Ghana
Ustrój
Od 1 VII 1960 r. republika, członek brytyjskiej Wspólnoty Narodów. Poprzednio kolonia Wielkiej Brytanii, a od 6 III 1957 r. niepodległe państwo uznające monarchę brytyjskiego za głowę państwa.
Zgodnie z konstytucją, zaaprobowaną w referendum 28 IV 1992 r., która weszła w życie 7 I 1993 r., głową państwa i szefem rządu jest prezydent, wybierany w wyborach powszechnych na kadencję 4-letnią.
Organem władzy ustawodawczej jest 1-izbowy parlament, w którego skład wchodzi obecnie 275 deputowanych wybieranych w wyborach powszechnych na kadencję 4-letnią.
Władzę wykonawczą sprawuje rząd, powoływany i kierowany przez prezydenta.
Pod względem administracyjnym kraj podzielony jest na 10 regionów.
Głowa państwa
prezydent i szef rządu - Nana Addo Dankwa AKUFO-ADDO /NPP/ /od 7 I 2017/
wiceprezydent - Mahamudu BAWUMIA /NPP/ /od 7 I 2017/
*
poprzedni prezydent i szef rządu - John Dramani MAHAMA /NDC/ /24 VII 2012 - 7 I 2017/
Rząd
utworzony 10 I 2017 r., stan po zmianach z 9 VIII 2018 r.
ministrowie:
minister-senior - Yaw OSAFO-MARFO
spraw zagranicznych - Shirley AYORKOR BOTCHWAY /kob./
spraw wewnętrznych - Ambrose DERY
obrony - Dominic Bingab NITIWUL
bezpieczeństwa narodowego - Albert KAN-DAPAAH
finansów - Ken OFORI-ATTA
sprawiedliwości i prokurator generalny - Gloria Afua AKUFFO /kob./
rolnictwa i gospodarki żywnościowej - Owusu Afriyie AKOTO
handlu i przemysłu - Alan Kwadwo KYEREMATENG
ds. samorządów lokalnych i rozwoju wsi - Hajia Alima MAHAMA /kob./
oświaty - Matthew Opoku PREMPEH
zdrowia - Kwaku AGYEMANG-MANU
ds. monitorowania i ocen - Anthony Osei AKOTO
ds. reorganizacji regionalnej i rozwoju - Dan Kwaku BOTWE
ochrony środowiska, nauki, technologii i innowacyjności - Kwabena Frimpong BOATENG
ds. gruntów i zasobów naturalnych - Kwaku ASOMAH-CHEREMEH
energetyki - John Peter AMEWU
ds. równouprawnienia, dzieci i opieki społecznej - Cynthia MORRISON /kob./
zatrudnienia i stosunków w pracy - Ignatius BAFFOUR-AWUAH
transportu - Kwaku Ofori AMISAH
ds. dróg i autostrad - Kwesi AMOAKO-ATTA
łączności - Ursula OWUSU-EKUFUL /kob./
ds. warunków sanitarnych i zasobów wodnych - Cecilia Abena DAPAAH /kob./
robót publicznych i budownictwa mieszkaniowego - Samuel Atta AKYEA
planowania - Gyan BAFFOUR
turystyki, kultury i sztuki - Catherine ABLEMA AFEKU /kob./
ds. rozwoju inicjatyw specjalnych - Mavis Hawa KOOMSON /kob./
ds. rozwoju biznesu - Ibrahim Mohammed AWAL
lotnictwa cywilnego - Joseph Kofi ADDA
informacji - Kojo Oppong NKRUMAH
młodzieży i sportu - Isaac Kwame ASIAMAH
ds. wodzów i religii - Kofi DZAMESI
ds. miast i rozwoju Zongo - Mustapha ABDUL-HAMID
rybołówstwa i kultury wodnej - Elizabeth Naa AFOLEY KOTEY /kob./
ds. parlamentu - Osei Kyei MENSAH BONSU
stanu p/u prezydenta - Rockson BUKARI
stanu p/u wiceprezydenta - Boniface Abubakar SADDIQUE
Parlament
Parlament /Parliament/
spiker - Michael Aaron OQUAYE /NPP/
Podział mandatów po wyborach z 7 grudnia 2016 r.: NPP 171, NDC 104. Razem 275.
Partie
Nowa Partia Patriotyczna /New Patriotic Party - NPP/ - utworzona w 1992 r.; przywódca: Nana Addo Dankwa AKUFO-ADDO; p.o. przewodn.: Frederick Worsemao ARMAH BLAY.
Narodowy Kongres Demokratyczny /National Democratic Congress - NDC/ - partia utworzona 28 lipca 1992 r.; przywódca: John Dramani MAHAMA; przewodn. krajowy: Kofi PORTUPHY; sekr. gen.: Johnson ASIEDU-NKEITA.
Narodowa Konwencja Ludowa /People's National Convention - PNC/ - utworzona w 1992 r.; przywódca: Edward MAHAMA; przewodn.: Bernard MORNAH.
Ludowa Partia Konwencji /Convention People's Party - CPP/ - utworzona w 1998 r. pod nazwą Partia Konwencji /Convention Party - CP/; obecną nazwę nosi od 2000 r.; w kwietniu 2005 r. połączyła się z Ludową Konwencją Narodową /People's National Convention - PNC, zał. 1992/; przewodn.: Edmund DELLE; sekr. gen.: Nil Armah AKOMFRAH.
