Podróż Kułeby rozpoczęła się w niedzielę od wizyty w Malawi, później zawita do sąsiedniej Zambii, a objazd zakończy w czwartek w Mauritiusie. W Lilongwe, Lusace i w Port Louis Kułeba spotka się z głowami państw i ministrami spraw zagranicznych tych krajów.
Jest to pierwsza w historii wizyta ukraińskiego ministra spraw zagranicznych w tej części Afryki.
Ukraina szuka w Afryce wsparcia w trwającej wojnie z Rosją. Dla wszystkich trzech krajów jest też ważnym dostawcą zboża. Bezpieczeństwo żywnościowe w rozmowach z Kulebą będzie głównym tematem rozmów zwłaszcza z Malawi i Zambią, krajami, które z powodu suszy straciły większość swoich upraw kukurydzy, od której niemal całkowicie uzależniły się ich gospodarki.
W Afryce Ukraina konsekwentnie stara się też podważyć bardzo silną obecność Rosji. Wybrane przez Kułebę kraje, choć mające bardzo dobre relacje z Rosją, mogą się okazać dobrymi partnerami dla Kijowa.
Mauritius w przeciwieństwie do niektórych państw afrykańskich potępił Rosję za inwazję na Ukrainę podczas głosowania w ONZ w 2022 roku. Ważkim powodem tej decyzji jest sprawa archipelagu Czagos, o prawa do którego Mauritius spiera się Wielką Brytanią. „Jeśli argumentujemy za stosowaniem prawa międzynarodowego na forum ONZ w odniesieniu do Czagos, a wojna na Ukrainie stanowi naruszenie prawa międzynarodowego, nie możemy argumentować za prawem w jednym przypadku, a jednocześnie tolerować inwazję na suwerenne państwo w innym” – tłumaczył w ubiegłym roku postawę swego kraju Milan Meetarbhan, były główny dyplomata Mauritiusu w ONZ.
Zambia stara się prowadzić zrównoważoną politykę zagraniczną; choć ma silne powiązania handlowe z Chinami i Rosją, która jest w tym kraju bardzo aktywna w dziedzinie energii jądrowej, to prezydent Hakainde Hichilema wyraźniej niż poprzednicy wiąże się z Zachodem. Lusakę odwiedziły w ubiegłym roku sekretarz skarbu USA Janet Yellen i wiceprezydent Kamala Harris.
Także Malawi w głosowaniu w ONZ potępiło Rosję, a w sierpniu 2022 r. prezydent Lazarus Chakwera w rozmowie telefonicznej z prezydentem Ukrainy Wołodymyrem Zełenskim zapewnił go o wsparciu Malawi dla broniącej się Ukrainy.
Poprzednia wizyta Kułeby w Afryce, w lipcu 2023 r., obejmowała wizyty w Gwinei Równikowej i Liberii, jednym z niewielu krajów Afryki, gdzie Rosja nie ma żadnego przedstawicielstwa i żadnych wpływów. Od początku inwazji rosyjskiej w lutym 2022 r. Kułeba odbył trzy oddzielne podróże po Afryce, aby przeciwdziałać rosnącym wpływom Rosji w regionie.
Z Monrowii Tadeusz Brzozowski (PAP)
kh/