Tanzania

2019-07-16 14:27 aktualizacja: 2019-07-17, 11:39
Fot. PAP/EPA/SARAH ELLIOTT

Ustrój

Republika utworzona 26 IV 1964 r. z połączenia Tanganiki (byłego terytorium powierniczego ONZ pod administracją brytyjską, niepodległego od 9 XII 1962) z Zanzibarem i Pembą (byłym protektoratem brytyjskim, niepodległym od 10 XII 1963). Od 29 X 1964 r. nosi nazwę Zjednoczona Republika Tanzanii. Członek brytyjskiej Wspólnoty Narodów.
Zgodnie z konstytucją z 25 IV 1977 r., wielokrotnie modyfikowaną, ostatnio w 2000 r., głową państwa i szefem rządu jest prezydent wybierany w głosowaniu powszechnym na 5 lat.
Organem władzy ustawodawczej jest 1-izbowy parlament - Zgromadzenie Narodowe o kadencji 5-letniej, w którego skład wchodzi obecnie 393 deputowanych (w tym 264 wybieranych w wyborach bezpośrednich, 113 wybieranych pośrednio proporcjonalnie do liczby zdobytych przez partie mandatów, 10 mianowanych przez prezydenta, spiker z urzędu oraz 5 członków parlamentu Zanzibaru).
Władzę wykonawczą sprawuje rząd powoływany przez prezydenta spośród członków parlamentu. Na czele rządu stoi premier. Zanzibar posiada własne lokalne organa władzy i, od 28 XII 1979 r., własną konstytucję (nowa konstytucja ze I 1985).
Pod względem administracyjnym kraj podzielony jest na 30 regionów.

Głowa państwa

prezydent i szef rządu - John Pombe Joseph MAGUFULI /CCM/ /od 5 XI 2015/
wiceprezydent - Samia SULUHU HASSAN /kob./
                                                                                    *
poprzedni prezydent i szef rządu - Jakaya Mrisho KIKWETE /CCM/ /21 XII 2005 - 5 XI 2015/

Rząd

utworzony 14 XII 2015 r., stan po zmianach z 4 III 2019 r.

premier - Kassim MAJALIWA /od 20 XI 2015/

ministrowie:
stanu p/u prezydenta ds. administracji regionalnej, samorządów lokalnych, służb publicznych i uczciwych rządów - George Huruma Mkuchika
stanu p/u prezydenta ds. administracji regionalnej i samorządu lokalnego - Seleman Said JAFO
p/u wiceprezydenta ds. związku i ochrony środowiska - January MAKAMBA
p/u premiera ds. policji, parlamentu, pracy, zatrudnienia, młodzieży i niepełnosprawnych - Jenista MHAGAMA
stanu p/u premiera ds. inwestycji - Angellah Mbelwa KAIRUKI /kob./
spraw zagranicznych oraz ds. współpracy wschodnioafrykańskiej, regionalnej i międzynarodowej - Palamagamba Aidan John Mwaluko KABUDI
spraw wewnętrznych - Kangi LUGOLA
obrony i służb narodowych - Hussein MWINYI
rolnictwa - Charles John TIZEBA
hodowli i rybołówstwa - Luhaga Joelson MPINA
sprawiedliwości i ds. konstytucyjnych - Augustine MAHIGA 
oświaty, nauki, technologii i kształcenia zawodowego - Joyce NDALICHAKO
energetyki - Medard Matogolo KALEMANI
ds. zasobów mineralnych - Dotto BITEKO
finansów i planowania - Philip MPANGO
zdrowia, rozwoju społecznego, ds. równouprawnienia, osób starszych i dzieci - Ummy MWALIMU
przemysłu, handlu i inwestycji - Charles MWIJAGE
informacji, kultury, sztuki i sportu - George Harrison MWAKYEMBE
ds. gruntów, budownictwa mieszkaniowego i zasiedlania - William LUKUVI
ds. zasobów naturalnych i turystyki - Hamisi Andrea KIGWANGALLA 
ds. zasobów wodnych i nawadniania - Makame MBARAWA
robót publicznych, transportu i komunikacji - Isack Aloyce KAMWELWE
                                                                                    *
poprzedni premier - Mizengo Kayanza Peter PINDA /CCM/ /13 II 2008 - 20 XI 2015/

Parlament

Zgromadzenie Narodowe /Bunge - National Assembly/
spiker - Job NDUGAI /CCM/

Podział mandatów po wyborach z 25 października 2015 r.: CCM 252, CHADEMA 70, CUF 42, inne 2. Razem 366.

Parlament Tanzania

Partie

Partia Rewolucyjna /Chama Cha Mapinduzi - CCM; Revolutionary Party - RP/ - partia rządząca, utworzona 5 lutego 1977 r. z połączenia dwu istniejących dotychczas partii politycznych: Afrykańskiego Narodowego Związku Tanganiki /Tanganyika African National Union - TANU/ i Partii Afroszyrazyjskiej /Afro-Shirazi Party - ASP/; do 1 lipca 1992 r. jedyna legalna partia w kraju; przewodn.: Jakaya Mrisho KIKWETE; sekr. gen.: Abdulrahman KINANA.

Zjednoczony Front Obywatelski /Chama Cha Wananchi - CCW; Civic United Front - CUF/ - zarejestrowany 21 stycznia 1993 r.; przewodn.: Ibrahim Haruna LIPUMBA; sekr. gen.: Seif Shariff HAMAD.

Narodowa Konwencja na rzecz Budowy i Reform /National Convention for Construction and Reform - NCCR-Mageuzi/ - zarejestrowana 21 stycznia 1993 r.; przewodn.: James MBATIA.

