Łotwa

2019-05-16 10:28 aktualizacja: 2019-07-17, 14:02
Fot. PAP/EPA/VALDA KALNINA

Ustrój

Republika niepodległa od 18 XI 1918 r. Następnie, na mocy uchwały Rady Najwyższej Związku Radzieckiego z 5 VIII 1940 r. wchodziła w skład ZSRR jako Łotewska Socjalistyczna Republika Radziecka. 4 V 1990 r. Rada Najwyższa Łotewskiej SRR uchwaliła deklarację "O przywróceniu niepodległości Republiki Łotewskiej" oraz ustanowiła okres przejściowy do czasu uzyskania pełnej niezależności od ZSRR, który zakończył się 21 VIII 1991 r. proklamowaniem całkowitej niepodległości republiki. 
Zgodnie z konstytucją z 15 II 1922 r., reaktywowaną i zmodyfikowaną 6 VII 1993 r., ponownie zmodyfikowaną w III 1997 r., głową państwa jest prezydent wybierany przez parlament na 4 lata. 
Organem władzy ustawodawczej jest 1-izbowy parlament - Sejm, w którego skład wchodzi 100 deputowanych wybieranych w wyborach powszechnych na kadencję 4-letnią. 
Władzę wykonawczą sprawuje rząd powoływany przez Sejm. Na czele rządu stoi premier desygnowany przez prezydenta.

Głowa państwa

prezydent -  Egils LEVITS /niezal./ /od 8 VII 2019/
                                                                                    *
poprzedni prezydent - Raimonds VEJONIS /ZZS/ /8 VII 2015 - 8 VII 2019/

Rząd

Gabinet Ministrów
utworzony 23 I 2019 r.

premier - Krišjanis KARIŅŠ /V/   
wicepremier i min. sprawiedliwości - Jānis BORDĀNS /JKP/
wicepremier i min. obrony - Artis PABRIKS /AP/

ministrowie:
spraw zagranicznych - Edgars RINKEVIČS 
spraw wewnętrznych - Sandis ĢIRGENS 
finansów - Janis REIRS
gospodarki - Ralfs NEMIRO   
oświaty i nauki - Ilga ŠUPLINSKA /kob./ 
kultury - Dace MELBĀRDE /kob./ 
ubezpieczeń społecznych - Ramona PETRAVIČA /kob./ 
ochrony środowiska i rozwoju regionalnego - Juris PŪCE  
transportu - Tālis LINKAITS   
zdrowia - Ilze VIŅĶELE /kob./
rolnictwa - Kaspars GERHARDS
                                                                                    *
poprzedni premier - Maris KUČINSKIS /ZZS/ /11 II 2016 - 23 I 2019/

Parlament

Sejm /Saeima/
przewodnicząca - Ināra MŪRNIECE /kob./ /NA/  

Podział mandatów po wyborach z 6 października 2018 r.: SDPS 23, KPV LV 16, JKP 16, AP! 13, NA 13, ZZS 11, V 8. Razem 100.

Łotwa parlament

Partie

Socjaldemokratyczna Partia "Zgoda" /Socialdemokratiska Partija „Saskana” - SDPS/ - utworzona 10 lutego 2010 r. z połączenia Partii Zgody Narodowej, Partii Socjaldemokratycznej i Nowego Centrum, reprezentuje rosyjskojęzyczną mniejszość; przewodn.: Nils UŠAKOVS.

Do Kogo Należy Państwo? /Kam Pieder Valsts? - KPV LV/ - populistyczna partia polityczna, utworzona 3 maja 2016 r.; przywódca: Artuss KAIMINŠ.

Nowa Partia Konserwatywna /Jauna Konservativa Partija - JKP/ - utworzona 17 maja 2014 r.; przywódca: Jānis BORDĀNS.

Łotewski Rozwój /Latvijas Attistibai - LA/ - partia liberalna, utworzona 15 grudnia 2012 r.; przywódca: Juris PŪCE.

Ruch Za! /Kustiba Par! - KP/ - partia liberalna, utworzona 26 sierpnia 2017 r.; przywódca: Daniels PAVLUTS.  

Sojusz Narodowy /Nacionala Apvieniba - NA/ -  partia narodowo-konserwatywna, utworzona w 2010 r. jako koalicja; w której skład weszły: Ojczyzna i Wolność-Łotewska Narodowa Partia Konserwatywna /Tevzemei un Brivibai-Latvijas Nacionali Konservativa Partija - TB-LNNK/ i Wszystko dla Łotwy!; od 23 lipca 2011 r. samodzielna partia polityczna; przewodn.: Raivis DZINTARS; sekr. gen.: Raivis ZELTITS.
 
Łotewski Związek Rolników /Latvijas Zemnieku Savieniba - LZS/ - partia utworzona 16 lutego 1991 r.; nawiązuje do tradycji partii chłopskiej działającej w latach 1917-34; przewodn.: Augusts BRIGMANIS.

