Chiny

Ustrój

Według konstytucji z 4 XII 1982 r., ostatnio modyfikowanej 11 III 2018 r., socjalistyczne państwo dyktatury ludowodemokratycznej. 
Najwyższym organem władzy państwowej jest Ogólnochińskie Zgromadzenie Przedstawicieli Ludowych o kadencji 5-letniej, złożone z deputowanych wybieranych w wyborach pośrednich przez zgromadzenia ludowe prowincji, okręgów autonomicznych i miast wydzielonych oraz przez armię. W skład Zgromadzenia wchodzi obecnie 2980 deputowanych. Do jego kompetencji należy m.in. uchwalanie ustaw i narodowego planu gospodarczego oraz budżetu. Jego stałym organem jest Stały Komitet, który zwołuje sesje Zgromadzenia, ustala wykładnię prawa, wydaje dekrety itd. 
Głową państwa jest przewodniczący ChRL wybierany przez Ogólnochińskie Zgromadzenie Przedstawicieli Ludowych na kadencję 5-letnią (bez limitu kadencji). 
Władzę wykonawczą sprawuje Rada Państwowa (centralny rząd ludowy) z premierem na czele. Premiera mianuje przewodniczący ChRL na wniosek OZPL. 
Pod względem administracyjnym kraj jest podzielony na 22 prowincje, 5 okręgów autonomicznych, 4 miasta wydzielone oraz 2 specjalne regiony administracyjne (od 1 VII 1997 r. Hongkong i od 20 XII 1999 r. Makau) posiadające własne organa władzy ustawodawczej i wykonawczej.

Głowa państwa

przewodniczący ChRL oraz przewodniczący Centralnej Komisji Wojskowej - XI Jinping /SI Cin-ping/ /od 14 III 2013, reelekcja 17 III 2018/
wiceprzewodniczący ChRL - WANG Qishan /UANG Ci-san/ /od 17 III 2018/
                                                                                    *
poprzedni przewodniczący ChRL - HU Jintao /HU Cin-tao/ /15 III 2003 - 14 III 2013/
---------------
Nazwiska i nazwy podajemy w transkrypcji "hanyu pinyin", oficjalnie wprowadzonej 1 I 1979 r. przez ChRL w drukach przeznaczonych dla zagranicy; w nawiasach podajemy tradycyjną transkrypcję polską.

Rząd

Rada Państwowa
utworzona 19 III 2018 r.

premier - LI Keqiang /LI Ke-cieng/

wicepremierzy: HAN Zheng /HAN Czeng/
SUN Chunlan /SUN Czchun-lan/ /kob./  
HU Chunhua /HU Czchun-hua/
LIU He /LIU Hi/

doradca rządowy - WANG Yong /UANG Jong/ 
doradca rządowy i min. spraw zagranicznych - WANG Yi /UANG Ji/
doradca rządowy i sekr. gen. Rady Państwowej - XIAO Jie /SIAO Cie/
doradca rządowy i min. obrony narodowej - WEI Fenghe /UEJ Feng-he/
doradca rządowy i min. bezpieczeństwa publicznego - ZHAO Kezhi /CZAO Ke-czy/

ministrowie:
bezpieczeństwa państwowego - CHEN Wenqing /CZEN Uen-cing/
oświaty - CHEN Baosheng /CZCHEN Pao-szeng/
nauki i techniki - WANG Zhigang /UANG Czy-kang/
przemysłu i technologii informatycznych - MIAO Wei /MIAO Uej/
spraw obywatelskich - HUANG Shuxian /HUANG Szu-sian/
sprawiedliwości - FU Zhenghua /FU Czeng-hua/
finansów - LIU Kun /LIU Kun/
ds. zasobów ludzkich i bezpieczeństwa socjalnego - ZHANG Jinan /CZANG Ci-nan/
ds. zasobów naturalnych - LU Hao /LU Hao/  
ds. ochrony środowiska - LI Ganjie /LI Kan-cie/
budownictwa i urbanizacji - WANG Menghui /UANG Men-huej/
transportu - LI Xiaopeng /LI Siao-peng/
gospodarki wodnej - E Jingping /E Cing-ping/  
rolnictwa i ds. rolnych  HAN Changfu /HAN Czchang-fu/
handlu - ZHONG Shan /CZONG Szan/
kultury i turystyki - LUO Shugang /LUO Szu-kang/
ds. weteranów - SUN Shaocheng /SUN Szao-czcheng/ 
ds. zarządzania w sytuacji kryzysowych - WANG Yupu /UANG Ju-pu/
przewodn. Państwowej Komisji ds. Rozwoju Narodowego i Reform - HE Lifeng /HE Li-feng/
przewodn. Państwowej Komisji ds. Narodowości - BATER
przewodn. Państwowej Komisji Zdrowia i Planowania Rodziny - MA Xiaowei /MA Siao-uej/
prezes Ludowego Banku Chińskiego - YI Gang /JI Kang/ 
szef Głównego Urzędu Rewizyjnego - HU Zejun /HU Ce-cün/
                                                                                    *
poprzedni premier - LI Keqiang /LI Ke-cieng/ /16 III 2013 - 18 III 2018/

