Portoryko
Ustrój
Od 25 VII 1952 r. "Wolne Państwo Stowarzyszone" ze Stanami Zjednoczonymi, w którym obowiązuje na równi ustawodawstwo amerykańskie i portorykańskie. Portoryko wysyła do Kongresu USA swego komisarza-rezydenta, nie posiadającego jednak prawa głosu. Za obronę i politykę zagraniczną wyspy odpowiedzialny jest Kongres USA.
Władza wykonawcza należy do gubernatora wyłanianego co 4 lata w wyborach bezpośrednich oraz do powoływanej przez niego Rady Sekretarzy.
Władzę ustawodawczą sprawuje 2-izbowe Zgromadzenie Ustawodawcze, wybierane w wyborach powszechnych na kadencję 4-letnią, składające się z Izby Reprezentantów i Senatu. W skład Izby Reprezentantów wchodzi obecnie 51 deputowanych, a Senat liczy 27 członków.
*
gubernator - Pedro Rafael PIERLUISI URRUTIA /od 2 VIII 2019/
komisarz-rezydent w Waszyngtonie - Jenniffer Aydin GONZÁLEZ COLÓN /kob./ /PR/ /od 3 I 2017/
*
poprzedni gubernator - Ricardo Antonio /Ricky/ ROSSELLÓ NEVARES /PNP/ /2 I 2017 - 2 VIII 2019/
Rząd
Rada Sekretarzy
utworzona 2 I 2017 r. , stan po zmianach z 2 VIII 2019 r.
sekretarze:
stanu - wakat
skarbu - Raúl MALDONADO GAUTIER
spraw wewnętrznych - William VILLAFAÑE
sprawiedliwości - Wanda VÁZQUEZ GARCET /kob./
ds. rodziny - Glorimar ANDÚJAR MATOS /kob./
ochrony środowiska i zasobów naturalnych - Tania VÁZQUEZ RIVERA /kob./
transportu i robót publicznych - Carlos CONTRERAS APONTE
rolnictwa - Carlos A. FLORES ORTEGA
budownictwa mieszkaniowego - Fernando GIL ENSENAT
sportu i rekreacji - Andrés Waldemar VOLMAR MÉNDEZ
ds. rozwoju gospodarczego i handlu - Manuel LABOY RIVERA
robót publicznych - Ramón ROSARIO CORTÉS
oświaty - Julia Beatrice KELEHER /kob./
pracy i zasobów ludzkich - Carlos SAAVEDERA
ds. polityki penitencjarnej - Eric ROLÓN SUÁREZ
zdrowia - Rafael RODRÍGUEZ MERCADO
ds. konsumentów - Michael Pierluisi ROJO
Parlament
Zgromadzenie Ustawodawcze /Asamblea Legislativa/
Izba Reprezentantów /Camara de Representantes/
spiker - Carlos "Johnny" MÉNDEZ NÚÑEZ /PNP/
Podział mandatów po wyborach z 8 listopada 2016 r.: PNP 34, PPD 16, PIP 1. Razem 51.
Senat /Senado/
przewodniczący - Thomas RIVERA SCHATZ /PNP/
Podział mandatów po wyborach z 8 listopada 2016 r.: PNP 21, PPD 4, PIP 1, niezależni 1. Razem 27.
Partie
Nowa Partia Postępowa /Partido Nuevo Progresista - PNP/ - utworzona 20 sierpnia 1967 r.; opowiada się za umocnieniem związków ze St. Zjednoczonymi; przywódca: Thomas RIVERA SCHATZ.
Partia Republikańska Portoryko /Partido Republicano - PR/ - utworzona w 1899 r.; faktycznie stanowi konserwatywne skrzydło Nowej Partii Postępowej; przewodn.: Jenniffer Aydin GONZÁLEZ COLÓN /kob./.
Ludowa Partia Demokratyczna /Partido Popular Democratico - PPD/ - utworzona 22 lipca 1938 r.; optuje za utrzymaniem obecnego statusu państwa stowarzyszonego z USA; przywódca: Aníbal José "Jossie" TORRES.
Partia Niepodległości Portoryko /Partido Independentista Puertorriqueno - PIP/ - utworzona 20 października 1946 r.; przywódca: Rubén BERRÍOS MARTÍNEZ.