Łotewska Partia Zielonych /Latvijas Zala Partija - LZP/ - utworzona 13 stycznia 1990 r.; przewodn.: Raimonds VEJONIS.

Jedność /Vienotiba - V/ - utworzona w 2010 r. jako koalicja w której skład weszły: Nowa Era /Jaunais Laiks - JL/ , Związek Obywatelski /Pilsoniska Savieniba - PS/ i Społeczeństwo na rzecz Innej Polityki /Sabiedriba Citai Politikai - SCP/; od 6 sierpnia 2011 r. działa jako partia polityczna; przywódca: Arvils AŠERADENS; przewodn.: Janis ROZENBERGS.

Łotewski Związek Regionów /Latvijas Regionu Apvieniba - LRA/ - partia utworzona 13 marca 2014 r.; przywódca: Nellija KLEINBERGA /kob./.

Dla Łotwy z Serca /No Sirds Latvijai - NSL/ - partia utworzona 5 maja 2014 r.; przywódca: Inguna SUDRABA /kob./.

Łotewska Partia Socjalistyczna /Latvijas Socialistiska Partija - LSP/ - utworzona w 1994 r.; przewodn.: Vladimirs FROLOVS.
                                                                                    *
Rozwój/Za! /Attistibai/Par! - AP!/ - proeuropejski sojusz polityczny, w którego skład wchodzą partia Ruch Za! oraz Łotewski Rozwój; współprzewodn.: Daniels PAVLUTS i Juris PŪCE.

Unia Zielonych i Związku Rolników /Zalo un Zemnieku Savieniba - ZZS/ - koalicja utworzona w 2002 r. przez Łotewską Partię Zielonych /LZP/ i Łotewski Związek Rolników /LZS/; przywódca: Armands KRAUZE.

Związki zawodowe

Federacja Wolnych Związków Zawodowych Łotwy /Latvijas Brivo Arodbiedribu Savieniba - LBAS/ - założona 25 maja 1990 r.; skupia 20 niezależnych związków zawodowych; liczy ok. 165 000 członków; przewodn.: Peteris KRIGERS.

Prasa

Dzienniki

Diena - niezależny, w jęz. łotewskim, Ryga, zał. 23 XI 1990.

Latvijas Avize - w jęz. łotewskim, Ryga.

Neatkariga Rita Avize - niezależny, w jęz. łotewskim, Ryga, zał. 1995.

Vakara Zinas - w jęz. łotewskim, Ryga, zał. 1993.


Czasopisma

The Baltic Times - miesięcznik w jęz. angielskim, obejmuje swoim zainteresowaniem wydarzenia z obszaru Łotwy, Estonii i Litwa, Ryga, zał. 1996, do 2012 tygodnik.

Dienas Bizness - tygodnik gospodarczy, Ryga, zał. 1992.

Latvijas Vestnesis - tygodnik oficjalny w jęz. łotewskim, Ryga, zał. 2 II 1993.

Lauku Avize - gazeta w jęz. łotewskim, ukazuje się 2 razy w tygodniu, Ryga, zał. 1988.


Agencje prasowe

LETA - niezależna agencja informacyjna, Ryga, zał. 1989 na bazie agencji Latinform. 

Baltic News Service /BNS/ - agencja informacyjna obejmująca swym zasięgiem także Litwę i Estonię, Ryga, zał. 1990.

Wszelkie materiały (w szczególności depesze agencyjne, zdjęcia, grafiki, filmy) zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.

Łotwa

Flaga

Godło

  • Republika Łotewska, Latvijas Republika
  • Obszar: 64 589 km2
  • Ludność: 1 925 800 (2018)
  • Stolica: Ryga
  • Ludność stolicy: 1 018 295 (2014) (zespół miejski)
  • Język urzędowy: łotewski
  • Święto narodowe: 18 XI - rocznica proklamowania niepodległości (1918)
  • Jednostka monetarna: 1 euro (EUR) = 100 eurocentów
  • Członkostwo w ważniejszych organizacjach międzynarodowych: ONZ, UE, NATO, IMF (MFW), WHO, WTO, OECD
  • Budynek Stura maja w Rydze Fot. PAP/EPA/VALDA KALNINA
    Budynek Stura maja w Rydze Fot. PAP/EPA/VALDA KALNINA
  • Sobór Narodzenia Pańskiego w Rydze Fot. PAP/EPA/FELIPE TRUEBA
    Sobór Narodzenia Pańskiego w Rydze Fot. PAP/EPA/FELIPE TRUEBA
  • Widok na Stare Miasto w Rydze Fot. PAP/EPA/VALDA KALNINA
    Widok na Stare Miasto w Rydze Fot. PAP/EPA/VALDA KALNINA