"Mein Kampf" Hitlera dostępny od piątku w niemieckich księgarniach

2016-01-08 18:15 aktualizacja: 2018-10-05, 16:12
epa05092752 A picture made available on 08 January 2016 shows a copy of the original edition of the book 'Mein Kampf' (lit. My Struggle) written by Nazi leader Adolf Hitler with portrait of Hitler in it at a bookstore in Frankfurt/Main, Germany, 07 January 2016. The first annotated edition of the book written in 1924 by Nazi leader Adolf Hitler was published on 08 January 2016. First published in 1925, Mein Kampf details Hitler's political views and plans for Germany's future. The new controversial edition printed by the Munich-based Institute for Contemporary History contains some 3,500 annotations and footnotes by historians to critique and refute the Nazi leader's ideology. EPA/ALEXANDER HEINL Dostawca: PAP/EPA. PAP/EPA © 2016 / ALEXANDER HEINL
epa05092752 A picture made available on 08 January 2016 shows a copy of the original edition of the book 'Mein Kampf' (lit. My Struggle) written by Nazi leader Adolf Hitler with portrait of Hitler in it at a bookstore in Frankfurt/Main, Germany, 07 January 2016. The first annotated edition of the book written in 1924 by Nazi leader Adolf Hitler was published on 08 January 2016. First published in 1925, Mein Kampf details Hitler's political views and plans for Germany's future. The new controversial edition printed by the Munich-based Institute for Contemporary History contains some 3,500 annotations and footnotes by historians to critique and refute the Nazi leader's ideology. EPA/ALEXANDER HEINL Dostawca: PAP/EPA. PAP/EPA © 2016 / ALEXANDER HEINL
"Mein Kampf" Hitlera dostępny jest od piątku w księgarniach w Niemczech. Naukowe opracowanie osławionej książki wydał renomowany Instytut Historii Współczesnej IfZ w Monachium. Władze oświatowe planują wykorzystanie publikacji na lekcjach historii.

Napisana przez Hitlera podczas odbywania kary więzienia książka została wydana po raz pierwszy od zakończenia II wojny światowej. Jej wcześniejszą publikację blokowały władze Bawarii posiadające przekazane im przez USA prawa autorskie do tego dzieła.

Z końcem zeszłego roku prawa te wygasły. Aby uprzedzić pojawienie się na rynku publikacji bez naukowego komentarza, historycy z IfZ przygotowali krytyczne wydanie książki.

Dyrektor Instytutu Historii Współczesnej Andreas Wirsching uzasadnił celowość wydania "Mein Kampf" względami naukowymi. Jago zdaniem książka Hitlera jednym z najważniejszych źródeł historii narodowego socjalizmu.

Krytyczne wydanie "Mein Kampf" ma także jego zdaniem "polityczno-moralną funkcję", gdyż zapobiega sytuacji, w której na rynku ukazałoby się po wygaśnięciu praw autorskich Bawarii wydań nie opatrzonych komentarzem.

Odmitologizować książkę

Licząca blisko 2000 stron dwutomowa publikacja zawiera oprócz oryginalnego tekstu liczne przypisy oraz komentarze wyjaśniające kontekst historyczny i demaskujące manipulacje stosowane przez Hitlera.

Historycy uczestniczący w projekcie wyjaśniali, że ich celem było "zaoferowanie czytelnikom naukowych objaśnień i odmitologizowanie książki”.

Hitler napisał pierwszą część „Mein Kampf” w więzieniu w Landsbergu, gdzie odbywał karę więzienia po nieudanym puczu w Monachium w listopadzie 1923 roku. "Więzienie było moim uniwersytetem na koszt państwa" - twierdził w czasach późniejszych Hitler. Pierwszy tom ukazał się w 1925 roku, a drugi rok później. Od 1930 roku obie części wydawano jako całość.

Przyszły wódz III Rzeszy zawarł w nich swój rasistowski i antysemicki program, zapowiadając między innymi zdobycie „przestrzeni życiowej” na Wschodzie. Do końca wojny sprzedano lub rozdano ponad 12 mln egzemplarzy „Mein Kampf”.

Symbol, który już nie inspiruje

Zdaniem Hartmanna "Mein Kampf" pełni w środowiskach neonazistowskich rolę symbolu, jednak treść "nie odgrywa praktycznie żadnej roli". "Język jest za trudny, a tematy zbyt odległe w czasie" - tłumaczy historyk. Książka Hitlera przestała być dla skrajnej prawicy źródłem inspiracji - potwierdza Toralf Staud w najnowszym wydaniu "Die Zeit". "Obecnie to tylko fetysz" - mówi Staud.

Posiadanie "Mein Kampf" nie było także w przeszłości zabronione, karze podlegało jedynie rozpowszechnianie. Oryginalne egzemplarze książki Hitlera można kupić niemal w każdym antykwariacie; tekst jest też dostępny w internecie. "Mein Kampf" jest bestsellerem na Bliskim Wschodzie, w Brazylii i w Afryce Północnej, a także - w wersji cyfrowej - w Stanach Zjednoczonych. Na początku lat 90. książka Hitlera ukazała się też w Polsce.

Wśród historyków zdania co do celowości wydania "Mein Kampf" są podzielone. Przeciwnikiem edycji jest jeden z najbardziej znanych niemieckich badaczy III Rzeszy Wolfgang Benz. Książka jest "pamfletem napisanym przez człowieka opętanego" - mówi Benz. Żeby zdemaskować jego myśli, nie trzeba drukować "dzieła", które ze względu na "nudny i chaotyczny styl" zniechęca czytelnika już po kilku stronach.

Nakład krytycznego wydania "Mein Kampf" wynosi 4 tys. egzemplarzy. Stosunkowo niska cena, 59 euro za oba tomy, ma umożliwić dostęp do książki wszystkim zainteresowanym.

Niemiecka minister oświaty Johanna Wanka opowiedziała się za wykorzystaniem naukowego wydania "Mein Kampf" na lekcjach historii. Pomysł ten poparł Związek Nauczycieli Niemieckich, a także władze Bawarii.

Z Berlina Jacek Lepiarz(PAP)

lep/kar/

TEMATY:

Wszelkie materiały (w szczególności depesze agencyjne, zdjęcia, grafiki, filmy) zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.