Partia Wszystkich Ghańczyków /Every Ghanaian Living Everywhere Party - EGLE Party/ - utworzona w 1992 r.; przewodn.: Nana OFORI-ATTA; sekr. gen.: Sam PEE YALLEY.
Wielka Skonsolidowana Partia Ludowa /Great Consolidated People's Party - GCPP/ - utworzona we wrześniu 1996 r.; przewodn.: E.B. MENSAH; sekr. gen.: John AMEKAH.
Postępowa Partia Ludowa /Progressive People's Party - PPP/ - utworzona w 2012 r.; przywódca: Paa Kwesi NDUOM.
Narodowa Partia Reform /National Reform Party - NRP/ - utworzona w czerwcu 1999 r. w wyniku rozłamu w Narodowym Kongresie Demokratycznym /NDC/; przewodn.: Peter KPORDOGBE; sekr. gen.: Kyeretwie OPOKU.
Demokratyczna Partia Ludowa /Democratic People's Party - DPP/ - utworzona w 1992 r.; przewodn. krajowy: Thomas Nuako WARD-BREW; sekr. gen.: Lawrence HORNU.
Narodowa Partia Demokratyczna /National Democratic Party - NDP/ - utworzona w październiku 2012 r. w wyniku rozłamu w Narodowym Kongresie Demokratycznym; przywódca: Nana Konadu AGYEMAN RAWLINGS /kob./; przewodn.: Josiah ARYEH.
Związki zawodowe
Kongres Związków Zawodowych Ghany /Trades Union Congress of Ghana - TUC/ - założony w 1945 r.; zreorganizowany w jednolitą centralę związkową w 1958 r.
Prasa
Dzienniki
Daily Guide - w jęz. angielskim, Akra.
Daily Graphic - oficjalny, poranny w jęz. angielskim, Akra, zał. 1950.
The Ghanaian Times - w jęz. angielskim, Akra, zał. 1957.
Czasopisma
Business and Financial Times - tygodnik ekonomiczny, Akra, zał. 1989.
Christian Messenger - miesięcznik w jęz. angielskim oraz 2 jęz. lokalnych, Akra, zał. 1883.
Echo - tygodnik, Akra, zał. 1968.
Evening Digest - tygodnik, Akra.
Experience - tygodnik, Akra.
Free Press - tygodnik niezależny, Akra.
Ghanaian Chronicle - tygodnik, Akra.
The Ghanaian Voice - tygodnik, Akra.
The Mail - dwutygodnik, Akra, zał. 1998 jako "Accra Daily Mail", od 2009 pod obecną nazwą.
The Mirror - tygodnik rządowy, Akra, zał. 1953; poprzednia nazwa "Sunday Mirror".
New Nation - tygodnik, Akra.
The Post - miesięcznik rządowy, Akra, zał. 1980.
Statesman - tygodnik wyd. przez Nową Partię Patriotyczną, Akra.
Weekly Insight - tygodnik niezależny, Akra, zał. 1993.
Agencja prasowa
Ghana News Agency /GNA/ - oficjalna agencja informacyjna, Akra, zał. 6 III 1957; do 1960 istniała jako oddział Służby Informacyjnej Ghany.
Wszelkie materiały (w szczególności depesze agencyjne, zdjęcia, grafiki, filmy) zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.
Ghana
Flaga
Godło
- Republika Ghany, Republic of Ghana
- Obszar: 238 537 km2
- Ludność: 28 409 576 (2017)
- Stolica: Akra
- Ludność stolicy: 2 291 352 (2013) (zespół miejski)
- Język urzędowy: angielski
- Święto narodowe: 6 III - Dzień Niepodległości (1957)
- Jednostka monetarna: 1 cedi (GHS) = 100 pesewa
- Członkostwo w ważniejszych organizacjach międzynarodowych: ONZ, ACP, ECOWAS, IMF (MFW), NAM, AU, WTO, WHO
-
Olbrzymie ślimaki sprzedawane na targu Makola w Akrze Fot. PAP/EPA/NIC BOTHMA
-
Kolejka wyborców w wyborach prezydenckich Fot. PAP/EPA/GABRIELA BARNUEVO
-
Młoda kobieta na ulicy Tamale, Ghana Fot. PAP/EPA/KIM LUDBROOK
Afryka
- Algieria
- Angola
- Benin
- Botswana
- Brytyjskie Terytorium Oceanu Indyjskiego
- Burkina Faso
- Czad
- Demokratyczna Republika Konga
- Dżibuti
- Egipt
- Erytrea
- Eswatini
- Etiopia
- Gabon
- Gambia
- Gwinea
- Gwinea Równikowa
- Gwinea-Bissau
- Kamerun
- Kenia
- Komory
- Kongo
- Lesotho
- Liberia
- Libia
- Madagaskar
- Malawi
- Mali
- Maroko
- Mauretania
- Mauritius
- Mozambik
- Republika Południowej Afryki
- Republika Środkowoafrykańska
- Rwanda
- Réunion
- Sahara Zachodnia
- Senegal
- Seszele
- Sierra Leone
- Somalia
- Sudan
- Sudan Południowy
- Tanzania
- Togo
- Tunezja
- Uganda
- Wybrzę_e Kości Słoniowej
- Wyspa Świętej Heleny
- Wyspy Świętego Tomasza i Książęca
- Zambia
- Zielony Przylądek
- Zimbabwe