Jordania

2019-07-28 21:02 aktualizacja: 2019-07-28, 21:24
Fot. PAP/EPA/ANDRE PAIN

Ustrój

Monarchia konstytucyjna. Zgodnie z konstytucją z 1 I 1952 r., wielokrotnie modyfikowaną, ostatnio w 2016 r., głową państwa jest król. 
Władza ustawodawcza należy do króla i 2-izbowego Zgromadzenia Narodowego, składającego się z Senatu i Izby Reprezentantów. Senat o kadencji 4-letniej, liczący obecnie 65 członków, jest mianowany przez króla. Izba Reprezentantów, o kadencji 4-letniej,  liczy obecnie 130 deputowanych (115 wybieranych bezpośrednio oraz 15 miejsc zarezerwowanych jest dla kobiet wyłanianych przez specjalną komisję wyborczą). 
Władza wykonawcza należy do króla i rządu odpowiedzialnego przed Izbą Reprezentantów. Premiera mianuje król. 
Pod względem administracyjnym kraj podzielony jest na 12 prowincji (muhafaz).

Głowa państwa

król - ABDULLAH II ibn HUSAJN /od 7 II 1999/
                                                                                    *
poprzedni król - HUSAJN ibn TALAL /11 VIII 1952 - 7 II 1999/

Rząd

utworzony 14 VI 2018 r., stan po zmianach z 9 V 2019 r.

premier i min. obrony - Omar RAZZAZ 
wicepremier oraz min. stanu - Radżai MUASZER

ministrowie:
spraw zagranicznych i ds. repatriantów - Ajman Husejn Abd Allah as-SAFADI 
spraw wewnętrznych - Salameh HAMMAD
ds. politycznych i parlamentarnych oraz min. stanu - Musa Habis al-MAJTAH
pracy - Nidal BATAINEH
administracji lokalnej - Walid Muhiddin al-MASRI 
finansów - Ezzedin KANAKRIEH
ds. islamu i dóbr religijnych - Abd an-Nasir Abd al-BASAL
planowania i współpracy międzynarodowej oraz min. stanu ds. ekonomicznych - Mohamad ESES
przemysłu, handlu i zaopatrzenia - Tarik HAMURI 
energetyki i bogactw mineralnych - Hala ZAWATI /kob./
ds. e-gospodarki i przedsiębiorczości - Muthana GHARAIBEH 
gospodarki wodnej i nawadniania - Raid Abd as-SAUD
sprawiedliwości - Basam TALHUNI
turystyki i ochrony zabytków - Madżd Mohammad SZWEJKAH /kob./
robót publicznych i budownictwa mieszkaniowego - Falah OMUSZ
ds. rozwoju społecznego - Basma ISZAKAT /kob./
zdrowia - Saad DŻABER
rolnictwa i ochrony - Ibrahim SZAHAHDEH 
kultury i młodzieży - Mohammad abu RUMMAN
oświaty i szkolnictwa wyższego - Walid MAANI
transportu - Anmar CHASAWNEH
stanu ds. rozwoju instytucjonalnego - Jasira GHOSZEH /kob./
stanu p/u premiera - Sami DAUD
stanu ds. prawa - Mubarak abu JAMIN
stanu ds. mediów - Dżumana GHUNAIMAT /kob./
                                                                                    *
poprzedni premier - Hani MULKI /1 VI 2016 - 14 VI 2018/

Parlament

Zgromadzenie Narodowe /Madżlis al-Umma/

Izba Reprezentantów /Madżlis an-Nuwab/ 
przewodniczący - Atif TARAWNEH

Podział mandatów po wyborach z 20 września 2016 r.: niezależni 100, FAI 10, Zamzam 5, IPC 5, NPW 4, inne 6. Razem 130.

Parlament Jordania

Senat /Madżlis al-Ajan/
przewodniczący - Fajsal al-FAJEZ

Członkowie Senatu zostali mianowani przez króla 27 września 2016 r.

Partie

Front Akcji Islamskiej /FAI/ /Islamic Action Front - IAF; Jabhat al-'Amal al-Islami/ - skupia fundamentalistów islamskich; popierany przez Bractwo Muzułmańskie; zarejestrowany w grudniu 1992 r.; przywódca: Hamza MANSUR; sekr. gen.: Murad al-ADAJLEH. 

Zamzam - umiarkowana partia islamska, utworzona w 2016 r.; przywódca: Rheil GHARAIBEH. 

Islamska Partia Centrowa /IPC/ /Islamic Centrist Party; Hizb al-Wasat al-Islamij/ - utworzona w grudniu 2001 r.

Narodowa Partia Współczesna /NPW/ /National Current Party; Hizb al-Tayar al-Watani/ - utworzona w 2009 r.; przywódca: Salah ERSZIDAT. 