Partia na rzecz Demokracji i Postępu /Chama Cha Demokrasia na Maendeleo - CHADEMA; Party for Democracy and Progress - PDP/ - zarejestrowana 21 stycznia 1993 r.; przewodn.: Freeman Aikael MBOWE.

Zjednoczona Partia Demokratyczna /United Democratic Party - UDP/ - zarejestrowana 24 marca 1994 r.; przewodn.: John Momose CHEYO; sekr. gen.: John Nathan NKOLO.

Narodowa Liga na rzecz Demokracji /National League for Democracy - NLD/ - zarejestrowana 21 stycznia 1993 r.

Partia Pracy Tanzanii /Tanzania Labour Party - TLP/ - zarejestrowana 20 listopada 1993 r.; przewodn.: Augustino MREMA; sekr. gen.: John KOMBA.

Związek na rzecz Demokracji Wielopartyjnej w Tanzanii /Union for Multiparty Democracy of Tanzania - UMD/ - zarejestrowany 21 stycznia 1993 r.

Sojusz na rzecz Odbudowy Narodowej /National Reconstruction Alliance - NRA/ - zarejestrowany 8 lutego 1993 r.

Zjednoczona Ludowa Partia Demokratyczna /United People's Democratic Party - UPDP/ - zarejestrowana 4 lutego 1993 r.

Partia Sojuszu Demokratycznego Tanzanii /Tanzania Democratic Alliance Party - TADEA/ - zarejestrowana 5 kwietna 1993 r.; przewodn.: John Lifa CHIPAKA.

Partia Demokratyczna /Democratic Party - DP/ - zarejestrowana 7 czerwca 2002 r.; przewodn.: Christopher MTIKILA; sekr. gen.: Georgia MTIKILA /kob./.

Forum na rzecz Przywrócenia Demokracji /Forum for Restoration of Democracy - FORD/ - partia zarejestrowana 5 listopada 2008 r.

Związki zawodowe

Kongres Związków Zawodowych Tanzanii /Trade Union Congress of Tanzania - TUCTA/ - założony w 2001 r.; liczy 320 000 członków; przewodn.: Margaret SITTA /kob./; sekr. gen.: Nestory NGULA.

Prasa

Business Times - tygodnik niezależny w jęz. angielskim, Dar es-Salam.

Daily News - dziennik rządowy w jęz. angielskim, Dar es-Salam, zał. 1972.

Elimu Haina Mwisho - miesięcznik w jęz. suahili, Mwanza.

The Express - tygodnik niezależny w jęz. angielskim, Dar es-Salam.

Gazette of the United Republic - tygodnik oficjalny w jęz. angielskim, Dar es-Salam, zał. 1963.

Government Gazette - tygodnik rządowy w jęz. angielskim, Zanzibar, zał. 1964.

Kiongozi /Pasterz/ - dwutygodnik katolicki w jęz. suahili, wydawany przez kolegium katolickich biskupów; Dar es-Salam, zał. 1950; do 1961 ukazywał się jako miesięcznik.

Kipanga - dziennik w jęz. suahili, Zanzibar.

Kweupe - tygodnik w jęz. suahili, Zanzibar, zał. 1964.

Mfanyakazi - organ JUWATA, Dar es-Salam, zał. 1964; tygodnik w jęz. suahili.

Mzalendo - organ Partii Rewolucyjnej, Dar es-Salam, zał. 1972; gazeta niedzielna w jęz. suahili.

Nchi Yetu - miesięcznik w jęz. suahili, Dar es-Salam, zał. 1964.

Nuru - dwumiesięcznik oficjalny w jęz. suahili, Zanzibar, zał. 1992.

Shaba - dziennik niezależny w jęz. suahili, Dar es-Salam.

Sunday News - tygodnik w jęz. angielskim, Dar es-Salam, zał. 1954.

Uhuru /Wolność/ - organ Partii Rewolucyjnej, dziennik w jęz. suahili, Dar es-Salam, zał. 9 X 1961.

Ukulima wa Kisasa - dwumiesięcznik w jęz. suahili, wyd. przez Min. Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, Dar es-Salam, zał. 1955.


Agencja prasowa

Press Services Tanzania /PST/

Wszelkie materiały (w szczególności depesze agencyjne, zdjęcia, grafiki, filmy) zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.

Tanzania

Flaga

Godło

  • Zjednoczona Republika Tanzanii, United Republic of Tanzania, Jamhuri ya Muungano wa Tanzania
  • Obszar: 945 087 km2
  • Ludność: 56 022 007 (2017)
  • Stolica: Dodoma
  • Ludność stolicy: 2 083 588 (2012)
  • Siedziba władz: Dar es-Salam - siedziba rządu
  • Ludność: 4 364 541 (2012)
  • Język urzędowy: angielski, suahili
  • Święto narodowe: 26 IV - rocznica połączenia Tanganiki z Zanzibarem i Pembą (1964)
  • Jednostka monetarna: 1 szyling Tanzanii (TZS) = 100 centów
  • Członkostwo w ważniejszych organizacjach międzynarodowych: ONZ, ACP, IMF (MFW), NAM, AU, WTO, WHO
  • Widok na Kilimandżaro Fot. PAP/EPA/GERNOT HENSEL
    Widok na Kilimandżaro Fot. PAP/EPA/GERNOT HENSEL
  • Okolice Kilimandżaro Fot. PAP/EPA/GERNOT HENSEL
    Okolice Kilimandżaro Fot. PAP/EPA/GERNOT HENSEL