Portorykańczycy na rzecz Portoryko /Partido Puertorriquenos por Puerto Rico - PPR/ - partia utworzona 9 maja 2007 r .; przywódca: Rogelio FIGUEROA.
Partia Ludzi Pracy /Partido del Pueblo Trabajador - PPT/ - partia utworzona 5 grudnia 2010 r.; przywódca: Anneliesse SÁNCHEZ ZAMBRANA /kob./.
Związki zawodowe
Federacja Pracy Portoryko /Federación del Trabajo de Puerto Rico - FTPR/ - założona w 1952 r., skupia lokalne filie związków należących jednocześnie do ALF-CIO /zob. Stany Zjednoczone/; należy do MKWZZ/ORIT; liczy 200 000 członków.
Powszechny Związek Pracowników Portoryko /Unión General de Trabajadores de Puerto Rico - UGTP/ - założony w 1965 r.
Portorykańska Centrala Pracujących /Central Puertorriquena de Trabajadores - CPT/ - utworzona w 1982 r.
Powszechna Konfederacja Pracowników Portoryko /Confederación General de Trabajadores de Puerto Rico - CGTPR/ - założona w 1939 r.; liczy 35 000 członków.
Prasa
The Caribbean Business - tygodnik gospodarczy w jęz. angielskim, San Juan, zał. 1973.
Claridad - tygodnik w jęz. hiszpańskim, San Juan, zał. 1959.
La Estrella de Puerto Rico - tygodnik w jęz. hiszpańskim i angielskim, San Juan, zał. 1983.
El Nuevo Dia - dziennik poranny, niezależny, w jęz. hiszpańskim, San Juan, zał. 1909.
Primera Hora - dziennik w jęz. hiszpańskim, San Juan, zał. 1997.
Qué Pasa - przewodnik turystyczny, w jęz. hiszpańskim, kwartalnik, San Juan, zał. 1948.
The San Juan Star - dziennik poranny, w jęz. angielskim, San Juan, zał. 1959.
El Vocero - dziennik w jęz. hiszpańskim, San Juan, zał. 1974.
Wszelkie materiały (w szczególności depesze agencyjne, zdjęcia, grafiki, filmy) zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.
Portoryko
Flaga
Godło
- Wolne Stowarzyszone Państwo Portoryko, Estado Libre Asociado de Puerto Rico
- Obszar: 9 104 km2
- Ludność: 3 195 153 (2018)
- Stolica: San Juan
- Ludność stolicy: 395 326 (2010)
- Język urzędowy: hiszpański, angielski
- Święto narodowe: 25 VII - Dzień Konstytucji (1952), 4 VII - Dzień Niepodległości USA (1776)
- Jednostka monetarna: 1 dolar Stanów Zjednoczonych (USD) = 100 centów
-
Cmentarz Santa Maria Magdalena de Pazzis w San Juan Fot. PAP/EPA/THAIS LLORCA
-
Uczestnicy festynu Fiestas de la Calle San Sebastian w San Juan Fot. PAP/EPA/THAIS LLORCA
-
Hiszpański statek Juan Sebastian Elcano wpływa do portu San Juan Fot. PAP/EPA/THAIS LLORCA
Ameryka
- Anguilla
- Antigua i Barbuda
- Argentyna
- Aruba
- Bahamy
- Barbados
- Belize
- Bermudy
- Boliwia
- Brazylia
- Brytyjskie Wyspy Dziewicze
- Chile
- Curaçao
- Dominika
- Dominikana
- Ekwador
- Falklandy
- Grenada
- Grenlandia
- Gujana
- Gujana Francuska
- Gwadelupa
- Gwatemala
- Haiti
- Honduras
- Jamajka
- Kajmany
- Kanada
- Kolumbia
- Kostaryka
- Kuba
- Martynika
- Meksyk
- Montserrat
- Nikaragua
- Panama
- Paragwaj
- Peru
- Saint Kitts i Nevis
- Saint Lucia
- Saint Pierre i Miquelon
- Saint Vincent i Grenadyny
- Salwador
- Sint Maarten
- Stany Zjednoczone
- Surinam
- Trynidad i Tobago
- Turks i Caicos
- Urugwaj
- Wenezuela
- Wyspy Dziewicze Stanów Zjednoczonych