Zmarła Alice Munro. "Tworzyła literaturę najwyższej próby"

2024-05-15 14:11 aktualizacja: 2024-05-15, 21:10
Alice Munro, fot. PAP/PA/	Julien Behal
Alice Munro, fot. PAP/PA/ Julien Behal
Proza Alice Munro była naszym wielkim literackim odkryciem - powiedział PAP Maciej Byliniak, redaktor z Wydawnictwa Dwie Siostry, które wydawało w Polsce książki Munro. Wspominał, że zachwycili się wtedy pisarstwem "tak głębokim i subtelnym, a tak na pierwszy rzut oka nieefektownym". Zastępca redaktora naczelnego Wydawnictwa Literackiego, które publikowało książki Munro, opisał jej twórczość stwierdzeniem: to literatura najwyższej próby. Warto o Alice Munro pamiętać.

Kanadyjska autorka Alice Munro, laureatka literackiej Nagrody Nobla (2013 r.), nazywana przez krytyków "kanadyjskim Czechowem", zmarła w poniedziałek w wieku 92 lat. Większość życia spędziła na kanadyjskiej prowincji, w małym miasteczku, gdzie rozgrywa się akcja większości jej opowiadań.

Waldemar Popek powiedział PAP, że "mieli przyjemność w Wydawnictwie Literackim odkrywać świetne książki Alice Munro i prezentować czytelnikom jeszcze przed przyznaniem jej Nagrody Nobla".

"Wielowymiarowa, zachwycająco umiejętnie uruchamiana wyobraźnia pisarki, namacalność świata przedstawionego, kreacja barwnych, złożonych bohaterów w zderzeniu z emocjami, pokazywaniem skomplikowanych ludzkich relacji i prostotą narracji dawały poczucie bliskości, celności i uniwersalności jej opowiadań, jakby działy się gdzieś obok nas. Chociaż pozornie mówiły o odległej dla Polaków przestrzeni" - ocenił.

"Pamiętamy, jakie piorunujące wrażenie zrobił na nas "Widok z Castle Rock", chyba najbardziej osobista książka Alice Munro. To literatura najwyższej próby. Warto o Alice Munro pamiętać" - powiedział zastępca red. naczelnego Wydawnictwa Literackiego. 

Redaktor z Wydawnictwa Dwie Siostry: proza Alice Munro była naszym wielkim literackim odkryciem

"Proza Alice Munro była naszym wielkim literackim odkryciem. Był rok 2007 lub 2008, nasze wydawnictwo istniało od niedawna. Kobieca perspektywa nie była wtedy jeszcze aż tak mocno obecna na polskim rynku wydawniczym, a my rozpoczynaliśmy serię "Własny Pokój", prezentującą wybitne autorki ze świata. Munro nie była w Polsce tłumaczona ani szerzej znana, choć w świecie anglojęzycznym miała już ugruntowaną, bardzo mocną pozycję. Jadwiga Jędryas, współzałożycielka wydawnictwa i późniejsza tłumaczka opowiadań Munro przyniosła do redakcji jej zbiór "Runaway" ze słowami: "Mówię Wam, ona dostanie Nobla!"" - opowiadał PAP Maciej Byliniak, redaktor z Wydawnictwa Dwie Siostry.

Wspominał, że zachwycili się wtedy tym pisarstwem "tak głębokim i subtelnym, a tak na pierwszy rzut oka nieefektownym". "Opowiadaniami o zwyczajnym, często niespełnionym życiu kobiet z kanadyjskiej prowincji, tak odległych od medialnych ideałów i wzorców kobiecości. Z tych na pozór nieatrakcyjnych historii Munro tka przejmującą i niezwykle autentyczną literaturę dotykającą najistotniejszej i najbardziej ulotnej materii ludzkiego życia, jaką jest to, co w niewypowiedziany sposób wydarza się pomiędzy ludźmi. Językowa przejrzystość tej prozy sprawia, że jej mistrzostwo nie rzuca się w oczy. Jednak to także na tym polega ogromny kunszt autorki. To dzięki niemu czytając te teksty mamy wrażenie, że obcujemy nie z tekstem, lecz z życiem" - podkreślił.

Dodał, że wydane przez nich "Runaway" w przekładzie Alicji Skarbińskiej-Zielińskiej pod tytułem "Uciekinierka" było pierwszą książką Alice Munro, jaka ukazała się w Polsce.

"Wkrótce po tym, jak kupiliśmy prawa do tej książki, Munro otrzymała Międzynarodową Nagrodę Bookera. A kilka lat później, już po wydaniu przez nas kolejnego zbioru – "Kocha, lubi, szanuje" (w tłumaczeniu Jadwigi Jędryas i Tiny Oziewicz) – spełniła się przepowiednia, od której wszystko się zaczęło: Alice Munro otrzymała Literacką Nagrodę Nobla, a my poczuliśmy, jak smakuje największa satysfakcja, jakiej może doświadczyć wydawca" - zaznaczył. (PAP)

Autorka: Katarzyna Krzykowska

nl/