Botswana

2019-05-29 14:35 aktualizacja: 2019-07-10, 09:57

Ustrój

Republika niepodległa od 30 IX 1966 r., członek brytyjskiej Wspólnoty Narodów. Poprzednio protektorat Wielkiej Brytanii noszący nazwę Beczuana.
Zgodnie z konstytucją z 30 IX 1966 r., ostatnio modyfikowaną w VIII 2014 r., głową państwa i szefem rządu jest prezydent wybierany przez parlament na kadencję 5-letnią. Prezydent mianuje członków rządu.
Władza ustawodawcza należy do 1-izbowego parlamentu - Zgromadzenia Narodowego liczącego obecnie 63 deputowanych, w tym 57 wyłanianych co 5 lat w wyborach  powszechnych, 2 wybieranych pośrednio oraz 2 z urzędu: prezydent i prokurator generalny. Parlament wybiera wiceprezydenta.
Organem doradczym jest 15-osobowa Izba Wodzów, w której skład wchodzi z urzędu 8 wodzów najważniejszych szczepów, 4 wybieranych przez wodzów mniejszych szczepów oraz 3 - przez pozostałych 12 członków Izby.
Pod względem administracyjnym kraj podzielony jest na 9 dystryktów i 5 miast wydzielonych.

Głowa państwa

prezydent i szef rządu - Mokgweetsi Eric Keabetswe MASISI /BDP/ /od 1 IV 2018/
wiceprezydent - Slumber TSOGWANE /od 4 IV 2018/
                                                                                    *
poprzedni prezydent i szef rządu - Seretse Khama Ian KHAMA /BDP/ /1 IV 2008 - 31 III 2018/

Rząd

utworzony 4 IV 2018 r.

ministrowie:
p/u prezydenta, ds. rządów i administracji publicznej - Nonofo MOLEFHI 
spraw zagranicznych i współpracy międzynarodowej - Vincent T. SERETSE
obrony, sprawiedliwości i bezpieczeństwa - Shaw KGATHI
ds. rozwoju rolnictwa i bezpiecznej żywności - Patrick RALOTSIA
infrastruktury i rozwoju budownictwa mieszkaniowego - Unity DOW /kob./ 
szkolnictwa podstawowego - Bagalatia ARONE 
ds. ochrony środowiska naturalnego, bogactw naturalnych oraz turystyki - Tshekedi KHAMA
finansów i rozwoju gospodarczego - Ontefetse Kenneth MATAMBO  
zdrowia i ds. dobrej kondycji - Alfred MADIGELE
zatrudnienia, pracy i rozwoju umiejętności - Tshenolo MABEO
ds. zarządzania gruntami, gospodarki wodnej i służb sanitarnych - Kefentse MZWINILA
samorządu lokalnego i rozwoju wsi - Pelonomi VENSON-MOITOI /kob./ 
zasobów mineralnych, "zielonej" technologii i bezpieczeństwa energetycznego - Eric MOLALE
ds. inwestycji, handlu i przemysłu - Bogolo KENEWENDO /kob./
transportu i łączności - Onkokame K. MOKAILA
młodzieży, sportu i rozwoju kultury - Thapelo OLOPENG
szkolnictwa wyższego, badań naukowych, nauki i techniki - Ngaka NGAKA
ds. narodowości, imigracji i równouprawnienia - Dorcas MAKGATO /kob./

Parlament

Zgromadzenie Narodowe /National Assembly/
spiker - Gladys KOKORWE /kob./ /BDP/

Podział mandatów po wyborach z 24 października 2014 r.: BDP 37, UDC 17, BCP 3. Razem 57.

Botswana parlament

Partie

Demokratyczna Partia Botswany /Botswana Democratic Party - BDP/ - utworzona w styczniu 1962 r.; przewodn.: Mokgweetsi Eric Keabetswe MASISI.

Narodowy Front Botswany /Botswana National Front - BNF/ - utworzony w 1967 r.; przywódca: Duma BOKO.

