2024-07-18 10:47 aktualizacja: 2024-07-18, 12:50
System Patriot - zdjęcie ilustracyjne Fot. PAP/EPA/ROBERT GHEMENT
Współpracując z państwami członkowskimi i w ścisłej koordynacji z NATO, zaproponujemy szereg projektów obronnych w naszym wspólnym interesie, zaczynając od Europejskiej Tarczy Powietrznej i unijnej cyberobrony - poinformowała Komisja Europejska w wytycznych na lata 2024−2029.
KE podkreśla w dokumencie, że ostatnie kilka lat obnażyło "chroniczne niedoinwestowanie i brak efektywnego wydatkowania" w sektorze obronności.
Łączne wydatki UE na obronę w latach 2019–2021 wzrosły o 20 proc. W tym czasie wydatki Rosji na obronę wzrosły o prawie 300 proc., a Chin o prawie 600 proc.
W opinii KE, wydatki Wspólnoty są „zbyt rozproszone, zróżnicowane i niewystarczająco europejskie". "Musimy to zmienić. Nasza praca w ciągu najbliższych pięciu lat będzie skupiona na budowaniu prawdziwej Europejskiej Unii Obrony. Państwa członkowskie zawsze będą zachowywać odpowiedzialność za własne wojska, od doktryny po rozmieszczenie, ale Europa może zrobić wiele, aby wspierać i koordynować wysiłki na rzecz wzmocnienia bazy przemysłowej sektora obronnego, innowacji i jednolitego rynku” – napisano w dokumencie.
Aby pomóc koordynować te prace na szczeblu europejskim, w nowej KE będzie komisarz ds. obrony, który ma ściśle współpracować z szefem unijnej dyplomacji.
KE zapowiedziała też przedstawienie białej księgi na temat przyszłości europejskiej obronności w ciągu pierwszych 100 dni swego mandatu, „aby określić nowe podejście i zidentyfikować potrzeby inwestycyjne”.
Priorytetem ma być zwiększenie inwestycji. „Chociaż poczyniono postępy, budżety obronne są nadal wydawane głównie na szczeblu krajowym. Ułamek wydatków na sprzęt w Europie jest przeznaczany na wspólne zamówienia UE. A zdecydowana większość zakupów obronnych przez państwa członkowskie nadal jest dokonywana poza Europą. Musimy wydawać więcej, wydawać lepiej, wydawać razem” – czytamy w dokumencie.
KE zapowiada rozbudowę Europejskiego Funduszu Obronnego, inwestowanie w zaawansowane zdolności obronne w kluczowych obszarach, takich jak marynarka wojenna, siły powietrzne i cyberbezpieczeństwo.
Drugim zadaniem jest zwiększenie inwestycji w unijny przemysł obronny. „Wzmocnimy Europejski Program Przemysłu Obronnego, aby zachęcić do wspólnych zamówień publicznych w celu rozwiązania najbardziej krytycznych luk w zakresie zdolności UE. Stworzymy prawdziwy Jednolity Rynek Produktów i Usług Obronnych, zwiększając zdolności produkcyjne i wspierając wspólne zamówienia publiczne” – czytamy w dokumencie.
Trzecim zadaniem ma być połączenie unijnych zasobów i przeciwdziałanie wspólnym zagrożeniom za pośrednictwem sztandarowych projektów Europejskiej Unii Obrony.
„Powinny one koncentrować się na naszych największych wspólnych i transgranicznych zagrożeniach. Współpracując z państwami członkowskimi i w ścisłej koordynacji z NATO, zaproponujemy szereg projektów obronnych we wspólnym europejskim interesie, zaczynając od Europejskiej Tarczy Powietrznej i cyberobrony. Zapewnimy, że te duże projekty będą otwarte dla wszystkich i wykorzystamy wszystkie dostępne nam narzędzia – zarówno regulacyjne, jak i finansowe – aby zapewnić ich zaprojektowanie, zbudowanie i wdrożenie na europejskiej ziemi tak szybko, jak to możliwe” – napisano w wytycznych.
KE zamierza współpracować z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym, aby mógł pomóc w finansowaniu i zmniejszaniu ryzyka wspólnych projektów obronnych i innowacji w dziedzinie obronności.
Ze Strasburga Łukasz Osiński (PAP)
kno/