Narodowa Partia Konstytucyjna /NPK/ /National Constitutional Party/ - utworzona w maju 1997 r. z połączenia kilku małych partii centrowych; sekr. gen.: Amid asz-SZUNAK.

Jordańska Partia Socjalistycznego Odrodzenia Arabskiego /Jordanian Arab Socialist Ba'ath Party - JASBP; Hizb al-Baas al-Arabi al-Isztiraki al-Urduni/ - utworzona w 1955 r. jako jordański odłam partii ogólnoarabskiej, od IV 1957 r. działała nielegalnie; zarejestrowana 24 I 1993 r.; sekr. gen.: Akram al-HUMSI.

Jordańska Ludowa Partia Demokratyczna /Jordanian Democratic People's Party; Hizb al-Szaab al-Dimukrati al-Urduni - HASHD/ - utworzona w lipcu 1989 r. jako skrzydło Demokratycznego Frontu Wyzwolenia Palestyny; zarejestrowana 24 I 1993 r.

Partia Przyszłości /Jordanian Future Party; al-Mustakbal/ - utworzona w 1992 r.; sekr. gen.: Salah ibn al-KUDAH.

Jordańska Partia Rafah /al-Rafah Party/ - utworzona w 2009 r.; sekr. gen.: Muhammad Ridżal SZUMALI.

Naród /al-Umma Party/ - partia utworzona w 1996 r.; przewodn.: Ahmad HANANDEH.

Związki zawodowe

Powszechna Federacja Jordańskich Związków Zawodowych /The General Federation of Jordanian Trade Unions/ - założona w 1954 r.; należy do ICATU; liczy 33 000 członków.

Prasa

Dzienniki

Arab Daily - w jęz. angielskim, Amman, zał. 1999. 

al-Achbar - Amman, zał. 1976. 

al-Aswak - Amman, zał. 1992. 

al-Dustur /Konstytucja/ - Amman, zał. III 1967. 

The Jordan Times - w jęz. angielskim, Amman, zał. 1975. 

al-Misak - Amman, zał. 1993. 

al-Rai - niezależny, Amman, zał. 1971. 

Sawt al-Szaab - Amman, zał. 1983.


Czasopisma

Achbar al-Usbu - tygodnik gospodarczo-społeczno-polityczny, Amman, zał. 1959. 

al-Ghad al-Iktisadi - dwutygodnik gospodarczy w jęz. angielskim, Amman. 

Huda al-Islam - muzułmański miesięcznik naukowo-literacki, Amman, zał. 1956. 

Jordan - kwartalnik wyd. przez Jordański Urząd Informacyjny, Amman, zał. 1969. 

al-Liwa - tygodnik, Amman, zał. 1972. 

al-Madżd - tygodnik, Amman, zał. 1994. 

al-Sabah - tygodnik, Amman. 

The Star - tygodnik w jęz. angielskim, Amman, zał. 1982; poprzednio ukazywał się pt. "The Jerusalem Star". 

Szarija - dwutygodnik poświęcony religii i prawu muzułmańskiemu, Amman, zał. 1959. 

Szihan - tygodnik, Amman.


Agencja prasowa

Jordan News Agency /PETRA/ - oficjalna agencja rządowa, zał. 1969 w Ammanie; do VIII 1980 nosiła nazwę Jordan News Agency /JNA/.

Wszelkie materiały (w szczególności depesze agencyjne, zdjęcia, grafiki, filmy) zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.

Jordania

Flaga

Godło

  • Jordańskie Królestwo Haszymidzkie, al-Mamlaka al-Urdunija al-Haszimija
  • Obszar: 89 342 km2
  • Ludność: 10 171 480 (2018)
  • Stolica: Amman
  • Ludność stolicy: 4 007 526 (2016)
  • Język urzędowy: arabski
  • Święto narodowe: 25 V - rocznica niepodległości (1946)
  • Jednostka monetarna: 1 dinar jordański (JOD) = 1000 filów
  • Członkostwo w ważniejszych organizacjach międzynarodowych: ONZ, AL, IMF (MFW), NAM, WTO, WHO
  • Meczet Jezusa Chrystusa w Madabie Fot. PAP/EPA/JAMAL NASRALLAH
    Meczet Jezusa Chrystusa w Madabie Fot. PAP/EPA/JAMAL NASRALLAH
  • Widok na Awajan Fot. PAP/EPA/JAMAL NASRALLAH
    Widok na Awajan Fot. PAP/EPA/JAMAL NASRALLAH
  • Obóz syryjskich uchodźców Fot. PAP/EPA/JAMAL NASRALLAH
    Obóz syryjskich uchodźców Fot. PAP/EPA/JAMAL NASRALLAH