Stany Zjednoczone

Ustrój

Republika związkowa. Federację tworzy 50 stanów i dystrykt federalny Kolumbia. Stany: Alabama, Alaska, Arizona, Arkansas, Connecticut, Dakota Południowa, Dakota Północna, Delaware, Floryda, Georgia, Hawaje, Idaho, Illinois, Indiana, Iowa, Kalifornia, Kansas, Karolina Południowa, Karolina Północna, Kentucky, Kolorado, Luizjana, Maine, Maryland, Massachusetts, Michigan, Minnesota, Missisipi, Missouri, Montana, Nebraska, Nevada, New Hampshire, New Jersey, Nowy Jork, Nowy Meksyk, Ohio, Oklahoma, Oregon, Pensylwania, Rhode Island, Teksas, Tennessee, Utah, Vermont, Waszyngton, Wirginia, Wirginia Zachodnia, Wisconsin, Wyoming. 
Zgodnie z konstytucją z 17 IX 1787 r. (weszła w życie 4 III 1789 r.), wielokrotnie modyfikowaną, ostatnio 5 V 1992 r., głową państwa i szefem rządu jest prezydent wybierany na 4 lata w głosowaniu dwustopniowym. Pierwszym etapem wyborów jest wyłonienie w głosowaniu powszechnym elektorów w liczbie równej ilości członków Kongresu i 3 przedstawicieli dystryktu Kolumbia. Poszczególne stany wybierają swoich elektorów w liczbie zależnej od liczby ludności stanu. Następnym etapem jest formalny wybór prezydenta przez Kolegium Elektorskie, które zbiera się w pierwszy poniedziałek po drugiej środzie grudnia. Prezydent posiada bardzo szerokie uprawnienia. 
Władza ustawodawcza należy do 2-izbowego Kongresu, złożonego z Izby Reprezentantów i Senatu, wybieranego w głosowaniu powszechnym. Izba Reprezentantów o kadencji 2-letniej liczy obecnie 435 członków (liczba reprezentantów jest proporcjonalna do liczby mieszkańców poszczególnych stanów). Senat o kadencji 6- letniej liczy 100 członków (po 2 z każdego stanu); 1/3 składu Senatu jest odnawiana co 2 lata w wyborach częściowych. 
Władzę wykonawczą sprawuje prezydent i powoływany przezeń rząd złożony z sekretarzy (ministrów), których nominacje są zatwierdzane przez Senat. 
Stany posiadają całkowitą autonomię wewnętrzną, mają własne konstytucje oraz władze ustawodawcze i wykonawcze. 
Na czele władz stoi gubernator z wyboru. Organa ustawodawcze stanów, również 2-izbowe (z wyjątkiem Nebraski), są wybierane w głosowaniu powszechnym. 
Dystrykt Kolumbia podlega administracji federalnej i nie posiada przedstawicielstwa w Kongresie.

Głowa państwa

prezydent - Donald John TRUMP /RP/ /od 20 I 2017/
wiceprezydent - Michael Richard PENCE /RP/ /od 20 I 2017/
                                                                                    *
poprzedni prezydent - Barack Hussein OBAMA /DP/ /20 I 2009 - 20 I 2017/
poprzedni wiceprezydent - Joseph Robinette /Joe/ BIDEN /DP/ /20 I 2009 - 20 I 2017/

Rząd

utworzony 20 I 2017 r., stan po zmianach z 23 VII 2019 r.

Ścisły gabinet
sekretarze:
stanu - Michael Richard POMPEO 
obrony - Mark Thomas ESPER 
bezpieczeństwa narodowego - p.o. Kevin McALEENAN 
skarbu - Steven Terner "Steve" MNUCHIN
handlu - Wilbur Louis ROSS 
rolnictwa - George Ervin "Sonny" PERDUE 
pracy - p.o. Patrick PIZZELLA 
spraw wewnętrznych (nie podlegają mu policja i sprawy bezpieczeństwa lecz kopalnie, badania geologiczne i hydrograficzne, eksploatacja bogactw naturalnych, konserwacja portów, rezerwaty przyrody, rezerwaty Indian, administracja terytoriów zamorskich i inne) - David BERNHARDT 
zdrowia i służb społecznych - Alex Michael AZAR 
budownictwa mieszkaniowego i urbanizacji - Benjamin Solomon "Ben" CARSON
transportu - Elaine Lan CHAO /kob./
energetyki - James Richard "Rick" PERRY
oświaty - Elisabeth "Betsy" DeVOS /kob./ 
ds. weteranów - Robert Leon WILKIE 
prokurator generalny - William Pelham BARR

Parlament

Kongres /Congress/

Izba Reprezentantów /House of Representatives/
spiker - Nancy Patricia D'Alesandro PELOSI /kob./ /DP/ /od 3 I 2019/ 

Podział mandatów po wyborach z 6 listopada 2018 r.: Partia Demokratyczna 235, Partia Republikańska 199, wakat 1. Razem 435.

