Szymański: na szczycie UE należy spodziewać się ożywionej dyskusji o niskim tempie dostaw szczepionek

Szymański podczas posiedzenia komisji ds. UE przedstawiał informacje dotyczące najbliższego posiedzenia Rady Europejskiej, które zaplanowane jest na 25 i 26 marca i podkreślił, że będzie ono zdominowane przez tematy związane z pandemią.

"Oprócz dyskusji na temat dalszej koordynacji działań w związku z pandemią należy spodziewać się ożywionej dyskusji w zakresie niskiego tempa dostaw szczepionek, które w większości, jeśli nie we wszystkich państwach członkowskich, powodują opóźnienia w programach szczepień" - mówił.

Minister ds. UE podkreślał, że narodowe programy szczepień miały złożyć się na unijny cel zaszczepienia do 70 proc. populacji przed czerwcem bieżącego roku, jednak ten cel - jak ocenił - jest obecnie zagrożony z uwagi na niskie tempo dystrybucji szczepionek.

Czytaj więcej

Spychalski: prezydent zaszczepiłby się szczepionką AstryZeneki

Szymański zaznaczył, że unijni liderzy będą koncentrować się także na kwestii europeizacji produkcji farmaceutycznej. "Polska była jednym z sześciu krajów, które promowały od samego początku intensywne myślenie strategiczne w tym aspekcie, tak, aby znaczna część, nie tylko szczepionek, ale i innych potrzebnych produktów była na powrót produkowana w UE" - podkreślał.

Jako jeden z istotniejszych tematów szczytu Szymański wymienił tzw. projekt certyfikatów szczepień na poziomie UE.

Komisja Europejska przedstawiła w środę projekt Cyfrowego Zielonego Certyfikatu, który jest też określany mianem paszportu szczepionkowego. W założeniu ma ułatwić bezpieczne i swobodne przemieszczanie się w UE podczas pandemii Covid-19.

Szymański krytykował określania certyfikatu jako "paszportu" i wskazywał na wątpliwości niektórych państw dotyczące funkcjonowania tych certyfikatów.

"Polska podkreśla, że wszelkie tego typu działania mają sens tylko wtedy, gdy ułatwiają przemieszczanie się osób w UE i nie powinny one prowadzić do żadnych form dyskryminacji, powinny również być elastyczne w stosunku do krajowych działań w tym obszarze" - mówił.

Minister ds. UE zwracał również uwagę na to, że certyfikaty nie mogą zmieniać fundamentalnej zasady traktatowej - swobody przemieszczania się i podróżowania w UE. Jednocześnie dodał, że polski rząd widzi sens we wzajemnych uznawaniu przez państwa UE dokumentów poświadczających fakt szczepienia lub przebytej choroby lub negatywnego wyniku testu na obecność koronawirusa.

"Wzajemne uznawanie, tylko i wyłącznie dokumentów wystawianych przez certyfikowane instytucje, zapewne ułatwiłoby radzenie sobie z wciąż istniejącymi ograniczeniami" - ocenił.

Wśród tematów posiedzenia RE Szymański wymieniał także przyszłość wspólnego rynku pod kątem polityki przemysłowej i cyfrowej i zwracał uwagę na ocenę ograniczeń wprowadzanych w wyniku pandemii, które - jak mówił - nie powinny przynosić nieproporcjonalnych kosztów dla wymiany handlowej i ruchu osobowego w UE.

W kontekście polityki cyfrowej minister ds. UE akcentował poparcie Polski dla budowy infrastruktury cyfrowej, cyfryzacji przemysłu i e-administracji. Szymański przypominał również poparcie Polski dla podatku cyfrowego, którym mieliby zostać objęci najwięksi giganci technologiczni. Przypomniał, że obecnie prace w tym zakresie są prowadzone w ramach OECD i dodał, że jeśli nie przyniosą one oczekiwanych skutków, wówczas Polska będzie zabiegać o uregulowanie podatku cyfrowego na poziomie UE.

Szymański poinformował, że podczas najbliższego szczytu unijni liderzy poruszą również kwestie dotyczące polityki zagranicznej Wspólnoty. Wśród najbardziej palących problemów wymieniał sytuację we wschodnim basenie Morza Śródziemnego, czyli relacje Turcji z Cyprem i Grecją. Podkreślał poparcie Polski dla ożywienia relacji UE-Turcja pod warunkiem poszanowania przez Ankarę suwerenności państw członkowskich. Dodał, że UE powinna zachować gotowość do prowadzenia polityki sankcyjnej na Turcję, jeśli ta powróci do "prowokacyjnych działań" w tej części Europy.

Wyraził również poparcie Polski dla polityki ONZ w sprawie kompleksowego rozwiązania problemu relacji Cypr-Turcja

Minister ds. UE jako istotny temat dyskusji na przyszłotygodniowym szczycie wymienił politykę UE wobec Rosji. Podkreślał konieczność utrzymania jedności w polityce wobec Rosji i akcentował, że jakakolwiek zmiana polityki wobec Moskwy musi być oparta o przestrzeganie porozumień mińskich dotyczących integralności terytorialnej Ukrainy i poszanowania praw człowieka.

Szymański przestrzegał przed redukowaniem relacji z Rosją wyłącznie do spraw bezpośrednich. "Rada Europejska w naszym przekonaniu powinna potwierdzić swoje poparcie dla integralności terytorialnej Ukrainy. W centrum tej strategii, polityki unijnej, po tym, co się stało w ostatnich miesiącach powinny być zagadnienia praw człowieka, komunikacja strategiczna i walką z dezinformacją" - mówił minister ds. UE, nawiązując do zatrzymania i osadzenia w łagrze opozycjonisty Aleksieja Nawalnego.

Jako ostatni element szczytu Szymański wymienił spotkanie w ramach strefy euro, do którego zostaną doprowadzeni również przedstawiciele państw spoza strefy euro. W tym kontekście minister podkreślał, że rozmowa będzie dotyczyła wzmocnienia międzynarodowej roli waluty euro, a Polska popiera działania na rzecz m.in. dokończenia utworzenia unii bankowej i unii rynków kapitałowych. Jednocześnie Szymański przyznał, że zdaniem polskiego rządu, to wspólny rynek i wspólna polityka handlowa powinny w największej mierze wpływać na wzrost pozycji gospodarczej UE.

Najbliższe posiedzenie Rady Europejskiej potrwa dwa dni. Unijni liderzy rozpoczną rozmowy w przyszły czwartek i będą je kontynuować również w piątek 26 marca. W oficjalnej, choć roboczej wciąż agendzie, znalazły się: pandemia koronawirusa, jednolity rynek, polityka przemysłowa, cyfryzacja, relacje we wschodniej części Morza Śródziemnego i polityka wobec Rosji. (PAP)

autor: Mateusz Roszak

liv/