Parlament

Ogólnochińskie Zgromadzenie Przedstawicieli Ludowych /Quanguo Renmin Daibiao Dahui - Cüankuo Żenmin Tajpiao Tahuej/

Stały Komitet Zgromadzenia

przewodniczący - LI Zhanshu /LI Czan-szu/
sekretarz generalny - YANG Zhenwu /JANG Czen-u/
wiceprzewodniczący:
WANG Chen /UANG Czchen/
CAO Jianming /CAO Cien-ming/
ZHANG Chunxian /CZANG Czchun-sian/
SHEN Yueyue /SZEN Jüe-jüe/ /kob./
JI Bingxuan /CI Ping-süan/
Arben IMIRBAKI
WAN Exiang /UAN E-siang/ 
CHEN Zhu /CZCHEN Czu/
WANG Dongming /UANG Tong-ming/
Padma CHOLING
DING Zhongli /TING Czong-li/  
HAO Mingjin /HAO Ming-cin/
CAI Dafeng /CAJ Ta-feng/ 
WU Weihua /U Uej-hua/

Wybory odbyły się od października 2017 r. do lutego 2018 r. 

Partie

Komunistyczna Partia Chin /Zhongguo Gongchandang - Czungkuo Kungczantang/ - utworzona 1 lipca 1921 r.; XIX zjazd - 18-24 października 2017 r.; liczy ok. 89 450 000 członków /2017/.

Sekretariat KC 
sekretarz generalny - XI Jinping /SI Cin-ping/

Biuro Polityczne KC

Stały Komitet: 
XI Jinping /SI Cin-ping/  
LI Keqiang /LI Ke-cieng/ 
LI Zhanshu /LI Czan-szu/
WANG Yang /UANG Jang/
WANG Huning /UANG Hu-ning/
ZHAO Leji /CZAO Le-ci/
HAN Zheng /HAN Czeng/
 
pozostali członkowie:
DING Xuexiang /TING Süe-siang/
WANG Chen /UANG Czchen/
XU Qiliang /SÜ Ci-lieng/ 
SUN Chunlan /SUN Czchun-lan/ /kob./  
LI Xi /LI Si/
LI Qiang /LI Ci-ang/
LI Hongzhong /LI Hong-czung/ 
LIU He /LIU Hi/
HU Chunhua /HU Czchun-hua/ 
YANG Jiechi /JANG Cie-czchi/
YANG Xiaodu /JANG Siao-tu/
ZHANG Youxia /CZANG Ju-sia/
CHEN Xi /CZCHEN Si/
CHEN Quanguo /CZCHEN Kuang-kuo/
CHEN Miner /CZCHEN Min-er/
GUO Shengkun /KUO Szeng-kun/
HUANG Kunming /HUANG Kun-ming/
CAI Qi /CAJ Ci/

Rewolucyjny Komitet Kuomintangu - utworzony w 1948 r.; przewodn.: ZHOU Tienong /CZU Tie-nong/. 

Chińska Liga Demokratyczna - utworzona w 1941 r.; przewodn.: JIANG Shusheng /CIENG Szu-szeng/. 

Chińskie Demokratyczne Stowarzyszenie Budowy Narodowej - utworzone w 1945 r.; przewodn.: CHEN Changzi /CZCHEN Czchang-ci/. 

Chińskie Stowarzyszenie Popierania Demokracji - utworzone w 1945 r.; przewodn.: YAN Junqi /JAN Cün-ci/ /kob./. 

Chińska Robotniczo-Chłopska Partia Demokratyczna - utworzona w 1927 r.; przewodn.: SANG Guowei /SANG Kuo-wej/. 

Partia Ogólnonarodowa /Zhi Gong Dang; Czy Kung Tang/ - utworzona w 1926 r.; przewodn.: WAN Gang /UAN Kang/. 

Demokratyczna Liga Samorządu Tajwanu - utworzona w 1947 r.; przewodn.: LIN Wenyi /LIN Uen-ji/ /kob./. 

Stowarzyszenie Trzeciego Września /Jiu San Xueshe; Ciu San Siüesze/ - utworzone w 1944 r.; przewodn.: HAN Qide /HAN Ci-te/.

Związki zawodowe

Ogólnochińska Federacja Związków Zawodowych /Zhonghua Quanguo Zong Gonghui; All-China Federation of Trade Unions - ACFTU/ - założona 1 maja 1925 r.; liczy ok. 193 mln członków; przewodn.: WANG Zhaoguo /WANG Czao-kuo/.

