Gambia

2019-07-09 10:18 aktualizacja: 2019-07-11, 15:22
Fot. PAP/EPA/LEGNAN KOULA

Ustrój

Od 24 IV 1970 r. republika, członek brytyjskiej Wspólnoty Narodów. Przedtem niepodległe państwo wchodzące w skład brytyjskiej Wspólnoty Narodów. Przed 18 II 1965 r. kolonia i protektorat Wielkiej Brytanii. Od 10 XII 2015 r. do 29 I 2017 r. nosiła nazwę Islamska Republika Gambii.
Zgodnie z konstytucją z 16 I 1997 r., zaaprobowaną w referendum 8 VIII 1996 r., głową państwa i szefem rządu jest prezydent wybierany w wyborach powszechnych na kadencję 5-letnią.
Władza ustawodawcza należy do 1-izbowego parlamentu - Zgromadzenia Narodowego, w którego skład wchodzi obecnie 58 deputowanych (53 wybieranych w wyborach powszechnych i 5 mianowanych przez prezydenta). Kadencja parlamentu trwa 5 lat.
Władzę wykonawczą sprawuje rząd powoływany i kierowany przez prezydenta.
Pod względem administracyjnym kraj podzielony jest na 5 okręgów i 1 miasto wydzielone (stolica).

Głowa państwa

prezydent i szef rządu - Adama BARROW /niezal./ /od 19 I 2017/
wiceprezydent i min. zdrowia - Isatou TOURAY /kob./ /niezal./ /od 15 III 2019/
                                                                                    *
poprzedni prezydent - Yahya JAMMEH /APRC/ /18 X 1996 - 19 I 2017/

Rząd

utworzony 1 II 2017 r., stan po zmianach z 15 III 2019 r.

ministrowie:
spraw zagranicznych, współpracy międzynarodowej i ds. diaspory - Mamadou TANGARA
spraw wewnętrznych - Ebrima MBALLOW 
ds. kobiet, dzieci i ubezpieczeń społecznych - Fatou SANYANG-KINTEH /kob./
informacji i komunikacji - Ebrima SILLAH  
szkolnictwa podstawowego i średniego - Claudiana COLE /kob./ 
robót publicznych, transportu i infrastruktury - Bai Lamin JOBE
turystyki i kultury - Hamat BAH
szkolnictwa wyższego, badań naukowych, nauki i technologii - Badara JOOF
ds. młodzieży i sportu - Hadrammeh SIDIBEH
leśnictwa, ochrony środowiska, zmian klimatu i bogactw naturalnych - Lamin B. DIBBA
handlu , przemysłu, integracji regionalnej i zatrudnienia - Lamin JOBE
finansów i gospodarki - Mambury NJIE
rybołówstwa, zasobów wodnych i ds. parlamentu oraz rolnictwa - James GOMEZ
ds. gruntów i samorządów lokalnych - Musa DRAMMEH 
sprawiedliwości i prokurator generalny - Abubacarr TAMBADOU 
ds. ropy naftowej i energetyki - Fafa SANYANG
sekr. gen. rządu - Ebrima O. CAMARA

Parlament

Zgromadzenie Narodowe /National Assembly/
spiker - Mariam Jack DENTON /kob./ /UDP/

Podział mandatów po wyborach z 6 kwietnia 2017 r.: UDP 31, APRC 5, NRP 5, GDC 5, PDOIS 4, PPP 2, niezależni 1, mianowani 5. Razem 58.

Parlament Gambia

Partie

Zjednoczona Partia Demokratyczna /United Democratic Party - UDP/ - utworzona we wrześniu 1996 r.; przywódca i sekr. gen.: Ousainou DARBOE.
                        
Sojusz na rzecz Reorientacji Patriotycznej i Budowy /Alliance for Patriotic Reorientation and Construction - APRC/ - partia utworzona w 1996 r.; przywódca: Yahya JAMMEH /na emigracji/.

Partia Pojednania Narodowego /National Reconciliation Party - NRP/ - utworzona w 1997 r.; przywódca: Hamat BAH.

Demokratyczny Kongres Gambii /Gambia Democratic Congress - GDC/ - partia polityczna utworzona w 2016 r.; przywódca: Mama KANDEH. 

Ludowo-Demokratyczna Organizacja na rzecz Niezależności i Socjalizmu/People's Democratic Organization for Independence and Socialism - PDOIS/ - utworzona 31 lipca 1986 r.; przywódca: Halifa SALLAH.

Ludowa Partia Postępowa /People's Progressive Party - PPP/ - utworzona w 1959 r.; zdelegalizowana od sierpnia 1996 do lipca 2001 r.; sekr. gen.: Omar JALLOW.

Narodowy Sojusz na rzecz Demokracji i Rozwoju /National Alliance for Democracy and Development - NADD/ - utworzony w styczniu 2005 r. jako sojusz partii opozycyjnych; w sierpniu 2005 r. zarejestrowany jako partia polityczna.

Partia Konwencji Narodowej /National Convention Party - NCP/ -  zdelegalizowana od sierpnia 1996 do lipca 2001 r.; przywódca: Sheriff DIBBA.

Gambijska Partia Ludowa /Gambian People's Party - GPP/ - zdelegalizowana od sierpnia 1996 do lipca 2001 r.

Narodowo-Demokratyczny Ruch Działania /National Democratic Action Movement - NDAM/ - utworzony w 2002 r. w wyniku rozłamu w UDP; sekr. gen.: Lamin Waa JUWARA.

Związki zawodowe

Kongres Pracy Gambii /Gambia Labour Congress - GLC/ - założony w 1935 r.; do 1977 r. nosił nazwę Związek Pracy Gambii /Gambia Labour Union/.

Konfederacja Pracujących Gambii /Gambia Workers' Confederation - GWC/ - założona w 1958 r., do 1985 r. nosiła nazwę Związek Pracujących Gambii /The Gambia Workers' Union/.

Narodowy Kongres Związków Zawodowych Gambii /The Gambia National Trades Union Congress - GNTUC/

Prasa

Daily News - dziennik, Bandżul.

The Daily Observer - dziennik niezależny, Bandżul, zał. 1992.

Foroyaa - gazeta niezależna, ukazuje się 3 razy w tygodniu, Serrekunda.

The Gambia Daily - dziennik, organ rządu, Bandżul, zał. 1994.

The News and Report - tygodnik, Bandżul, zał. 1992.

The Point - dziennik niezależny, Bakau, zał. 16 XII 1991 jako tygodnik, od 2006 dziennik.

The Standard - dziennik niezależny, Bandżul, zał. 2010.

Today Newspaper - dziennik, Bandżul, zał. 7 VII 2007.

Wszelkie materiały (w szczególności depesze agencyjne, zdjęcia, grafiki, filmy) zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.

Gambia

Flaga

Godło

  • Republika Gambii, Republic of The Gambia
  • Obszar: 11 300 km2
  • Ludność: 2 096 811 (2017)
  • Stolica: Bandżul
  • Ludność stolicy: 34 589 (2017)
  • Język urzędowy: angielski
  • Święto narodowe: 18 II - rocznica proklamowania niepodległości (1965)
  • Jednostka monetarna: 1 dalasi (GMD) = 100 butut
  • Członkostwo w ważniejszych organizacjach międzynarodowych: ONZ, ACP, ECOWAS, IMF (MFW), NAM, AU, WTO, WHO