KO: KPO powinien zostać przyjęty w formie ustawy, a premier co roku informować Sejm o jego realizacji

We wtorek po południu Sejm ma się zająć projektem ustawy o ratyfikacji decyzji o zwiększeniu zasobów własnych UE, która jest niezbędna do uruchomienia unijnego Funduszu Odbudowy. Niewykluczone, że ustawa zostanie też we wtorek uchwalona.

Wątpliwości w kwestii głosowania ma Koalicja Obywatelska. Podczas poniedziałkowych obrad klubu większość posłów KO optowała za wstrzymaniem się od głosu; kilkoro posłów opowiedziało się przeciwko ratyfikacji, niektórzy - za. Wiążącej decyzji w tej sprawie jeszcze nie podjęto - ma zapaść we wtorek przed rozpoczęciem zaplanowanego na godz. 16 posiedzenia Sejmu.

Czytaj więcej

Von der Leyen: otrzymaliśmy polski Krajowy Plan Odbudowy

Koalicja Obywatelska, podobnie jak duża część samorządowców, ma zastrzeżenia do kształtu Krajowego Planu Odbudowy, czyli dokumentu opisującego sposób wydatkowania pieniędzy z Funduszu Odbudowy. Samorządy chciałyby mieć m.in. większy wpływ na rozdział i nadzór nad wydatkowaniem środków z Funduszu. Ich obawy podzielają politycy Koalicji Obywatelskiej. "Nie można kupować kota w worku" - przestrzegali ostatnio zgodnie: lider PO Borys Budka i prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski.

Podczas poniedziałkowego spotkania klubu KO uzgodniono treść poprawek, które posłowie Koalicji zamierzają zgłosić do projektu ustawy ratyfikacyjnej. Ma ich być w sumie kilkanaście. PAP poznała kilka z tych propozycji. Od tego, czy zostaną poparte, KO uzależnia sposób głosowania nad ustawą.

Koalicja Obywatelska proponuje m.in., by Krajowy Planu Odbudowy został przyjęty w drodze ustawy

To jest po uzgodnieniu z Komisją Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego. Postuluje ponadto wprowadzenie obowiązku corocznego przedstawiania Sejmowi przez Prezesa Rady Ministrów sprawozdania z realizacji Krajowego Planu Odbudowy.

Kolejna z poprawek miałaby na celu zagwarantowanie, że nie mniej niż 40 proc. środków z Krajowego Planu Odbudowy zostanie przeznaczone dla samorządu terytorialnego z części grantowej. Zdaniem polityków Koalicji Obywatelskiej zarządzanie środkami z KPO powinno leżeć w gestii władz województw.

Koalicja Obywatelska oczekuje także gwarancji jawności i transparentności postępowań w zakresie wyboru projektów do dofinansowania w ramach Krajowego Planu Odbudowy, zarówno w trybie konkursowym jak i pozakonkursowym.

Wśród propozycji KO znalazło się też utworzenie Komitetu Sterującego nadzorującego realizację KPO, określenie jego zadań oraz składu.

Koalicja Obywatelska chciałaby też ograniczyć możliwość ubiegania się o środki z KPO przez jednoosobowe spółki Skarbu Państwa oraz spółki, w których udział Skarbu Państwa przekracza 10 proc. kapitału zakładowego lub 10 proc. liczby akcji. Zdaniem KO spółki te powinny być beneficjentami Krajowego Planu Odbudowy wyłącznie w zakresie środków przewidzianych w części pożyczkowej.

KO optuje ponadto za tym, by rząd podjął działania mające na celu przystąpienie przez Polskę do Prokuratury Europejskiej – organu właściwego do spraw dochodzenia, ścigania i stawiania przed sądem sprawców i współsprawców przestępstw naruszających interesy finansowe Unii. Poprawka tej treści również ma zostać złożona do projektu ustawy ratyfikacyjnej.

W poniedziałek rząd przesłał do Komisji Europejskiej ostateczną wersję Krajowego Planu Odbudowy. Jej treść to m.in. efekt porozumienia sprzed kilku dni między premierem Mateuszem Morawieckim i liderami Lewicy. Rząd zgodził się m.in. przeznaczyć dodatkowe środki na wsparcie szpitali powiatowych, budowę 75 tys. mieszkań komunalnych i zagwarantować 30 proc. środków samorządom. Samorządowcy twierdzą jednak, że środki te to głównie pożyczki, a nie granty.

We wtorek o godz. 11 zaplanowane jest - z inicjatywy Koalicji Obywatelskiej - spotkanie w Senacie z udziałem samorządowców oraz przedstawicieli opozycyjnych klubów parlamentarnych w sprawie KPO.

Lewica prawdopodobnie poprze ustawę ratyfikacyjną (podobnie jak PSL i koło Polski 2050)

Co wówczas pozwoli na uchwalenie jej w Sejmie. Przeciwko opowiada się Konfederacja i należący do klubu PiS posłowie związani z Solidarną Polską.

Aby Fundusz Odbudowy został uruchomiony, wszystkie państwa członkowskie muszą ratyfikować decyzję unijnych liderów o zwiększeniu zasobów własnych UE. Brak ratyfikacji tej decyzji wstrzymałby uruchomienie pakietu środków - zarówno z wieloletniego budżetu na lata 2021-2027, jak i Funduszu Odbudowy. Polska z unijnego budżetu i Funduszu Odbudowy ma otrzymać łącznie 770 mld zł.

Krajowy Plan Odbudowy, będący podstawą do wypłaty środków z unijnego Funduszu Odbudowy, musi przygotować każde państwo członkowskie i przesłać do Komisji Europejskiej. W dokumencie wyodrębniono część grantową i pożyczkową. Z Funduszu Odbudowy Polska będzie miała do dyspozycji około 58 mld euro. (PAP)

autor: Marta Rawicz

liv/