Senat /Senate/
przewodniczący - Michael Richard PENCE /RP/ /od 20 I 2017/
przewodniczący pro tempore - Charles Ernest GRASSLEY /RP/ /od 3 I 2019/

Podział mandatów po wyborach z 6 listopada 2018 r.: Partia Republikańska 53, Partia Demokratyczna 45, niezależni (stowarzyszeni z demokratami) 2. Razem 100.

Partie

Partia Republikańska /Republican Party - RP/ - utworzona 28 lutego 1854 r.; przewodn.: Komitetu Krajowego: Ronna ROMNEY McDANIEL /kob./.

Partia Demokratyczna /Democratic Party - DP/ - utworzona w 1783 r.; od 1830 r. nosi obecną nazwę; przewodn. Komitetu Krajowego: Thomas Edward "Tom" PEREZ; sekr.: Jason RAE.

Partia Libertariańska /Libertarian Party/ - utworzona 11 grudnia 1971 r.; przewodn.: Nicholas SARWARK. 

Partia Konstytucji /Constitution Party/ - partia konserwatywna utworzona w 1992 r. pod nazwą Taxpayers Party, od 1999 r. nosi obecną nazwę; przewodn.: Frank FLUCKIGER. 

Komunistyczna Partia Stanów Zjednoczonych /Communist Party of United States/ - utworzona 1 września 1919 r.; przewodn.: John BACHTELL. 

Partia Zielonych USA /Green Party of the United States/Green Party - GPUSA/ - utworzona w 1996 r.; 7-osobowe kierownictwo kolektywne.

Związki zawodowe

Amerykańska Federacja Pracy i Kongres Przemysłowych Związków Zawodowych /American Federation of Labor and Congress of Industrial Organizations - AFL-CIO/ - założona w 1955 r. w wyniku połączenia AFL /zał. 1881/ i CIO /zał. 1938/; zrzesza 12,5 mln członków /2016/ skupionych w 56 związkach; przewodn.: Richard TRUMKA.
---------------
Ponadto istnieje około 80 niezależnych związków o zasięgu krajowym i tzw. związków międzynarodowych /international unions/, zrzeszających również pracowników Kanady i terytoriów zależnych USA, oraz ponad 12 tys. niezależnych organizacji lokalnych.

Prasa

Dzienniki

Alaska Dispatch News - poranny, niezależny, Anchorage, stan Alaska, zał. 1946; do 20 VII 2014 wychodził pt. "Anchorage Daily News"; nakł. podst. 41 684; nakł. niedzielny 47 028.

Arizona Republic - niezależny, Phoenix, stan Arizona, zał. 1890; nakł. wyd. porannego 321 600; nakł. niedzielny 538 579.

Arkansas Democrat-Gazette - poranny, niezależny o kierunku demokratycznym, Little Rock, stan Arkansas; utworzony w wyniku połączenia "Arkansas Democrat" /zał. 1871/ i "Arkansas Gazette" /zał. 1819/; nakł. podst. 192 212; nakł. niedzielny 284 494.

The Atlanta Journal and Constitution - niezależny o kierunku demokratycznym, Atlanta, stan Georgia, zał. 1868.

Baltimore Sun - poranny, niezależny o kierunku demokratycznym, Baltimore, stan Maryland, zał. 17 V 1837; nakł. podst. 177 054; nakł. niedzielny 309 061.

The Birmingham News - niezależny, wieczorny, Birmingham, stan Alabama, zał. 1888; od IX 2012 ukazuje się 3 razy w tygodniu; nakł. podst. 145 655.; nakł. niedzielny 176 087.

The Boston Globe - poranny, niezależny, Boston, stan Massachusetts, zał. 1872; średni nakł. 450 000.

Boston Herald - poranny, tabloid, Boston, stan Massachusetts, zał. 1846; nakł. podst. 95 929; nakł. niedzielny 73 043.

Chicago Sun-Times - poranny, tabloid, niezależny, Chicago, stan Illinois; zał. 1948; nakł. podst. 470 548; nakł. niedzielny 406 094.

Chicago Tribune - poranny, niezależny o kierunku republikańskim, Chicago, stan Illinois, zał. 10 VI 1847; nakł. 448 930; nakł. wyd. niedzielnego pt. "Chicago Sunday Tribune" - 853 324.

The Christian Science Monitor - poranny, niezależny, Boston, stan Massachusetts, zał. 1908 jako organ kościelny ruchu "Christian Science" dla przeciwstawienia się prasie masowej o charakterze sensacyjnym; do dziś rezygnuje z informacji sensacyjnych; nakł. 75 052.

