Surinam
Ustrój
Republika niepodległa od 25 XI 1975 r. Poprzednio kolonia Holandii, zwana Gujaną Holenderską, a od 29 XII 1954 r. autonomiczne terytorium Królestwa Holandii.
Zgodnie z konstytucją zaaprobowaną w referendum 30 IX 1987 r. głową państwa jest prezydent wybierany przez parlament na kadencję 5-letnią. Parlament wybiera również wiceprezydenta, który z urzędu pełni funkcje szefa rządu. (W przypadku braku 2/3 większości głosów parlament powołuje ponad 800-osobowe kolegium elektorskie - Zjednoczone Zgromadzenie Ludowe, w którego skład, oprócz deputowanych, wchodzą czołowi politycy oraz radni szczebla regionalnego i miejskiego).
Władza ustawodawcza należy do 1-izbowego parlamentu - Zgromadzenia Narodowego. W jego skład wchodzi 51 deputowanych wybieranych w wyborach powszechnych na kadencję 5-letnią.
Władzę wykonawczą sprawuje rząd, na którego czele stoi wiceprezydent.
Pod względem administracyjnym kraj podzielony jest na 9 okręgów.
Głowa państwa
prezydent - Desiré Delano "Dési" BOUTERSE /NDP/ /od 12 VIII 2010, reelekcja 2015/
wiceprezydent i szef rządu - Ashwin ADHIN /NDP/ /od 12 VIII 2015/
*
poprzedni prezydent - Runaldo Ronald VENETIAAN /NPS/ /12 VIII 2000 - 12 VIII 2010/
poprzedni wiceprezydent i szef rządu - Robert AMEERALI /BEP/ /12 VIII 2010 - 12 VIII 2015/
Rząd
utworzony 12 VIII 2015 r., stan po zmianach z 1 II 2017 r.
ministrowie:
spraw zagranicznych - Yildiz POLLACK-BEIGHLE
spraw wewnętrznych - Mohamed NOERSALIM
obrony - Ronny BENSCHOP
sportu i młodzieży - Joan DOGOJO /kob./
bogactw naturalnych - Regillio DODSON
transportu, łączności i turystyki - Andojo RUSLAND
handlu i przemysłu - Ferdinand WELZIJN
oświaty, nauki i kultury - Robert PENEUX
robót publicznych - Jerry MIRANDA
zdrowia - Patrick PENGEL
spraw społecznych i budownictwa mieszkaniowego - Cristien POLAK
finansów - Gillmore HOEFDRAAD
planowania regionalnego - Edgar DIKAN
rolnictwa, hodowli i rybołówstwa - Soeresh ALGOE
sprawiedliwości i ds. policji - Jennifer van DIJK-SILOS /kob./
pracy - Soemarto MOESTADJA
planowania, ds. gruntów i leśnictwa - Roline SAMSOEDIEN
Parlament
Zgromadzenie Narodowe /Nationale Assemblée/
spiker - Jennifer GEERLINGS-SIMONS /kob./ /NDP/
Podział mandatów po wyborach z 24 maja 2015 r.: NDP 26, V7 18, A-Com 5, inne 2. Razem 51.
Partie
Partia Narodowo-Demokratyczna /Nationale Democratische Partij - NDP/ - utworzona w 1987 r. na bazie społeczno-politycznej organizacji pn. "Ruch 25 lutego" /Standvaste/; przewodn.: Désiré Delano "Dési" BOUTERSE.
Partia Narodowa Surinamu /Nationale Partij Suriname - NPS/ - utworzona w 1946 r.; skupia głównie ludność kreolską; przewodn.: Gregory RUSLAND.
Postępowa Partia Reform /Vooruitstrevende Hervormings Partij - VHP/ - utworzona w 1949 r.; do 1969 r. nosiła nazwę Zjednoczona Partia Indyjska /Verenigde Hindostaanse Partij/; honorowy przewodn.: Ramdien SARDJOE; przewodn.: Chan SANTOKHI.
Partia Pracy Surinamu /Surinaamse Partij van de Arbeid - SPA/ - utworzona w 1987 r.; socjaldemokratyczna.
Pertjajah Luhur /PL/ - partia skupiająca głównie ludność pochodzenia indonezyjskiego; przewodn.: Paul SOMOHARDJO.
Podstawowa Partia na rzecz Odnowy i Demokracji /Basispartij voor Vernieuwing en Democratie - BVD/
Partia na rzecz Jedności Narodowej i Solidarności /Kerukanan Tulodo Pranatan Ingil - KTPI/ - utworzona w 1947 r. pn. "Indonezyjski Związek Chłopski" /Kaum Tani Persuatan Indonesia/.
