Kamerun

2019-07-10 11:29 aktualizacja: 2019-07-10, 11:44
Fot. PAP/EPA/NIC BOTHMA

Ustrój

Republika. Powstała 1 X 1961 r. z połączenia niepodległej od 1 I 1960 r. Republiki Kamerunu (była posiadłość francuska) oraz utworzonej w lutym 1961 r. Republiki Południowego Kamerunu (byłe brytyjskie terytorium powiernicze), nazwanej potem Kamerunem Zachodnim. Od 1 X 1961 do 20 V 1972 r. republika związkowa. Do 4 II 1984 r. nosiła nazwę: Zjednoczona Republika Kamerunu. 
Zgodnie z konstytucją z 2 VI 1972 r., ostatnio modyfikowaną 15 IV 2008 r., głową państwa jest prezydent wybierany w wyborach powszechnych na 7 lat. Posiada on znaczne uprawnienia ustawodawcze.
Organem władzy ustawodawczej jest 2-izbowy parlament o kadencji 5-letniej. Izba wyższa - Senat składa się ze 100 deputowanych (70 wybieranych w wyborach pośrednich i 30 mianowanych przez prezydenta). W skład izby niższej - Zgromadzenia Narodowego wchodzi 180 deputowanych wybieranych w wyborach powszechnych.
Władzę wykonawczą sprawuje rząd, na którego czele stoi premier mianowany przez prezydenta.

Głowa państwa

prezydent - Paul BIYA /RDPC/ /od 6 XI 1982; elekcja 1984, reelekcje: 1988, 1992, 1997, 2004, 2011, 2018/
                                                                                    *
poprzedni prezydent - Ahmadou Babatoura AHIDJO /5 V 1960 - 4 XI 1982/

Rząd

utworzony 4 I 2019 r.

premier - Joseph Dion NGUTE 

ministrowie:
stanu oraz szkolnictwa wyższego - Jacques FAME NDONGO
stanu oraz turystyki i ds. rekreacji - Bello Bouba MAIGARI
stanu oraz sprawiedliwości i strażnik pieczęci - Laurent ESSO
p/u prezydenta ds. obrony - Joseph BETI ASSOMO  
p/u prezydenta ds. zamówień publicznych - Ibrahim Talba MALLA 
p/u prezydenta ds. kontaktów z parlamentem - Wakata BOLVINE 
p/u prezydenta ds. kontroli państwowej - Rose MBAH ACHA /kob./ 
spraw zagranicznych - Lejeune MBELLA MBELLA 
finansów - Louis Paul MOTAZE 
ds. administracji państwowej i reformy administracyjnej - Joseph LE
rolnictwa i rozwoju wsi - Mbayerobé GABRIL 
sztuki i kultury - Pierre Ismaël BIDOUNG MPKATT 
sportu i wychowania fizycznego - Narcisse MOUELLE KOMBI
łączności - Réné SADI
zatrudnienia i kształcenia zawodowego - Issa TCHIROMA BAKARY
ds. własności państwowej i katastru - Henri EYEBE AYISSI
szkolnictwa podstawowego - Laurent Serge ETOUNDI NGOA
ds. urbanizacji i budownictwa mieszkaniowego - Célestine KETCHA COURTES /kob./
przemysłu, górnictwa i rozwoju technologicznego - Gabriel Dodo NDOKE 
ds. małych i średnich przedsiębiorstw, gospodarki społecznej i rzemiosła - Achille BASSILEKIN III 
zdrowia - Malachie MANAOUDA 
ds. administracji terytorialnej - Paul Atanga NJI
ds. decentralizacji i rozwoju lokalnego - Georges ELANGA OBAM  
gospodarki, planowania i zarządzania terytorialnego - Mey ALAMINE OUSMANE
szkolnictwa średniego - Pauline NALOVA LYONGA /kob./
leśnictwa i ds. fauny - Jules DORET NDONGO
handlu - Luc Magloire MBARGA ATANGANA
ds. środowiska naturalnego, ochrony przyrody i ustawicznego rozwoju - Pierre HELE
ds. młodzieży i edukacji obywatelskiej - Mounouna FOUTSOU
ds. poczt i telekomunikacji - Minette Libom LI LIKENG /kob./ 
ds. kobiet i rodziny - Marie-Thérèse ABENA ONDOA /kob./
ds. badań naukowych i innowacyjności - Madeleine TCHUINTE /kob./ 
pracy i ubezpieczeń społecznych - Grégoire OWONA
robót publicznych - Emmanuel NGANOU DJOUMESSI
                                                                                    *
poprzedni premier - Philémon YANG /RDPC/ /30 VI 2009 - 4 I 2019/

