Znaleziono go powieszonego na ogrodzeniu stadionu. Nigdy nie wyjaśniono tej śmierci. IPN wznawia śledztwo

2023-06-29 10:34 aktualizacja: 2023-06-29, 15:16
Jan Samsonowicz, źródło: IPN
Jan Samsonowicz, źródło: IPN
W piątek w siedzibie Oddziału IPN w Gdańsku odbędzie się konferencja prasowa nt. wznowienia śledztwa w sprawie śmierci opozycjonisty Jana Samsonowicza. 30 czerwca 1983 r. znaleziono go powieszonego na ogrodzeniu stadionu klubu "Stoczniowiec". Nigdy nie wyjaśniono okoliczności jego śmierci.

"30 czerwca prezes IPN dr Karol Nawrocki wraz z zastępcą prokuratora generalnego i dyrektorem Głównej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Andrzejem Pozorskim poinformują o ponownym wszczęciu śledztwa w sprawie niewyjaśnionej do dziś śmierci opozycjonisty z okresu PRL, współzałożyciela Ruchu Młodej Polski i działacza Solidarności, Jana Samsonowicza" - powiedział PAP rzecznik prasowy IPN dr Rafał Leśkiewicz.

Niejednoznaczna przyczyna śmierci

"Data jest symboliczna - dokładnie 40 lat temu, 30 czerwca 1983 r. Samsonowicza odnaleziono w Gdańsku powieszonego na ogrodzeniu stadionu. Wiele wskazuje, że do jego śmierci mogły przyczynić się osoby trzecie i wbrew twierdzeniom Służby Bezpieczeństwa nie było to samobójstwo popełnione rzekomo w stanie depresji wywołanej rozwodem. Ta sprawa nie została nigdy wyjaśniona, choć już w latach 1989-91 znalazła się na sejmowej liście komisji nadzwyczajnej do zbadania działalności MSW, tzw. komisji Rokity" - dodał Leśkiewicz.

"W ramach projektu #archiwumzbrodni zespół prokuratorów IPN wspierany przez historyków i archiwistów powraca do niewyjaśnionych spraw głównie z lat 80. Prokuratura instytutu zdecydowała się na wznowienie śledztwa, gdyż pojawiły się nowe okoliczności w tej sprawie. Będziemy o tym informować" - wyjaśnił rzecznik IPN.

Jan Samsonowicz urodził się 27 marca 1944 r. w Gorlicach (Podkarpackie). Pracował w dziale zaopatrzenia Akademii Medycznej w Gdańsku. Ukończył filologię polską na Uniwersytecie Gdańskim. W tym czasie podjął współpracę z Ruchem Obrony Praw Człowieka i Obywatela (ROPCiO). Pod koniec dekady był jednym z założycieli Ruchu Młodej Polski (RMP). 8 kwietnia 1978 r. Wydział III Komendy Wojewódzkiej MO w Gdańsku założył sprawę operacyjnego rozpracowania (SOR) pod kryptonimem "Samson". Samsonowicz aktywnie współpracował Wolnymi Związkami Zawodowymi Wybrzeża i był delegatem Akademii Medycznej na strajk w Stoczni Gdańskiej im. Lenina w sierpniu 1980 r. Po ogłoszeniu stanu wojennego był internowany w ośrodku odosobnienia w Strzebielinku i Iławie. Zwolniono go 16 lipca 1982 r.

30 czerwca 1983 r. zwłoki Samsonowicza odnaleziono powieszone na pasku od spodni na ogrodzeniu stadionu Klubu Sportowego "Stoczniowiec" przy ul. Marynarki Polskiej 177 w Gdańsku. Pogrzeb na cmentarzu w Sopocie stał się patriotyczną manifestacją z udziałem kilku tysięcy osób. Służba Bezpieczeństwa utrzymywała, że opozycjonista cierpiał na depresję, która doprowadziła go do samobójstwa. Wykluczano inne wersje wydarzeń. Drugie śledztwo rozpoczęto w październiku 1991, lecz umorzono je po kilku miesiącach. (PAP)

autor: Maciej Replewicz

pp/