Powszechna Partia Liberalizacji i Rozwoju /Algemene Bevrijdings en Ontwikkelingspartij - ABOP/
Braterstwo i Jedność w Polityce /Broederschap en Eenheid in de Politiek - BEP/
Demokratyczna Alternatywa 1991 /Democratisch Alternatief 1991 - DA'91/ - utworzona w 1991 r. jako koalicja 4 małych partii centrolewicowych.
Demokraci 21 Wieku /Democraten van de 21ste Eeun - D21/
*
V7 - sojusz 7 partii politycznych, utworzony w styczniu 2015 r.; w jego skład weszły: VHP, NPS, SPA, DA'91, PL, KTPI oraz BEP.
A-Com - koalicja utworzona w 2005 r. przez ABOP, BEP i partię Seeka; obecnie w jej skład wchodzi tylko ABOP i mniejsze ugrupowania.
Związki zawodowe
Powszechna Federacja Związków Zawodowych Surinamu /Algemeen Verbond van Vakverenigingen in Suriname "De Moederbond" - AVVS/ - założona w 1951 r.; liczy 15 000 członków.
Centralna Organizacja Pracowników Administracji Państwowej /Centrale Landsdienaren Organisatie - CLO/ - liczy 13 000 członków.
Postępowa Organizacja Pracowników /Progressieve Werknemers Organisatie - PWO/ - założona w 1948 r.; liczy 4000 członków.
Centrala 47 /Centrale 47 - C-47/ - liczy ok. 7650 członków.
Prasa
Advertentieblad van de Republiek Suriname - rządowa gazeta oficjalna, Paramaribo, zał. 1871; wychodzi 2 razy w tygodniu; nakł. 1000.
CLO Bulletin - organ CLO, Paramaribo, zał. 1973; ukazuje się nieregularnie.
Hervormd Suriname - miesięcznik religijny, Paramaribo, zał. 1895.
Kerkbode - tygodnik religijny, Paramaribo, zał. 1906; nakł. 2000.
Omhoog /W górę/ - tygodnik katolicki, Paramaribo, zał. 1995.
De Ware Tijd - dziennik niezależny, poranny, Paramaribo, zał. 1957.
De West - dziennik popołudniowy, liberalny, Paramaribo, zał. 1909; nakł. 15-18 000.
Agencja prasowa
Surinaams Nieuws Agentschap /SNA/ - krajowa agencja informacyjna, Paramaribo, zał. I 1977.
Wszelkie materiały (w szczególności depesze agencyjne, zdjęcia, grafiki, filmy) zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.
Surinam
Flaga
Godło
- Republika Surinamu, Republiek Suriname
- Obszar: 163 270 km2
- Ludność: 550 779 (2017)
- Stolica: Paramaribo
- Ludność stolicy: 240 924 (2012)
- Język urzędowy: holenderski
- Święto narodowe: 25 XI - rocznica proklamowania niepodległości (1975)
- Jednostka monetarna: 1 dolar Surinamu (SRD) = 100 centów
- Członkostwo w ważniejszych organizacjach międzynarodowych: ONZ, ACP, CARICOM, IMF (MFW), NAM, OAS (OPA), WTO, WHO
-
Indianie w lesie deszczowym Fot. PAP/EPA/FERNANDO BIZERRA JR.
Ameryka
- Anguilla
- Antigua i Barbuda
- Argentyna
- Aruba
- Bahamy
- Barbados
- Belize
- Bermudy
- Boliwia
- Brazylia
- Brytyjskie Wyspy Dziewicze
- Chile
- Curaçao
- Dominika
- Dominikana
- Ekwador
- Falklandy
- Grenada
- Grenlandia
- Gujana
- Gujana Francuska
- Gwadelupa
- Gwatemala
- Haiti
- Honduras
- Jamajka
- Kajmany
- Kanada
- Kolumbia
- Kostaryka
- Kuba
- Martynika
- Meksyk
- Montserrat
- Nikaragua
- Panama
- Paragwaj
- Peru
- Portoryko
- Saint Kitts i Nevis
- Saint Lucia
- Saint Pierre i Miquelon
- Saint Vincent i Grenadyny
- Salwador
- Sint Maarten
- Stany Zjednoczone
- Trynidad i Tobago
- Turks i Caicos
- Urugwaj
- Wenezuela
- Wyspy Dziewicze Stanów Zjednoczonych