2022-09-17 07:25 aktualizacja: 2022-09-17, 13:27
Fot. PAP/Adam Warżawa
W sobotę, 17 września, otwarty zostanie kanał żeglugowy będący częścią nowej drogi wodnej łączącej Zalew Wiślany z Zatoką Gdańską. Dzięki przekopowi Mierzei Wiślanej Polska zyska niezależne od Rosji przejście z Zalewu na Bałtyk. Kanał Żeglugowy gwarantuje Polsce bezpieczeństwo i suwerenność - podkreśla rząd.
Czytaj więcej
Kanał żeglugowy przez Mierzeję Wiślaną już gotowy
Kanał na Mierzei Wiślanej zostanie otwarty 17 września, w sobotę. Dzień później kanał będzie ogólnodostępny dla jednostek pływających.
Całkowita długość drogi wodnej z Zatoki Gdańskiej przez Zalew Wiślany do Elbląga to prawie 23 kilometry w tym samo przejście przez Zalew Wiślany wynosi nieco ponad 10 kilometrów, na rzece Elbląg – także ponad 10 kilometrów, a pozostałe ok. 2,5 km to odcinek, na który złożą się śluza i port zewnętrzny oraz stanowisko postojowe. Kanał, jak i cały tor wodny będą miały docelowo 5 m głębokości.
Jak podkreśla rząd, z chwilą uruchomienia kanału Polska zerwie z dominacją Rosji w regionie. Statki zyskają swobodny dostęp do wszystkich portów Zalewu Wiślanego i - co najważniejsze - do portu morskiego w Elblągu. Dla Elbląga, Warmii i całej Polski Wschodniej otworzą się nowe możliwości rozwojowe - wskazuje rząd.
Cel inwestycji
Celem inwestycji jest m.in. zwiększenie atrakcyjności gospodarczej województwa warmińsko-mazurskiego, a w szczególności Elbląga i portu w tym mieście a także innych portów Zalewu Wiślanego. Znacząco, o prawie sto kilometrów, skróci się szlak wodny na Bałtyk, obecnie prowadzący przez Cieśninę Piławską. Nowe rozwiązanie infrastrukturalne ma być motorem rozwoju gospodarczego całego regionu.
W kwietniu b.r. wiceminister infrastruktury Grzegorz Witkowski informował, że ostateczny koszt budowy kanału żeglugowego przez Mierzeję Wiślaną będzie znany w październiku lub listopadzie tego roku. Jak tłumaczył podczas posiedzenia sejmowej komisji gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej, trudno jest podać ostateczny koszt budowy z uwagi na zmieniające się koszty pracy i ceny surowców.
Z kolei zastępca dyrektora do spraw technicznych Urzędu Morskiego w Gdyni Anna Stelmaszyk–Świerczyńska przypomniała, że sam przekop przez Mierzeję Wiślaną, nie oznacza zakończenia prac przy całym projekcie.
W połowie 2020 roku Marek Gróbarczyk, jako minister gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej, mówił, że wartość samego przekopu to 992 mln zł. Natomiast na realizację całości inwestycji, łącznie z rozbudową portu w Elblągu, modernizacją rzeki Elbląg i budową mostu w Nowakowie oraz budową drogi wodnej zarezerwowano ponad 1,9 mld zł.
Umowę z wykonawcą przekopu przez Mierzeję Wiślaną - konsorcjum NDI Besix Urząd Morski w Gdyni podpisał 4 października 2019 r. w Elblągu. Dwa tygodnie później Urząd Morski w Gdyni przekazał konsorcjum firm N.V. Besix SA, NDI S.A. i NDI Sp.z o.o. teren przyszłej budowy.
Prace trwały od października 2019 roku do września tego roku. W tym czasie wykonano port osłonowy od strony Zatoki Gdańskiej, kanał żeglugowy ze śluzą i konstrukcją zamknięć wraz ze stanowiskami oczekiwania od strony Zatoki Gdańskiej i Zalewu Wiślanego oraz nowy układ drogowy z ruchomymi stalowymi mostami o pionowej osi obrotu, które umożliwią przejazd nad kanałem. Poza tym zbudowano sztuczną wyspę zlokalizowaną na Zalewie Wiślanym. Jak podał inwestor oraz wykonawca, prace przebiegały zgodnie z harmonogramem.
Inwestycje uzupełniające
Aby Kanał Żeglugowy był funkcjonalny potrzebne były inwestycje uzupełniające. II etap obejmuje przebudowę istniejącego toru wodnego na rzece Elbląg w zakresie obudowy brzegów, które docelowo przejmą funkcje ziemnych wałów przeciwpowodziowych, budowę przystani niskich, ułatwiających dostęp do rzeki oraz budowę mostu obrotowego nad rzeką Elbląg w Nowakowie, wraz ze zmianami układu drogowego. W tym zakresie prace już się toczą. III etap obejmuje pogłębienie toru wodnego na Zalewie Wiślanym.
Po zakończeniu całości prac, co planowane jest na 2023 r., droga wodna łącząca Zalew Wiślany z Zatoką Gdańską umożliwi wpływanie do portu w Elblągu jednostek o długości do 100 metrów oraz do 20 metrów szerokości i zanurzeniu 4,5 m.
Wiceminister infrastruktury: przez śluzę najpierw przepłyną jednostki służb państwowych
Otwarcie kanału na Mierzei Wiślanej przypada w dzień historycznie ważny dla Polaków - powiedział wiceminister infrastruktury Marek Gróbarczyk. "17 września (1939 r. - PAP) doszło do agresji sowieckiej na Polskę" - przypomniał w sobotę na antenie RMF FM wiceszef MI . Dodał, że sobotnia uroczystość "będzie z tym związana".
Wiceminister, pytany o przebieg oficjalnych uroczystości związanych z otwarciem kanału żeglugowego przez Mierzeję Wiślaną, wskazał: "Pierwsza część to oficjalne przemowy; druga część to pierwsze, otwierające śluzowanie - jako odbiór techniczny, eksploatacyjny w ramach funkcjonowania śluzy".
Jak zapowiedział Gróbarczyk, "dzisiaj trzy jednostki przepłyną przez śluzę: jednostka flagowa Urzędu Morskiego Zodiak II, Straży Granicznej i SAR-u, a więc służby państwowe, które w pierwszej kolejności zyskały szansę wejścia na Zalew Wiślany". Zaznaczył, że dotąd nie miały takiej możliwości - "musiały pytać o zgodę Moskwy". "Z dniem dzisiejszym przecinamy tę historię" - stwierdził wiceminister.
Wiceszef resortu infrastruktury dodał, że po zakończeniu uroczystości otwarcia Mierzei "jesteśmy gotowi na śluzowanie". Zastrzegł, że "nie ma jeszcze nocnego śluzowania". "Śluzujemy tylko do godziny 18 ze względu na ograniczenia związane z oznakowaniem toru żeglugowego" - powiedział.
Całkowita długość drogi wodnej z Zatoki Gdańskiej przez Zalew Wiślany do Elbląga to prawie 23 kilometry, w tym samo przejście przez Zalew Wiślany wynosi nieco ponad 10 km, na rzece Elbląg – także ponad 10 km, a pozostałe ok. 2,5 km to odcinek, na który złożą się śluza i port zewnętrzny oraz stanowisko postojowe. Kanał, jak i cały tor wodny będą miały docelowo 5 m głębokości. (PAP)
Autorki: Agnieszka Libudzka, Magdalena Jarco
mj/
