Etiopia

2019-05-31 16:22 aktualizacja: 2019-07-11, 13:56
Fot. PAP/EPA/CAROLA FRENTZEN

Ustrój

Republika federalna od 22 VIII 1995 r., w której skład wchodzi 9 stanów: Afar, Amhara, Benszangul, Gambela, Harar, Ludy Południa, Oromia, Somalia, Tigre oraz dystrykt stołeczny - Addis Abeba. Poprzednio od III 1975 r. republika pod nazwą Ludowo-Demokratyczna Republika Etiopii, wcześniej monarchia konstytucyjna. 
Zgodnie z konstytucją z 8 XII 1994 r., która weszła w życie 22 VIII 1995 r., głową państwa jest prezydent wybierany przez parlament na kadencję 6-letnią.
Organem władzy ustawodawczej jest 2-izbowy parlament - Zgromadzenie Federalne składające się z Rady Przedstawicieli Ludowych i Rady Federacji. W skład Rady Przedstawicieli Ludowych wchodzi obecnie 547 deputowanych wybieranych w wyborach powszechnych na 5 lat. Rada Federacji liczy 153 członków, wybieranych pośrednio reprezentantów poszczególnych grup etnicznych.
Władzę wykonawczą sprawuje rząd, na którego czele stoi premier powoływany przez parlament na kadencję 5-letnią.

Głowa państwa

prezydent - SAHLE-WORK Zewde /kob./ /od 25 X 2018/
                                                                                    *
poprzedni prezydent - MULATU Teshome Wirtu /7 X 2013 - 25 X 2018/

Rząd

utworzony 16 X 2018 r., stan po zmianach z 18 IV 2019 r.

premier - ABIY Ahmed Ali /EPRDF/

ministrowie:
spraw zagranicznych - GEDU Andargachew
obrony - LEMMA Megersa    
ds. pokoju - MUFERIAT Kamil /kob./
finansów - AHMED Shide
rolnictwa - OUMER Hussen
handlu i przemysłu - Fetlework GEBRE-EGZIHABER /kob./
transportu - DAGMAWIT Moges /kob./
ds. zasobów wodnych, nawadniania i energetyki - SILESHI Bekele
zdrowia - AMIR Aman 
pracy i spraw społecznych - ERGOGE Tesfaye /kob./
oświaty - TILAYE Gete
górnictwa i ropy naftowej - Samuel HORKA 
ds. dochodów państwowych - ADANECH Abebe /kob./
ds. innowacji i technologii - GETAHUN Mekuria 
urbanizacji i  budownictwa - AISHA Mohammed /kob./ 
nauki i szkolnictwa wyższego - HIRUT Woldemariam /kob./
ds. kobiet , dzieci i młodzieży - YALEMTSEGAY Assefa /kob./
kultury i turystyki - HIRUT Kassaw /kob./
przewodn. Komisji Planowania i Rozwoju - FITSUM Assefa /kob./ 
prokurator generalny - BIRHANU Tsegaye
 
                                                                                  *
poprzedni premier - ABIY Ahmed Ali /EPRDF/ /2 IV 2018 - 16 X 2018/

Parlament

Zgromadzenie Federalne

Rada Przedstawicieli Ludowych /Yehizb Tewokayoch Mekir Bete/
przewodniczący - TAGESSE Chafo 

Podział mandatów po wyborach z z 24 maja 2015 r.: EPRDF 501, SPDP 24, BGPDP 9, ANDP 8, GPDM 3, inne 2. Razem 547.

Etiopia parlament

Rada Federacji /Yefedereshein Mekir Bete/
przewodnicząca - KERIA Ibrahim /kob./ 

Wybory do Rady Federacji odbyły się 5 października 2015 r.

Partie

Etiopski Ludowy Front Rewolucyjno-Demokratyczny /Ethiopian People's Revolutionary Democratic Front -EPRDF/ - sojusz utworzony we wrześniu 1989 r.; przewodn.: ABIY Ahmed Ali; w jego skład wchodzą:

   Ludowy Front Wyzwolenia Tigre /Tigray People's Liberation
   Front - TPLF/ - utworzony w 1975 r.

   Amharski Narodowy Ruch Demokratyczny /Amhara National
   Democratic Movement - ANDM/ - do stycznia 1994 r. nosił
   nazwę Etiopski Ludowy Ruch Demokratyczny /Ethiopian
   People's Democratic Movement - EPDM/.

   Ludowa Demokratyczna Organizacja Oromo /Oromo People's
   Democratic Organization - OPDO/ - utworzona w 1990 r.; przewodn.: ABIY Ahmed Ali.