Ruch Botswany na rzecz Demokracji /Botswana Movement for Democracy - BMD/ - partia utworzona w 2010 r. w wyniku rozłamu w BDP; przywódca: Gomolemo Khama Ian KHAMA.

Ludowa Partia Botswany /Botswana People's Party - BPP/ - utworzona w styczniu 1960 r.; przywódca: Bernard BALIKANI.

Partia Kongresowa Botswany /Botswana Congress Party - BCP/ - utworzona w 1998 r. w wyniku rozłamu w Narodowym Froncie Botswany /BNF/; przewodn.: Dumelang SALESHANDO.

Ruch Sojuszu Botswany /Botswana Alliance Movement - BAM/ - utworzony w wyniku przekształcenia się w partię koalicji /zał. 1998 r./, w której skład weszły: Partia Niepodległości i Wolności /Independence Freedom Party - IFP/, Zjednoczona Partia Działania /United Action Party - UAP/ oraz Postępowy Związek Botswany /Botswana Progressive Union - BPU/; przywódca: Ephraim SETSHWAELO.

Nowy Front Demokratyczny /New Democratic Front - NDF/ - partia utworzona w 2003 r. w wyniku rozłamu w Narodowym Froncie Botswany /BNF/; przywódca: Dick BAYFORD.
                                                                                    *
Parasol na rzecz Demokratycznej Zmiany /Umbrella for Democratic Change - UDC/ - sojusz utworzony w 2012 r., w jego skład wchodzą: BNF, BMD i BPP; przywódca: Duma BOKO.

Związki zawodowe

Federacja Związków Zawodowych Botswany /Botswana Federation of Trade Unions - BFTU/ - założona w 1977 r.; przewodn.: Ronald BAIPIDI; sekr. gen.: Henry Teboho MAKHALE.

Prasa

Agrinews - miesięcznik, zajmuje się problemami rolnictwa i rozwoju wsi, Gaborone, zał. 1971; nakł. 6000.

Botswana Advertiser - tygodnik, Gaborone.

Botswana Bussines News - miesięcznik gospodarczy, Gaborone; nakł. 3000.

Botswana Daily News /Dikgang tsa Gompieno/ - dziennik rządowy w jęz. angielskim i setswana, Gaborone, zał. 1964; nakł. 40 000.

The Botswana Gazette - tygodnik, Gaborone; nakł. 14 000.

Botswana Guardian - tygodnik w jęz. angielskim, zał. 1982; nakł. 20 700.

Business and Financial Times - dziennik gospodarczy w jęz. angielskim, Gaborone.

Government Gazette - tygodnik, Gaborone.

Kutlwano - miesięcznik rządowy w językach angielskim i setswana, Gaborone; nakł. 24 000.

The Midweek Sun - tygodnik, Gaborone, zał. 1989; nakł. 18 100.

Mmegi/The Reporter - tygodnik w jęz. setswana i angielskim, Gaborone; nakł. 20 000.

Northern Advertiser - tygodnik, Francistown, zał. 1985; nakł. 6000.

The Zebra's Voice - kwartalnik kulturalny, Gaborone, zał. 1982; nakł. 5000.


Agencja prasowa

Botswana Press Agency /BOPA/ - agencja informacyjna, Gaborone, zał. 1981.

Wszelkie materiały (w szczególności depesze agencyjne, zdjęcia, grafiki, filmy) zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.

Botswana

Flaga

Godło

  • Republika Botswany, Republic of Botswana, Lefatshe la Botswana
  • Obszar: 600 370 km2
  • Ludność: 2 331 390 (2017)
  • Stolica: Gaborone
  • Ludność stolicy: 231 626 (2011)
  • Język urzędowy: angielski, setswana
  • Święto narodowe: 30 IX - rocznica proklamowania niepodległości (1966)
  • Jednostka monetarna: 1 pula (BWP) = 100 thebe
  • Członkostwo w ważniejszych organizacjach międzynarodowych: ONZ, ACP, IMF (MFW), NAM, AU, WTO, WHO