Peru

2019-07-22 15:08 aktualizacja: 2019-07-23, 11:00
Fot. PAP/EPA/ERNESTO ARIAS

Ustrój

Republika. Zgodnie z konstytucją z 29 XII 1993 r. głową państwa jest prezydent wybierany w wyborach powszechnych na kadencję 5-letnią. 
Władza ustawodawcza należy do 1-izbowego parlamentu - Kongresu Republiki, w którego skład wchodzi obecnie 130 deputowanych wybieranych w głosowaniu powszechnym na 5 lat. 
Władzę wykonawczą sprawuje powoływany przez prezydenta rząd, na którego czele stoi premier. 
Pod względem administracyjnym kraj podzielony jest na 25 regionów i 1 prowincję.

Głowa państwa

prezydent - Martín Alberto VIZCARRA CORNEJO /niezal./ /od 23 III 2018/
wiceprezydent - Mercedes Rosalba ARÁOZ FERNÁNDEZ /kob./ /niezal./ /od 28 VII 2016/
                                                                                    *
poprzedni prezydent - Pedro Pablo KUCZYNSKI /PPK/ /28 VII 2016 - 23 III 2018/

Rząd

utworzony 11 III 2019 r., stan po zmianach z 8 VII 2019 r.

premier - Salvador Alejandro Carlos del SOLAR LABARTHE /niezal./ 

ministrowie: 
spraw zagranicznych - Néstor Francisco POPOLIZIO BARDALES 
spraw wewnętrznych - Carlos MORÁN SOTO 
obrony - Jorge Ricardo Francisco MOSCOSO FLORES
gospodarki i finansów - Carlos Augusto OLIVA NEYRA
sprawiedliwości i praw człowieka - Vicente Antonio ZEBALLOS SALINAS 
oświaty - Flor Aidée PABLO MEDINA /kob./
zdrowia - Zulema TOMÁS GONZÁLES /kob./   
pracy i rozwoju zatrudnienia - Sylvia Elizabeth CÁCERES PIZARRO /kob./
rolnictwa i ds. nawadniania - Fabiola Martha MUÑOZ DODERO /kob./
energetyki i górnictwa - Francisco Atilio ÍSMODES MEZZANO
handlu zagranicznego i turystyki - Edgar Manuel VÁSQUEZ VELA
budownictwa mieszkaniowego i ogólnego oraz ds. sanitarnych - Carlos Ricardo Bruce MONTES de OCA
ds. produkcji /przemysłu i rybołówstwa/ - Rocío Ingred BARRIOS ALVARADO /kob./
transportu i łączności - Edmer TRUJILLO MORI      
ds. kobiet i ds. najsłabszych grup społecznych - Gloria Edelmira MONTENEGRO FIGUEROA /kob./ 
ds. ochrony środowiska - Lucía Delfina RUIZ OSTOIC /kob./
kultury - Ulla Sarela HOLMQUIST PACHAS /kob./
ds. rozwoju i wykluczenia społecznego - Paola BUSTAMANTE SUÁREZ /kob./
                                                                                    *
poprzedni premier - César VILLANUEVA ARÉVALO /A/ /2 IV 2018 - 8 III 2019/

Parlament

Kongres Republiki /Congreso de la República/
przewodniczący - Luis Fernando GALARRETA VELARDE /PPC/

Podział mandatów po wyborach z 10 kwietnia 2016 r.: FP 73, Frente Amplio 20, PPK 18, A 9, APop 5, AP 5. Razem 130.

Parlament Peru

Partie

Peruwiańczycy na rzecz Zmiany /Peruanos Por el Kambio - PPK/ - partia utworzona w październiku 2014 r.; przewodn.: Gilbert VIOLETA; sekr.: Salvador HERESI.

Siła Ludowa /Fuerza Popular - FP/ - partia utworzona w 2010 r., do 2012 r. nosiła nazwę Siła 2011 /Fuerza 2011 - F 2011/; przewodn.: Keiko FUJIMORI /kob./.