Parlament

Zgromadzenie Narodowe /Assemblée Nationale - National Assembly/
przewodniczący - Djibril CAVAYÉ YEGUIE

Podział mandatów po wyborach z 30 września 2013 r.: RDPC 148, SDF 18, UNDP 5, UDC 4, UPC 3, MDR 1, inne 1. Razem 180.

Zgromadzenie Narodowe Kamerun

Senat /Senate/
przewodniczący - Marcel NIAT NJIFENJI

Podział mandatów po wyborach z 14 kwietnia 2013 r.: RDPC 56, SDF 14, mianowani 30. Razem 100.

Senat Kamerun

Partie

Demokratyczne Zgromadzenie Narodu Kameruńskiego /Rassemblement Démocratique du Peuple Camerounais - RDPC/ - partia utworzona w marcu 1985 r. zamiast Kameruńskiego Związku Narodowego /l'Union Nationale Camerounaise - UNC, zał. 1966/; do grudnia 1990 r. jedyna legalna partia w kraju; przewodn.: Paul BIYA; sekr. gen.: Jean NKUETE.

Front Socjaldemokratyczny /Social Democratic Front - SDF/ - partia utworzona w 1990 r.; przewodn.: John FRU NDI.

Narodowy Związek na rzecz Demokracji i Postępu /l'Union Nationale pour la Démocratie et le Progres - UNDP/ - utworzony w marcu 1991 r.; przywódca: Bello Bouba MAIGARI.

Demokratyczny Związek Kamerunu /l'Union Démocratique du Cameroun - UDC/ - utworzony w 1991 r.; przywódca: Adamou NDAM NJOYA.

Ruch Postępowy /Mouvement Progressiste - MP/ - partia utworzona 23 sierpnia 1991 r.; przywódca: Jean Jacques EKINDI.

Związek Ludności Kamerunu /l'Union des Populations du Cameroun - UPC/ - utworzony w 1948 r.; działalność zakazana w 1966 r.; reaktywowany w 1991 r.; w 1996 r. podzielił się na 2 frakcje; przywódcy frakcji: Augustine-Frédéric KODOCK, Ndeh NTUMAZAH.

Ruch na rzecz Obrony Republiki /Mouvement pour la Defense de la République - MDR/ - utworzony w 1991 r.; przywódca: Dakole DAISSALA.

Ruch na rzecz Wyzwolenia Młodzieży Kamerunu /Mouvement pour la Libération de la Jeunesse du Cameroun - MLJC/ - przywódca: Dieudonné TINA.

Ruch na rzecz Wyzwolenia i Rozwoju Kamerunu /Mouvement pour la Libération et le Développement du Cameroun - MLDC/ - partia utworzona w wyniku rozłamu w Ruchu na rzecz Wyzwolenia Młodzieży Kamerunu; przywódca: Marcel YONDO.

Partia Liberalno-Demokratyczna /Parti Libéral-Démocrate - PLD/ - zalegalizowana w marcu 1991 r.; przywódca: Njoh LITUMBE.

Społeczny Ruch na rzecz Nowej Demokracji /Mouvement Social pour la Nouvelle Démocratie - MSND/ - przywódca: Yondo BLACK.

Konwencja Liberalna /Convention Libérale - CL/ - partia utworzona w 1991 r.; przywódca: Pierre-Flambeau NGAYAP.

