Grenlandia

2019-07-21 10:07 aktualizacja: 2019-07-23, 09:22
Fot. PAP/EPA/KARL PETERSEN

Ustrój

Od 1953 r. część Królestwa Danii, posiadająca od 1 V 1979 r. autonomię wewnętrzną (z wyłączeniem kontroli nad zasobami naturalnymi wyspy). W gestii Danii pozostają ponadto problemy polityki zagranicznej i obronnej Grenlandii. Przedstawicielem rządu duńskiego na Grenlandii jest wysoki komisarz (rigsombudsmand). 
25 XI 2008 r. w Grenlandii odbyło się referendum w sprawie poszerzenia autonomii. Nowe zasady, obejmujące m.in. większą kontrolę władz Grenlandii nad złożami naturalnymi, policją i sądownictwem, weszły w życie 21 VI 2009 r. 
Lokalnym organem władzy ustawodawczej jest parlament (Landsting) o kadencji 4-letniej. W jego skład wchodzi 31 członków. 
W parlamencie duńskim Grenlandię reprezentuje dwóch deputowanych. 
Władza wykonawcza w zakresie spraw lokalnych należy do rządu z premierem na czele.
                                                                                    *
wysoki komisarz - Mikaela ENGELL /kob./ /od 1 II 2011/

Rząd

utworzony 5 X 2018 r.

premier - Kim KIELSEN /S/

ministrowie:
spraw zagranicznych, oświaty, kultury i ds. wyznań - Ane LONE BAGGER /kob./ /S/
zdrowia, spraw społecznych i sprawiedliwości - Doris JAKOBSEN JENSEN /kob./ /S/
finansów i współpracy nordyckiej - Vittus QUJAUKITSOQ /NQ/
ds. surowców i pracy - Erik JENSEN /S/
rybołówstwa, łowiectwa i rolnictwa - Nikkulaat JEREMIASSEN /S/
przemysłu i energetyki - Aqqalu JERIMIASSEN /A/
budownictwa mieszkaniowego i infrastruktury - Simon SIMONSEN /S/ 
ds. ochrony środowiska, przyrody i badań naukowych - Siverth K. Heilmann /A/
                                                                                    *
poprzedni premier - Kim KIELSEN /S/ /30 IX 2014 - 5 X 2018/

Parlament

/Landsting - Inatsisartut/
przewodniczący - Hans ENOKSEN /PN/

Podział mandatów po wyborach z 24 kwietnia 2018 r.: S 13, IA 11, D 3, PN 3, SA 2. Razem 31.

Parlament Grenlandia

Partie

Naprzód /Siumut - S/ - partia socjaldemokratyczna, utworzona 29 lipca 1977 r.; przywódca: Kim KIELSEN. 

Wspólnota Ludzka /Inuit Ataqatigiit - IA/ - partia utworzona w 1976 r.; reprezentuje Eskimosów; dąży do całkowitego uniezależnienia się Grenlandii od Danii; przewodn.: Sara OLSVIG /kob./. 

Demokraci /Demokraatit - D/ - partia utworzona 28 listopada 2002 r.; przywódca: Randi Vestergaard EVALDSEN. 

Partia Naleraq /Partii Naleraq - PN/ - utworzona 8 marca 2014 r.; przywódca: Hans ENOKSEN. 

Solidarność /Atassut - A/ - partia utworzona w 1976 r.; przywódca: Siverth K. HEILMANN. 

Partia Współpracy /Samarbejdspartiet - Suleqatigiissitsisut - SA/ - partia centroprawicowa, utworzona 11 marca 2018 r.; przewodn.: Michael ROSING. 

Potomkowie Naszego Kraju /Nunatta Qitornai - NQ/ - partia separatystyczna, opowiada się za niezależnością Grenlandii, utworzona we wrześniu 2017 r. w wyniku rozłamu w partii Naprzód; przewodn.: Vittus QUJAUKITSOQ. 

Prasa

Atuagagdliutit/Gronlandsposten /Pouczająca Lektura/Poczta Grenlandzka/ - gazeta informacyjna w jęz. duńskim i grenlandzkim; Nuuk, zał. 1958 z połączenia miesięcznika "Atuagagdliutit" /zał. 1861/ oraz czasopisma "Gronlandsposten" /zał. 1942/.

Sermitsiaq - tygodnik społeczno-polityczny w jęz. duńskim i grenlandzkim, Nuuk, zał. 1958.

Wszelkie materiały (w szczególności depesze agencyjne, zdjęcia, grafiki, filmy) zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.

Grenlandia

Flaga

Godło

  • Grenlandia, Grønland, Kalaallit Nunaat
  • Obszar: 2 166 086 km2
  • Ludność: 56 255 (2017)
  • Stolica: Nuuk
  • Ludność stolicy: 17 316 (2016)
  • Język urzędowy: grenlandzki, duński
  • Jednostka monetarna: 1 korona duńska (DKK) = 100 öre
  • Mieszkanki Grenlandii w tradycyjnych strojach Fot. PAP/EPA/MARTIN SCHUTT
    Mieszkanki Grenlandii w tradycyjnych strojach Fot. PAP/EPA/MARTIN SCHUTT
  • Widok na lodowiec Helheim Fot. PAP/EPA/NICK COBBING / GREENPEACE
    Widok na lodowiec Helheim Fot. PAP/EPA/NICK COBBING / GREENPEACE
  • Platforma wiertnicza Leiv Eiriksson Fot. PAP/EPA/STEVE MORGAN / GREENPEACE
    Platforma wiertnicza Leiv Eiriksson Fot. PAP/EPA/STEVE MORGAN / GREENPEACE