Szeroki Front na rzecz Sprawiedliwości, Życia i Wolności /El Frente Amplio por Justicia, Vida y Libertad - Frente Amplio/ - sojusz partii lewicowych, utworzony w 2012 r.; przywódca.: Verónika MENDOZA /kob./.

Sojusz na rzecz Postępu Peru /Alianza para el Progreso del Perú - A/ - partia polityczna utworzona 8 grudnia 2001 r.; przywódca: Cesar ACUÑA PERALTA.

Sojusz Ludowy /Alianza Popular - APop/ - koalicja socjaldemokratyczna utworzona 12 grudnia 2015 r.; w jej skład weszły m.in. PAP i PPC; przywódca: wakat.

Akcja Ludowa /Acción Popular - AP/ - partia utworzona 7 lipca 1956 r.; przewodn.: Mesias GUEVARA AMASIFUÉN.

Peruwiańska Partia Narodowa /Partido Nacionalista Peruano - PNP/ - utworzona w listopadzie 2005 r.; w 2006 r. połączyła się z partią Związek na rzecz Peru /Unión por el Perú - UPP; zał. 1994/; przewodn.: Nadine HEREDIA ALARCÓN de HUMALA /kob./.

Peruwiańska Partia Aprista /Partido Aprista Peruano - PAP/ - partia o orientacji socjaldemokratycznej utworzona w 1924 r.; nosi również nazwę: Amerykański Rewolucyjny Sojusz Ludowy /Alianza Popular Revolucionaria Americana - APRA/; sekr. gen.: Elías Nicolás RODRIGUEZ ZAVALETA.

Jedność Narodowa /Unidad Nacional - UN/ - partia utworzona w 2000 r. jako sojusz m.in. PPC i PSN; przywódca: Lourdes FLORES NANO /kob./.

Możliwe Peru /Perú Posible - PP/ - partia utworzona 14 września 1995 r.; przewodn.: José CHIVATI.

Niezależny Front Moralistów /Frente Independiente Moralizador - FIM/ - przywódca: Fernando OLIVERA VEGA.

Peru To My /Somos Perú - SP/ - partia utworzona 1 czerwca 1997 r.; przywódca: Patricia LI SOTELO /kob./.

Partia Solidarności Narodowej /Partido Solidaridad Nacional - PSN/ - utworzona w 1999 r.; przewodn.: Luis CASTAÑEDA LOSSIO; sekr. gen.: José LUNA GÁLVEZ.

Partia Chrześcijańsko-Demokratyczna /Partido Democrata Cristiano - PDC/ - utworzona w 1956 r.; przewodn.: Carlos BLANCAS BUSTAMANTE.

Partia Chrześcijańsko-Ludowa /Partido Popular Cristiano - PPC/ - utworzona w 1966 r. w wyniku rozłamu w PDC; przewodn.: Raul CASTRO STAGNARO.

Partia Socjalistyczna /Partido Socialista - PS/ - utworzona w 2005 r.; przywódca: Javier DIEZ CANSECO.

Związek Lewicy Rewolucyjnej /Union de Izquierda Revolucionaria - UNIR/ - utworzony w 1979 r.; przewodn.: Rolando BREÑA PANTOJA; sekr. gen.: Jorge HURTADO POZO.

Peruwiańska Partia Komunistyczna /Partido Comunista Peruano - PCP/ - utworzona 7 X 1928 r.; do 1930 r. nosiła nazwę Socjalistyczna Robotniczo-Chłopska Partia Peru; zdelegalizowana w l. 1948-1956 oraz 1957-1968; sekr. gen.: Roberto de la CRUZ HUAMA.

Związki zawodowe

Jednolita Centrala Pracowników Peruwiańskich /Central Unitaria de Trabajadores del Perú - CUT/ - założona w 1992 r. 

