Gwinea-Bissau

2019-07-10 11:05 aktualizacja: 2019-07-11, 13:49
Fot. PAP/EPA/TIAGO PETINGA

Ustrój

Republika, proklamowana 24 IX 1973 r., formalnie uznana przez rząd Portugalii 10 IX 1974 r. Poprzednio prowincja zamorska Portugalii.
Zgodnie z konstytucją z VII 1999 r. głową państwa i szefem rządu jest prezydent wybierany w wyborach powszechnych na kadencję 5-letnią.
Organem władzy ustawodawczej jest 1-izbowy parlament - Ludowe Zgromadzenie Narodowe, w którego skład wchodzi obecnie 102 deputowanych wybieranych w wyborach powszechnych na 4 lata.
Władzę wykonawczą sprawuje rząd, na którego czele stoi premier powoływany przez prezydenta.
Pod względem administracyjnym kraj podzielony jest na 9 regionów.

Głowa państwa

p.o. prezydent (przewodniczący parlamentu) - Cipriano CASSAMÁ /od 27 VI 2019/
                                                                                    *
poprzedni prezydent - José Mário VAZ /PAIGC/  /23 VI 2014 - 23 VI 2019/

Rząd

utworzony 3 VII 2019 r.

premier - Aristides GOMES

ministrowie:
p/u premiera i ds. parlamentu oraz rzecznik rządu - Armando MANGO
spraw zagranicznych i ds. społeczności - Suzi BARBOSA kob./
spraw wewnętrznych - Juliano Augusto FERNANDES 
obrony narodowej i ds. kombatantów - Luis MELO 
ds. administracji terytorialnej - Odete COSTA SEMEDO /kob./ 
rybołówstwa - Adiatu DJALÓ NANDINGA /kob./  
gospodarki i finansów - Geraldo João MARTINS
handlu i przemysłu - Iaia DJALÓ
edukacji narodowej i szkolnictwa wyższego - Dautarin MONTEIRO da COSTA
administracji publicznej i modernizacji kraju - Fatumata DJAU BALDÉ /kob./
sprawiedliwości i praw człowieka - Rute MONTEIRO /kob./
zdrowia - Magda Nely ROBALO SILVA /kob./
ds. kobiet, rodziny i opieki społecznej - Cadi SEIDI /kob./
rolnictwa i leśnictwa - Nelvina BARRETO /kob./
bogactw naturalnych i energii - Issufo BALDÉ  
infrastruktury, budownictwa i urbanizacji - Osvaldo ABREU
                                                                                    *
poprzedni premier - Aristides GOMES /PRID/ /16 IV 2018 - 3 VII 2019/

Parlament

Ludowe Zgromadzenie Narodowe /Asambleia Nacional Popular/
przewodniczący - Cipriano CASSAMÁ 

Podział mandatów po wyborach z 10 marca 2019 r.: PAIGC 47, MADEM G-15 27, PRS 21, APU-PDGB 5, PND 1, UM 1. Razem 102.

Parlament Gwinea-Bissau

Partie

Afrykańska Partia Niepodległości Gwinei i Zielonego Przylądka /Partido Africano da Independencia da Guiné e Cabo Verde - PAIGC/ - utworzona 19 września 1956 r., do 4 maja 1991 r. jedyna legalna partia polityczna; przewodn.: Domingos SIMOES PEREIRA. 

Ruch na rzecz Alternatywy Demokratycznej /Mouvement pour l'Alternance Démocratique G-15 - MADEM G-15/ - przywódca: Bramia CAMARA.

Partia Odnowy Społecznej /Partido para a Renovação Social - PRS/ - utworzona 14 stycznia 1992 r.; zalegalizowana w październiku 1992 r.; przywódca: wakat.

Związek Ludzi Zjednoczonych - Partia Demokratyczna Gwinei Bissau/Assembleia do Povo Unido - Partido Democrático da Guiné-Bissau - APU-PDGB/; przywódca: Nuno GOMES NABIAM.

Partia Konwergencji Demokratycznej /Partido da Convergencia Democrática - PCD/ - utworzona 2 sierpnia 1991 r.; przywódca: Vítor MANDINGA.

Partia Nowej Demokracji /Partido da Nova Democracia - PND/ - utworzona w 2007 r.; przywódca:  Mamadú IAIA DJALÓ.

Związek na rzecz Zmiany /Uniao para a Mudança - UM/ - utworzony w 1994 r. jako sojusz polityczny 6 partii; przywódca: Agnelo REGALA. 

Republikańska Partia na rzecz Niepodległości i Rozwoju /Partido Republicano para Independencia e Desenvolvimento - PRID/ - utworzona w marcu 2008 r. w wyniku rozłamu w PAIGC; przywódca: António Afonso TÉ.

Sojusz Demokratyczny /Aliança Democrática - AD/

Zjednoczona Partia Socjaldemokratyczna /Partido Unido Social Democrático - PUSD/ - utworzona w 1991 r.; przywódca: Francisco FADUL.

