Wiceminister wskazała, że konsultacje społeczne Umowy Partnerstwa, rozpoczęte 18 stycznia, są jednym z ważnych etapów zbliżających nas do uruchomienia środków z nowego budżetu Unii Europejskiej na lata 2021-2027. "Do 16 lutego chcemy przeprowadzić spotkania we wszystkich 16 województwach" - powiedziała. Jarosińska-Jedynak dodała, że w czasie tych konsultacji resort zbierze uwagi od potencjalnych beneficjentów, czyli m.in. od samorządów, organizacji pozarządowych czy przedsiębiorców.
Cały proces konsultacji ma zakończyć się 22 lutego. Po tym terminie - jak wskazała wiceminister - przygotowana zostanie finalna wersja Umowy, która zostanie przedstawiona Komitetowi ds. Umowy Partnerstwa, a następnie przedłożona do zatwierdzenia Radzie Ministrów. "Po zatwierdzeniu , dokument ma być przekazany do Komisji Europejskiej do formalnych konsultacji" - wyjaśniła. Dodała, że proces ten ma potrwać do trzech miesięcy.
Pieniądze z budżetu Unii Europejskiej dla Polski wesprą polską gospodarkę
Jarosińska-Jedynak przypomniała, że konsultacje Umowy Partnerstwa dotyczą inwestowania funduszy unijnych w ramach polityki spójności i funduszu sprawiedliwej transformacji, czyli około 76 mld euro.
Pytana, kiedy środki z nowej perspektywy będą dostępne, wiceminister powiedziała, że "zakładamy, że pieniądze z nowego budżetu UE trafią do polskiej gospodarki jeszcze w tym roku". Dodała jednak, że "wiele zależy od tempa prac legislacyjnych na poziomie Komisji Europejskiej". Jak wyjaśniła, przewodnicząca pracom w Radzie Portugalia zapowiada opublikowanie i wejście w życie rozporządzeń dotyczących poszczególnych funduszy w maju 2021 r.
Wiceminister zaznaczyła, że płynne uruchomienie środków z budżetu unijnego będzie miało ogromny wpływ na przywrócenie polskiej gospodarki na ścieżkę szybkiego wzrostu. Wskazała, że 25 proc. z puli polityki spójności ma być wydatkowane na rozwój innowacji i wspieranie prac badawczo-rozwojowych, co w znaczący sposób powinno się przyczynić do zwiększenia konkurencyjności polskich przedsiębiorstw, natomiast 30 proc. - na kwestie klimatyczne związane m.in. z ochroną środowiska, gospodarką niskoemisyjną, gospodarką w obiegu zamkniętym.
Jarosińska-Jedynak przyznała, że to właśnie obszar związany z realizacją celu klimatycznego może być dla Polski największym wyzwaniem. "Zarówno w naszej ocenie, jak i ocenie innych państw członkowskich, wątpliwości budzi system oceny efektów poszczególnych inwestycji dla realizacji celów klimatycznych w oparciu o tzw. markery klimatyczne" - powiedziała. Od tych wskaźników - jak zaznaczyła - Unia uzależnia stopień finansowania przedsięwzięć. Np. przy budowie nowej linii kolejowej wskaźnik realizacji celu klimatycznego wynosi 100 proc., natomiast przy modernizacji - tylko 40 proc. "W mojej ocenie bardzo często to nadal wymaga dopracowania, bo modernizacja linii kolejowych może mieć znacznie lepszy efekt środowiskowy niż budowa nowej" - wyjaśniła.
Polska zgłasza swoje propozycje odnośnie zagospodarowania pieniędzy z budżetu Unii Europejskiej
Dodała, że obecnie na temat oceny efektów inwestycji dla realizacji celów klimatycznych "trwają bardzo gorące dyskusje pomiędzy państwami członkowskimi a KE i mamy interesujące propozycje". Wiceminister zaznaczyła też, że wiele działań już realizowanych przez polski rząd bardzo dobrze wpisuje się w cele klimatyczne. Wymieniała tu m.in program Czyste Powietrze czy programy związane z obniżeniem emisyjności transportu, poprawą efektywności energetycznej czy wykorzystywaniem odnawialnych źródeł energii i rozbudową inteligentnej infrastruktury energetycznej.
Umowa Partnerstwa określa strategię interwencji funduszy europejskich w ramach polityk unijnych: polityki spójności i wspólnej polityki rybołówstwa w Polsce w latach 2021-2027.
Z nowego budżetu UE Polska wynegocjowała około 170 mld euro (w cenach bieżących). W tym: 72,2 mld euro na politykę spójności; 3,8 mld euro z Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji; 24,9 mld euro dotacji z Funduszu Odbudowy; 34,2 mld euro pożyczek z Funduszu Odbudowy; 21,6 mld euro na płatności bezpośrednie dla rolników; 10,6 mld euro na rozwój obszarów wiejskich; około 2 mld euro na szybkie wsparcie w ramach instrumentu React EU (instrument na rzecz walki z negatywnymi skutkami COVID-19 - pieniądze dodane do programów na lata 2014-2020).(PAP)
autor: Ewa Wesołowska
kgr/