Ruch na rzecz Demokracji i Postępu /Mouvement pour la Démocratie et le Progres - MDP/ - utworzony w 1992 r.; przywódca: Samuel EBOUA. 

Sojusz Sił Postępowych /Alliance des Forces Progressistes - AFP/ - partia utworzona w lipcu 2002 r. przez grupę b. członków Frontu Socjaldemokratycznego.

Związki zawodowe

Konfederacja Związkowa Pracowników Kamerunu /Confédération Syndicale des Travailleurs du Cameroun - CSTC/ - założona w grudniu 1985 r. z przekształcenia Krajowego Związku Pracowników Kamerunu /l'Union Nationale des Travailleurs du Cameroun - UNTC; zał. 1972/; przewodn.: André Jule MOUSSENI.

Prasa

Cameroon Post - tygodnik niezależny w jęz. angielskim, Jaunde.

Cameroon Review - miesięcznik w jęz. angielskim, Limbe.

Cameroon Times - tygodnik w jęz. angielskim, Limbe, zał. 1960.

Cameroun Tribune/Cameroon Tribune - dziennik rządowy w jęz. francuskim i angielskim, Jaunde, zał. VII 1974.

Le Combattant - tygodnik niezależny, Jaunde.

Dikalo - gazeta niezależna w jęz. francuskim, ukazuje się 2 razy w tygodniu, Duala.

La Gazette/The Gazette - gazeta w jęz. francuskim i angielskim, ukazuje się 3 razy w tygodniu, Duala, zał. 1974.

The Herald - tygodnik w jęz. angielskim, Jaunde.

Journal Officiel de la République du Cameroun - dwutygodnik oficjalny w jęz. francuskim i angielskim, Jaunde, zał. 1973.

Le Messager/The Messenger - gazeta niezależna w jęz. francuskim i angielskim, ukazuje się 3 razy w tygodniu, Duala, zał. 1979.

Le Messager Popoli - gazeta niezależna w jęz. francuskim, ukazuje się 2 razy w tygodniu, Duala.

La Nouvelle Expression - gazeta w jęz. francuskim, ukazuje się 3 razy w tygodniu.

Politiks Matinal - dziennik niezależny w jęz. francuskim, Jaunde, zał. 1999.

Le Quotidien - dziennik w jęz. francuskim, Duala.

Le Travailleur/The Worker - organ OSTC /od XII 1985/, poprzednio organ Krajowego Związku Pracowników Kamerunu /od 1972/, Jaunde, zał. 1972, miesięcznik w jęz. francuskim i angielskim.

l'Unité - organ Demokratycznego Zgromadzenia Narodu Kameruńskiego /od III 1985/, poprzednio organ Kameruńskiego Związku Narodowego /od IX 1966/, Jaunde, zał. 1959, tygodnik w jęz. francuskim i angielskim.

Weekly Post - tygodnik w jęz. angielskim, Jaunde.


Agencja prasowa

CAMNEWS c/o  Société de Presse et d'Edition du Cameroun /SOPECAM/ - państwowa agencja prasowa utworzona w 1978 r. zamiast Agence Camerounaise de Presse /ACAP/, zał. 20 I 1960; Jaunde.

Wszelkie materiały (w szczególności depesze agencyjne, zdjęcia, grafiki, filmy) zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.

Kamerun

Flaga

Godło

  • Republika Kamerunu, République du Cameroun, Republic of Cameroon
  • Obszar: 475 442 km2
  • Ludność: 24 229 247 (2017)
  • Stolica: Jaunde
  • Ludność stolicy: 2 440 462 (2012) (zespół miejski)
  • Język urzędowy: francuski, angielski
  • Święto narodowe: 20 V - rocznica proklamowania zjednoczonej republiki (1972)
  • Jednostka monetarna: 1 frank CFA (XAF) = 100 centymów
  • Członkostwo w ważniejszych organizacjach międzynarodowych: ONZ, ACP, IMF (MFW), NAM, AU, WHO, WTO, Commonwealth