Ruch Oporu Gwinei-Bissau - Ruch Bah-Fatah /Resistencia da Guiné-Bissau - Movimento Bah-Fatah - RGB-MB/ - partia utworzona w 1986 r. na emigracji; zalegalizowana 27 grudnia 1991 r.

Front Walki na rzecz Wyzwolenia Gwinei /Frente da Luta para a Libertação da Guiné - FLING/ - partia utworzona w 1962 r., zalegalizowana w maju 1992 r.; przywódca: François Kankoila MENDY.

Demokratyczna Partia Postępu /Partido Democrático do Progresso - PDP/ - utworzona 10 grudnia 1991 r., zalegalizowana w sierpniu 1992 r.; przewodn. Rady Krajowej: Amine Michel SAAD.

Front Demokratyczny /Frente Democrática - FD/ - partia utworzona w 1991 r., zalegalizowana w listopadzie 1991 r.; przewodn.: Canjura INJAI; sekr. gen.: Marcelino BATISTA.

Front Demokratyczno-Społeczny /Frente Democrática Social - FDS/ - partia utworzona 9 maja 1991 r., zalegalizowana 27 grudnia 1991 r.; przywódca: Rafael BARBOSA.

Partia Socjaldemokratyczna /Partido Social Democrático - PSD/ - utworzona w 1995 r. w wyniku rozłamu w RGB-MB; przywódca: Joaquim BALDÉ; sekr. gen.: Gaspar FERNANDES.

Ruch na rzecz Jedności i Demokracji /Movimento para a Unidade e Democrácia - MUDE/ - partia zalegalizowana w sierpniu 1992 r.; przywódca: Filinto VAZ MARTINS.

Partia Odbudowy i Rozwoju /Partido da Renovação e Desenvolvimento - PRD/ - utworzona w 1992 r. przez grupę b. członków Afrykańskiej Partii Niepodległości Gwinei i Zielonego Przylądka, zalegalizowana w październiku 1992 r.; przywódcy: Manuel Rambout BARCELOS, Angelo REGALA.

Narodowy Związek na rzecz Demokracji i Postępu /União Nacional para Democrácia e Progresso - UNDP/ - utworzony w kwietniu 1998 r.; sekr. gen.: Abubacar BALDÉ.

Socjalistyczny Sojusz Gwinei Bissau - partia utworzona 4 maja 2000 r.; przywódca: Fernando GOMES.

Demokratyczny Ruch Gwinei Bissau - partia utworzona w listopadzie 2002 r.; przywódca: Silvestre ALVES.

Partia Solidarności i Pracy - utworzona 19 kwietnia 2002 r.; przywódca: Iancuba INDJAI.

Związki zawodowe

Krajowy Związek Pracowników Gwinei /União Nacional dosTrabalhadores da Guiné - UNTG/ - założony w 1961 r.; sekr. gen.: Desejado LIMA da COSTA.

Prasa

Baguerra - organ Partii Konwergencji Demokratycznej, Bissau.

Banobero - tygodnik niezależny, Bissau.

Correio-Bissau - tygodnik, Bissau, zał. 1992.

Diario de Bissau - ukazuje się 3 razy w tygodniu, Bissau.

Gazeta de Notícias  - Bissau.

Journal Nô Pintcha - oficjalny dziennik rządowy, Bissau, zał. 1975.


Agencja prasowa

Agencia Notíciosa da Guiné /ANG/ - rządowa agencja informacyjna, Bissau, zał. 1975.

Wszelkie materiały (w szczególności depesze agencyjne, zdjęcia, grafiki, filmy) zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.

Gwinea-Bissau

Flaga

Godło

  • Republika Gwinei-Bissau, República da Guiné-Bissau
  • Obszar: 36 125 km2
  • Ludność: 1 911 580 (2017)
  • Stolica: Bissau
  • Ludność stolicy: 395 954 (2010)
  • Język urzędowy: portugalski
  • Święto narodowe: 24 IX - Dzień Niepodległości (1973)
  • Jednostka monetarna: 1 frank CFA (XOF) = 100 centymów
  • Członkostwo w ważniejszych organizacjach międzynarodowych: ONZ, ACP, ECOWAS, IMF (MFW), NAM, AU, WTO, WHO
  • Kobiety tańczą podczas kampanii w Bandim Fot. PAP/EPA/TIAGO PETINGA
    Kobiety tańczą podczas kampanii w Bandim Fot. PAP/EPA/TIAGO PETINGA
  • Poranny ruch w Bandim Fot. PAP/EPA/TIAGO PETINGA
    Poranny ruch w Bandim Fot. PAP/EPA/TIAGO PETINGA
  • Uczestnicy wiecu wyborczego w Bissau Fot. PAP/EPA/TIAGO PETINGA
    Uczestnicy wiecu wyborczego w Bissau Fot. PAP/EPA/TIAGO PETINGA