Szef MON: nie spoczniemy, dopóki nie upamiętnimy ofiar ludobójstwa na Wołyniu

Wziął on udział w uroczystości z okazji 84. rocznicy powołania Batalionów Chłopskich, która odbyła się przed pomnikiem Żołnierzy Batalionów Chłopskich i Ludowego Związku Kobiet w Warszawie. Święto Batalionów Chłopskich przypada 8 października, kiedy w 1940 r. na komendanta nowo powstałej militarnej organizacji został mianowany Franciszek Kamiński.

Kosiniak-Kamysz podkreślił, że niezmiennie pamięta o historii i bohaterach, niezależnie, "czy współrządząc, czy będąc w opozycji". "Chciałbym tutaj przyrzec nam wszystkim, przyrzec Polsce, przyrzec moim rodakom: nie spoczniemy, dopóki ofiar ludobójstwa na Wołyniu nie upamiętnimy" - zadeklarował. Podkreślił, że prawda musi być "powszechnie w Europie i na świecie przyjęta i zrozumiana".

Szef PSL dodał, że "wśród pierwszych ofiar tamtych wydarzeń byli żołnierze Batalionów Chłopskich, to w dużej mierze byli mieszkańcy polskiej wsi". Kosiniak-Kamysz zaznaczył, że nie przypomina o Wołyniu, "żeby rozdrapać ranę, bo nie da się rozdrapać ran niezabliźnionych". "Ja chcę ją i myślę, że tak jak my wszyscy Polacy, chcemy ją zabliźnić" - powiedział.

Dodał, że w taki sposób powinno mówić się do przyjaciół, czyli jasno i wyraźnie. "I nie ma dziś lepszego miejsca niż pomnik tych, którzy wtedy właśnie zginęli" - powiedział Kosiniak-Kamysz.

Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Lech Parell powiedział podczas wtorkowej uroczystości, że Bataliony Chłopskie odegrały znaczącą rolę w czasie II wojny światowej, przede wszystkim broniąc swoich i okolicznych wsi, własnych rodzin i zagród. "Pamięć o żołnierzach Batalionów Chłopskich jest hołdem dla polskich mieszkańców wsi, którzy nie tylko stawiali czoła okupacji, ale także walczyli o godność i lepsze życie dla swoich rodzin i dla swoich społeczności" - podkreślił.

Zaznaczył, że siłą BCh było "przede wszystkim szerokie i solidarne poparcie mieszkańców wsi", którego - jak mówił - "okupant niemiecki nie zdołał złamać, stosując nawet najbardziej wymyślne represje". "Dziś, oddając honory żołnierzom Batalionów Chłopskich i ich komendantowi, generałowi Franciszkowi Kamińskiemu, przypominamy o tym, że walka o niepodległość Polski nie ograniczała się tylko do miast, ale ogarniała ludzi z najmniejszych nawet wiosek. Działalność na rzecz ojczyzny była więc działalnością powszechną, ponad wszelkimi podziałami" - powiedział szef UdSKiOR.

Pod pomnikiem kwiaty złożyli m.in. córka Franciszka Kamińskiego oraz politycy PSL: wicemarszałek Sejmu Piotr Zgorzelski, minister rozwoju i technologii Krzysztof Paszyk, minister rolnictwa Czesław Siekierski, wiceszef MSZ Władysław Teofil Bartoszewski, wiceminister kultury Bożena Żelazowska

Czytaj więcej

Warunkiem wejścia Ukrainy do UE zgoda na ekshumację ofiar rzezi wołyńskiej? Najnowszy sondaż

Bataliony Chłopskie (pierwotnie Straż Chłopska, "Chłostra") powstały w sierpniu 1940 r. na skutek sporów politycznych w łonie Związku Walki Zbrojnej. Organizacja stanowiła siły zbrojne Stronnictwa Ludowego, ale w jej składzie znaleźli się także członkowie Związku Młodzieży Wiejskiej Rzeczypospolitej. Organem nadzorującym było Centralne Kierownictwo Ruchu Ludowego, którego reprezentantem był Józef Niećko, ale główną postacią Batalionów Chłopskich był w praktyce ich Komendant Główny przez cały okres, Franciszek Kamiński. W momencie największego rozwoju organizacja liczyła ok. 170 tys. członków, wyłącznie z terenów wiejskich – BCh nie operowały w miastach. Szacuje się, że w trakcie otwartych walk, działań dywersyjnych i w wyniku aresztowań poległo ok. 7 tys. żołnierzy BCh.

Do najgłośniejszych osiągnięć organizacji należało dostarczenie materiałów wywiadowczych o próbach z niemieckimi rakietami V-1 i V-2, choć na co dzień oddziały głównie przejawiały aktywność przy niszczeniu trakcji kolejowej i łączności, odbijaniu więźniów z aresztów gestapo i obronie mieszkańców wsi przed pacyfikacjami. Politycznie organizacja była najbliższa AK, zajmując stanowisko antykomunistyczne i antynacjonalistyczne. Mimo niechęci do pełnego scalenia (choć formalnie zostało ono dokonane między 30 marca a 30 maja 1943 r.) wspólnie podejmowane akcje nie należały do rzadkości.

Bataliony Chłopskie udaremniły realizację niemieckich planów wysiedlenia i eksterminacji ludności polskiej na Zamojszczyźnie, które były częścią zbrodniczego Generalplan Ost. Bataliony Chłopskie podjęły wówczas walkę zbrojną z Niemcami, która przekształciła się w "Powstanie Zamojskie".

Święto Batalionów Chłopskich obchodzone jest 8 października, w rocznicę dnia, kiedy w 1940 r. na komendanta Batalionów Chłopskich został zaprzysiężony Franciszek Kamiński, po II wojnie światowej bojownik o demokrację, uwięziony przez komunistów w okresie stalinowskim, w III RP awansowany na generała dywizji Wojska Polskiego i odznaczony Orderem Orła Białego. Po wojnie żołnierze Batalionów Chłopskich byli współtwórcami Polskiego Stronnictwa Ludowego. 

Autor: Olga Łozińska

grg/