Prasa

Dzienniki

Beijing Ribao /Pejcing Żypao/ /Dziennik Pekiński/ - Pekin, zał. 1952.

Beijing Qinqnian Bao /Pejcing Cingnienpao/ /Młodzież Chińska/ - organ KC Komunistycznego Związku Młodzieży Chin, Pekin, zał. 121 III 1949; nie wychodził w latach 1966-1978.

Beijing Wanbao /Pejcing Wanpao, Beijing Evening News/ /Wieczorny Pekin/ - Pekin, zał. 1958.

China Business Times - gospodarczy, w jęz. angielskim, Pekin, zał. 1989.

China Daily - w jęz. angielskim, Pekin, zał. 1981; nakł. 150 000; posiada dodatek tygodniowy pt. "Beijing Weekend" /zał. 1991/, "21st Century" /zał. 1993/ i "China Daily Asia Weekly" /zał. 2010/.

The Global Times - Pekin, w jęz. chińskim /zał. 1993/ i angielskim /zał. 2009/.

Gongren Ribao /Kungżen Żypao/ - organ Ogólnochińskiej Federacji Związków Zawodowych, Pekin, zał. 1949.

Guangming Ribao /Kuangming Żypao/ /Światło/ - organ Chińskiej Ligi Demokratycznej poświęcony sprawom nauki, techniki, oświaty i kultury, Pekin, zał. 1949.

Jiefang Ribao /Ciefang Żypao/ /Wyzwolenie/ - organ Komitetu Miejskiego KPCh, Szanghaj, zał. 1949.

Jiefangjun Bao /Ciefangcun Pao/ /Armia Ludowo-Wyzwoleńcza/ - organ armii chińskiej, Pekin, zał. 1956.

Nanfang Ribao /Nanfang Żypao/ /Dziennik Południowy/ - Kanton, zał. 1949.

Nongmin Ribao /Nungmin Żypao/ - gazeta przeznaczona dla czytelników wiejskich, Pekin, zał. 1980.

Renmin Ribao /Żenmin Żypao/ /Dziennik Ludowy/ - organ centralny KC KPCh, Pekin, zał. 1948.

Wenhui Bao /Wenhuej Pao/ /Kierunki Literackie/ - Szanghaj, zał. 1937.

Czasopisma

Banyue Tan /Panjue Tan/ - dwutygodnik, Pekin, zał. 1980.

Beijing Review /Pekin Review/ - tygodnik ilustrowany poświęcony sprawom politycznym i ekonomicznym, Pekin, zał. 1958; wyd. w jęz. chińskim, angielskim, francuskim, japońskim i niemieckim.

The Economic Observer - tygodnik w jęz. chińskim i angielskim, Pekin, zał. IV 2001.

Jinri Zhongguo /Cinży Czungkuo/ /China Today/ - ilustrowany miesięcznik ekonomiczno-społeczno-kulturalny, Pekin, zał. 1952 pt. "Zhongguo Jianshe" /Czungkuo Ciensze/; ukazuje się w jęz. chińskim, angielskim, francuskim, niemieckim, hiszpańskim, portugalskim i arabskim.

Qiushi /Ciouszy/ /Poszukiwanie Prawdy/ - organ teoretyczny KC KPCh, Pekin, zał. 1988 zamiast czasopisma "Honggi" /Czerwony Sztandar - zał. 1958/, ukazuje się  2 razy w miesiącu.

Renmin Huabao /Żenmin Huapao/ /China Pictorial/ - magazyn ilustrowany, Pekin, zał. 1950; miesięcznik wydawany w 17 językach.

Shanghai News - miesięcznik w jęz. angielskim, Szanghaj, zał. II 1989.

Zhongguo Duiwai Maoyi /Czungkuo Tuejwaj Mao'i/ /Chiński Handel Zagraniczny/ - miesięcznik, Pekin, zał. 1956; ukazuje się w jęz. chińskim, angielskim, francuskim i hiszpańskim.

Zhongguo Funü /Czungkkuo Funü/ /Kobieta Chińska/ - organ Chińskiej Ligi Kobiet, zał. 1949; nie ukazywał się w latach 1967-1978; wznowiony VII 1978; miesięcznik.

Agencje prasowe

Xinhua /Sinhua/; Xinhua News Agency; Agencja Nowych Chin - zał. 1931 w Jenanie; od 1937 nosi obecną nazwę; od 1 X 1949 oficjalna agencja prasowa ChRL z centralą w Pekinie. 

Zhongguo Xinwenshe /Czungkuo Sinwensze/; China News Service /CNS/ - agencja informacyjna; jej zadaniem jest tworzenie materiałów dziennikarskich dla chińskich społeczności poza Chinami kontynentalnymi, w miejscach takich jak Hongkong czy Tajwan; centrala w Pekinie, zał. 1952.