The Clarion-Ledger - wieczorny, o kierunku demokratycznym, Jackson, stan Missisipi, zał. 1837; nakł. podst. 34 152; nakł. wyd. niedzielnego pt. "Clarion-Ledger-News" /zał. 1954/ - 106 422.

The Commercial Appeal - poranny, niezależny, Memphis, stan Tennessee, zał. 1841; nakł. podst. 94 775; nakł. niedzielny 133 788 /stan na 2013 r./.

The Dallas Morning News - poranny, niezależny o kierunku demokratycznym, Dallas, stan Teksas, zał. 1 X 1885; nakł. podst. 271 900; nakł. niedzielny 354 100.

The Denver Post - poranny, niezależny, Denver, stan Kolorado, zał. 1892; nakł. podst. 416 676; nakł. niedzielny 626 875 /stan na 2013 r./.

The Des Moines Register - poranny, niezależny, Des Moines, stan Iowa, zał. 1849 pt. "Iowa Star"; nakł. podst. 84 530; nakł. niedzielny 146 522 /stan na 2014 r./.

Detroit Free Press - poranny, niezależny, Detroit, stan Michigan, zał. 1831; nakł. podst. 234 579; nakł. niedzielny 639 350.

The Detroit News - wieczorny, niezależny, Detroit, stan Michigan, zał. 1873; nakł. podst. 141 669.

Hartford Courant - niezależny, poranny, Hartford, stan Connecticut, zał. 1764; nakł. podst. 128 302; nakł. niedzielny 185 757.

Los Angeles Times - poranny, niezależny, Los Angeles, stan Kalifornia, zał. 4 XII 1881, nakł. podst. 653 868; nakł. niedzielny 954 020 /stan na III 2013 r./.

Louisville Courier-Journal - niezależny, poranny, Lousville, stan Kentucky, zał. 1868; nakł. podst. 131 208; nakł. niedzielny 224 420 /stan na 2013 r./.

Miami Herald - niezależny, poranny, Miami, stan Floryda, zał. 1903; ukazuje się także w jęz. hiszpańskim; nakł. podst. 147 130; nakł. niedzielny 190 751 /stan na 2011 r./.

Milwaukee Journal Sentinel - poranny, niezależny, Milwaukee, stan Wisconsin, zał. 1882; nakł. podst. 217 755; nakł. niedzielny 384 539.

New York Daily News - poranny, niezależny, Nowy Jork, zał. 1919; nakł. podst. 516 165; nakł. niedzielny 664 879.

New York Post - niezależny, o kierunku demokratycznym, Nowy Jork, zał. 1801; nakł. poranny 724 748; nakł. niedzielny 439 202.

The New York Times - poranny, niezależny, demokratyczny, Nowy Jork, zał. 18 IX 1851 pt. "New York Daily Times", obecny tytuł od 1857; wydania międzynarodowe: Paryż, Lima, Manila, Melbourne, Tokio; objętość 50-80 stron, w niedzielę 350-400 stron; nakł. podst.1 586 757; wyd. niedzielne pt. "The New York Times Magazine" - 2 003 247.

Newsday - poranny, niezależny, Melville, stan Nowy Jork, zał. 3 IX 1940; nakł. podst. 437 000; nakł. niedzielny 495 000.

Philadelphia Inquirer - poranny, niezależny, Filadelfia, stan Pensylwania, zał. 1 VI 1829; nakł. podst. 158 546; nakł. niedzielny 312 197.

Pittsburgh Post-Gazette - poranny, Pittsburgh, stan Pensylwania, zał. 1786; nakł. podst. 173 160; nakł. niedzielny 317 439.

The Portland Press Herald - niezależny, poranny, Portland, stan Maine, zał. 1862; nakł. 47 326; wyd. niedzielne pt. "Maine Sunday Telegram" /zał. 1887/ - 76 015.

San Francisco Chronicle - poranny, niezależny o kierunku republikańskim, San Francisco, stan Kalifornia, zał. 16 I 1865; nakł. podst. 223 549; nakł. niedzielny 286 121.

The Seattle Times - wieczorny, niezależny, Seattle, stan Waszyngton, zał. 1891; nakł. podst. 229 764; nakł. niedzielny 336 363

The St Louis Post-Dispatch - wieczorny, niezależny o kierunku liberalnym, St Louis, stan Missouri, zał. 12 XII 1878; nakł. podst. 137 380; nakł. niedzielny 223 826 /stan na III 2014 r./.

The Times-Picayune - poranny, niezależny o kierunku demokratycznym, Nowy Orlean, stan Luizjana, zał. 25 I 1837; od X 2012 ukazuje się 3 razy w tygodniu.

USA Today - poranny, McLean, stan Wirginia, zał.  14 IX 1982; nakł. 958 784.

