Ogród Pałacu Prezydenckiego wpisany do rejestru zabytków

2024-10-09 12:40 aktualizacja: 2024-10-09, 14:35
Dzień Dziecka w Ogrodzie Pałacu Prezydenckiego Fot. PAP/Leszek Szymański
Dzień Dziecka w Ogrodzie Pałacu Prezydenckiego Fot. PAP/Leszek Szymański
Ogród Pałacu Prezydenckiego wpisany do rejestru zabytków - poinformował Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków Marcin Dawidowicz.

W uroczystości z tej okazji wzięła udział Małżonka Prezydenta RP Agata Kornhauser-Duda, a także Generalna Konserwator Zabytków Bożena Żelazowska, Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków Marcin Dawidowicz oraz przedstawiciele Kancelarii Prezydenta RP Szef Kancelarii Prezydenta RP Małgorzata Paprocka, Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezydenta RP Wojciech Kolarski, Dyrektor Generalny KPRP Barbara Brodowska.

Historia Ogrodu Pałacu Prezydenckiego sięga 1643 roku i wiąże się bezpośrednio z budową rezydencji hetmana wielkiego koronnego Stanisława Koniecpolskiego przy Krakowskim Przedmieściu.

"Założeniu pałacowemu od początku towarzyszył ogród położony na opadającym ku Wiśle zboczu. Z biegiem czasu wygląd ogrodu ulegał kolejnym przekształceniom" - wyjaśnił konserwator.

Przekazał, że w 2021 roku rozpoczęto formalne przygotowanie ogrodu do przyszłej rewaloryzacji oraz właściwej pielęgnacji. "Przyjęto kierunek rewaloryzacji zmierzający do przywrócenia stanu z lat 1920–1939. W perspektywie lat 2022–2025 w przestrzeni ogrodu planowane jest przeprowadzenie szeroko zakrojonych działań konserwatorskich" - dodał.

Przypomniał, że dawne ogrody skarpy warszawskiej stały się w ostatnich latach przedmiotem troski konserwatorskiej. Oprócz Ogrodów Zamku Królewskiego, wpisanych do rejestru zabytków już w 1965 r., kompleksową ochroną konserwatorską objęto ogrody klasztorów sakramentek (wpis do rejestru w roku 2007), szarytek (2016), karmelitów (ob. seminaryjny, 2019) i wizytek (2022).

Ogród położony jest na skarpie warszawskiej i ma powierzchnię ok. 1,9 ha. Powstał w XVII wieku, posiadał wtedy charakter ogrodu barokowego i schodził aż do Wisły. Pierwotnie w ogrodzie wydzielone były trzy tarasy, z przystanią dla łodzi na najniższym i sadzawką na środkowym. Około 1755 roku powstała tam pierwsza oranżeria.

Współcześnie ogród podzielony jest na pięć tarasów, z których dwa zbudowane są z piaskowca i związane są bezpośrednio z pałacem. Przy pałacu znajduje się fontanna z neobarokowym basenem z lat 30. XX wieku, w osi której zbudowano kamienne schody prowadzące na niższe poziomy ogrodu. Na murkach, znajdujących się po obu stronach schodów, umieszczono po 1945 kamienne lwy dłuta Pawła Malińskiego, pierwotnie znajdujące się w gmachu Mennicy przy ul. Bielańskiej, rozebranym w 1907.

Trzy dolne tarasy są porośnięte drzewami i krzewami. W drzewostanie dominują klony, kasztanowce, lipy i buki. Większość drzew pochodzi z nasadzeń w okresie międzywojennym i powojennym. Ze starego zadrzewienia zachowały się m.in. dwa kasztanowce o obwodach pni 300–350 cm oraz jeden stary okaz cisa pospolitego. Oś zamyka parterowa oranżeria z lat 1921–1924, prawdopodobnie zaprojektowana przez Mariana Lalewicza. Budynek spłonął w 1944, ale został odbudowany po wojnie w niezmienionym kształcie. W parku znajdują się jeszcze dwa inne budynki: Mała Oranżeria, wzniesiona w północno-wschodnim narożniku parku, prawdopodobnie w latach 1852–1854, oraz, przy południowej granicy posesji, tzw. Dworek z lat 20. XX wieku.

Ogród spełnia funkcje reprezentacyjne i jest niedostępny dla publiczności. (PAP)

mas/ dki/ know/