Powszechna Konfederacja Pracowników Peru /Confederación General de Trabajadores del Perú - CGTP/ - założona w czerwcu 1968 r.; należy do ŚFZZ; przewodn.: Marío HUAMAN RIVERA. 

Konfederacja Pracowników Peruwiańskich /Confederación de Trabajadores del Perú - CTP/ - założona w 1939 r.; znajduje się pod wpływami partii PAP; sekr. gen.: Douglas FIGUEROA SILVA. 

Centrala Pracowników Rewolucji Peruwiańskiej /Central de Trabajadores de la Revolución Peruana - CTRP/ - założona w 1972 r. 

Krajowa Konfederacja Pracowników /Confederación Nacional de Trabajadores - CNT/ - afiliowana do Partii Chrześcijańsko-Ludowej; liczy 12 000 członków.

Prasa

Dzienniki

El Bocón - Lima, zał. 1994.

El Comercio - poranne i wieczorne wydanie, Lima, zał. 1839.

Diario Correo - Lima, zał. 1962.

Expreso - poranny, Lima, zał. 1961.

Extra - wieczorne wydanie "Expreso" /zob./, Lima, zał. 1964.

Gestión - Lima, zał. 1990.

Ojo - poranny, Lima, zał. 1968.

Peru.21 - Lima, zał. 2002.

El Peruano - rządowy, poranny, Lima, zał. 1825, najstarszy dziennik peruwiański.

La República - lewicowy, Lima, zał. 1981.


Czasopisma 

Caretas - ilustrowany tygodnik informacyjny, Lima, zał. 1956.

Cosas - tygodnik, Cusco, zał. 1990.

Etiqueta Negra - miesięcznik, Lima, zał. 2002.

Lima Herald - tygodnik gospodarczy w jęz. angielskim, Lima.

Lima Times - tygodnik w jęz. angielskim, Lima, do XI 1974 ukazywał się pt. "Peruvian Times".

New World News - tygodnik w jęz. angielskim, Cusco.

Oiga - tygodnik prawicowy, Lima, zał. 1959.

Rumbos - tygodnik, zał. 1996.

Semana Economica - tygodnik ekonomiczny, zał. 1985.


Agencja prasowa

Agencia de Noticias Andina - krajowa agencja informacyjna, Lima, zał. 1981 z połączenia państwowej służby informacyjnej /Empresa de Servicios Informativos - ESI, zał. 1975/ z agencjami informacyjnymi ESI-PERU i ESI-ANDINA /zał. 1975/.

Wszelkie materiały (w szczególności depesze agencyjne, zdjęcia, grafiki, filmy) zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.

Peru

Flaga

Godło

  • Republika Peru, República del Perú, Piruw Republika, Piruw Suyu
  • Obszar: 1 285 216 km2
  • Ludność: 32 002 727 (2017)
  • Stolica: Lima
  • Ludność stolicy: 8 852 000 (2015) (zespół miejski)
  • Język urzędowy: hiszpański, keczua, ajmara
  • Święto narodowe: 28 VII - Dzień Niepodległości (1821)
  • Jednostka monetarna: 1 sol (PEN) = 100 céntimos
  • Członkostwo w ważniejszych organizacjach międzynarodowych: ONZ, IMF (MFW), NAM, WHO, OAS (OPA), WTO, APEC
  • Ruiny Machu Picchu Fot. PAP/EPA/PAOLO AGUILAR
    Ruiny Machu Picchu Fot. PAP/EPA/PAOLO AGUILAR
  • Plaża Agua Dulce Fot. PAP/EPA/RAUL GARCIA
    Plaża Agua Dulce Fot. PAP/EPA/RAUL GARCIA
  • Kościół San Francisco w Limie Fot. PAP/EPA/PAOLO AGUILAR
    Kościół San Francisco w Limie Fot. PAP/EPA/PAOLO AGUILAR