The Wall Street Journal - poranny, niezależny, ekonomiczno-finansowy, Nowy Jork, zał.  8 VI 1889; ukazuje się 6 razy w tygodniu /z wyj. niedzieli/; ma 4 wydania; wschodnie wychodzi w Nowym Jorku, środkowozachodnie - w Chicago, południowo-zachodnie - w Dallas, wydanie strefy Pacyfiku - w San Francisco; od 31 I 1983 w Brukseli ukazuje się wydanie europejskie; nakł. 2 378 827 /stan na III 2013 r./.

The Washington Post - poranny, niezależny, Waszyngton, dystrykt Kolumbia, zał. 6 XII 1877; nakł. podst. 474 767; nakł. niedzielny 838 014 /stan na III 2013 r./.

The Washington Times - poranny, Waszyngton, dystrykt Kolumbia, zał.  17 V 1982.

The Wichita Eagle and Sunday Eagle-Beacon - poranny, niezależny, Wichita, stan Kansas, zał. 1872; nakł. podst. 90 648; nakł. wyd. niedzielnego pt. "The Wichita Eagle and Beacon" - 149 230.

Czasopisma 

Bloomberg Business Week - tygodnik, Nowy Jork, zał. IX 1929; nakł. 980 000.

Cosmopolitan - ilustrowany miesięcznik dla kobiet, Nowy Jork, zał. 1886.

Foreign Affairs - czasopismo poświęcone problemom polityki międzynarodowej, Nowy Jork, zał. 1922, ukazuje się 6 razy w roku; nakł. 200 000.

Fortune - dwutygodnik handlowo-przemysłowy, Nowy Jork, zał. II 1930; nakł. 846 965.

Harper's Magazine - miesięcznik polityczno-literacki, Nowy Jork, zał. VI 1850; nakł. 200 129.

Ladies' Home Journal - miesięcznik dla kobiet, Nowy Jork; zał. 1883; nakł. 3 267 239.

Money - miesięcznik ekonomiczny, Nowy Jork, zał. X 1972; nakł. 1 908 509.

The Nation - tygodnik polityczno-społeczny i kulturalny, Nowy Jork, zał.  VII 1865; nakł. 103 478 /stan na 2015 r./.

National Geographic - ilustrowany miesięcznik popularno-naukowy, Waszyngton, zał. 20 X 1888; nakł. 6 800 000.

National Review - konserwatywny dwutygodnik polityczny, Nowy Jork, zał. 1955; nakł. 142 667.

New Republic - tygodnik liberalny, zbliżony do kół Partii Demokratycznej, Waszyngton; zał. 1914; nakł. 50 000.

The New Yorker - tygodnik polityczno-literacki o charakterze satyrycznym, Nowy Jork, zał. 1925; nakł. 1 062 310.

People Weekly - tygodnik, Nowy Jork, zał. 1974; nakł. 3 527 541.

Reader's Digest - miesięcznik kulturalno-polityczny, Pleasantville, stan Nowy Jork, zał. 1922; nakł. 10 000 000; wyd. także w alfabecie Braille'a oraz w wersji dla słabo widzących.

Time - tygodnik polityczno-kulturalny, Nowy Jork, zał. 1923; nakł. 4 038 509, posiada wiele wydań międzynarodowych: "Time Atlantic" /zał. 1946/, "Time Asia" /zał. 1946/, "Time South Pacific" /zał. 1946/, "Time Latin America" /zał. 1941/, "Time Canada" /zał. 1943/.

US News and World Report - tygodnik polityczno-ekonomiczny, niezależny, Waszyngton; zał. 1933; nakł. 1 269 260.

US Weekly - miesięcznik rozrywkowy, Nowy Jork, zał. 1977; nakł. 2 031 581.

Vanity Fair - miesięcznik kulturalno-polityczny, Nowy Jork, zał. 1913 jako "Dress and Vanity Fair", obecna nazwę nosi od 1983; nakł. 1 227 707.

Variety - tygodnik rozrywkowo-kulturalny, Los Angeles, stan Kalifornia, zał. 1905; nakł. 61 144.

Agencje prasowe

Associated Press /AP/ - agencja światowa, Nowy Jork, zał. 22 V 1846; instytucja spółdzielcza. 

United Press International /UPI/ - agencja światowa, Nowy Jork, utworzona przez koncerny prasowe w 1958 r. z połączenia United Press /zał. 1907/ i International News Service /zał. 1909/.

Terytoria Zależne Stanów Zjednoczonych

1) Terytoria zamorskie

Ameryka:

• Wyspy Dziewicze St. Zjednoczonych

Oceania:

• Guam
• Samoa Amerykańskie
   

2) Terytoria i państwa stowarzyszone

Ameryka:

• Portoryko

Oceania:

• Wspólnota Marianów Północnych
• Wyspy Marshalla
• Federalne Stany Mikronezji
• Palau