   Ludowo-Demokratyczny Front Etiopii Południowej /Southern 
   Ethiopia Peoples` Democratic Front - SEPDF/

Koalicja na rzecz Jedności i Demokracji /Coalition for Unity and Democracy - CUD/ - sojusz wyborczy; przewodn.: BIRTUKAN Mideksa; w jej skład wchodzą:

   Etiopska Liga Demokratyczna /Ethiopian Democratic League - EDL/

   Ogólnoetiopska Partia Jedności /All Ethiopian Unity Party - AEUP/

   Zjednoczona Etiopska Partia Demokratyczna - Partia Medhin
   /United Ethiopian Democratic Party - Medhin Party - UEDP-MP/

   Tęczowa Etiopia: Ruch na rzecz Demokracji i Sprawiedliwości
   Społecznej /Rainbow Ethiopia: Movement for Democracy and Social
   Justice - RE-MDSJ/

Zjednoczone Etiopskie Siły Demokratyczne /United Ethiopian Democratic Forces - UEDF/ - koalicja; przewodn.: BEJENE Petros; w jej skład wchodzą:

   Narodowy Kongres Oromo /Oromo National Congress - ONC/

   Etiopska Socjaldemokratyczna Partia Federalna /Ethiopian Social
   Democratic Federal Party - ESDFP/

   Ludowa Koalicja Demokratyczna Etiopii Południowej /Southern 
   Ethiopia People's Democratic Coalition - SEPDC/

   Wszechamharska Organizacja Ludowa /All-Amhara People's
   Organization - APO/

   Etiopska Demokratyczna Partia Jedności /Ethiopian Democratic
   Unity Party - EDUP/

Ludowo-Demokratyczna Partia Somali /Somali People's Democratic Party - SPDP/ - utworzona w 1998 r. w wyniku połączenia kilku organizacji.

Federalistyczny Demokratyczny Ruch Oromo /Oromo Federalist Democratic Movement - OFDM/

Ludowo-Demokratyczny Front Jedności Beniszangul Gumuz /Benishangul Gumuz People's Democratic Unity Front - BGPDUF/

Narodowa Partia Demokratyczna Afarów /Afar National Democratic Party - ANDP/

Demokratyczny Ludowy Ruch Gambella /Gambella Peoples' Democratic Movement - GPDM/

Związki zawodowe

Związek Zawodowy Etiopii /Ethiopian Trade Union - ETU/ - centrala utworzona w styczniu 1977 r. zamiast Konfederacji Związków Zawodowych Etiopii /Confederation of Ethiopian Labour Unions - CELU/, rozwiązanej w 1976 r.

Prasa

Addis Fortune - tygodnik w jęz. angielskim, Addis Abeba, zał. 2000.

Addis Neger - tygodnik, Addis Abeba, zał. 2007.

Addis Tribune - tygodnik w jęz. angielskim, Addis Abeba, zał. 1993.

Addis Zimit - tygodnik w jęz. amharskim Addis Abeba, zał. 1993.

Addis Zemen /Nowe Czasy/ - dziennik w jęz. amharskim, Addis Abeba, zał. 7 VI 1941 jako tygodnik, od 1946 dziennik.

al-Alem - tygodnik w jęz. arabskim, Addis Abeba, zał. 2003.

Bariisaa - tygodnik w jęz. oromo, Addis Abeba, zał. III 1976.

Capital - tygodnik biznesowy, Addis Abeba, zał. 1998.

The Daily Monitor - dziennik w jęz. angielskim, Addis Abeba, zał. 2000.

Ethiopian Herald - dziennik rządowy, poranny, w jęz. angielskim, Addis Abeba, zał. 1943; do końca 1958 r. ukazywał się raz w tygodniu; nakł. 37 000.


Agencja prasowa

Ethiopian News Agency /ENA/ - rządowa agencja informacyjna, Addis Abeba, zał. 1942.

Wszelkie materiały (w szczególności depesze agencyjne, zdjęcia, grafiki, filmy) zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.

Etiopia

Flaga

Godło

  • Federalna Demokratyczna Republika Etiopii, ye-Ītyōṗṗyā Fēdēralāwī Dīmōkrāsīyāwī Rīpeblīk
  • Obszar: 1 121 000 km2
  • Ludność: 103 205 224 (2017)
  • Stolica: Addis Abeba
  • Ludność stolicy: 3 384 569 (2008)
  • Język urzędowy: amharski
  • Święto narodowe: 28 V - rocznica przejęcia władzy przez Etiopski Ludowy Front Rewolucyjno-Demokratyczny (1991)
  • Jednostka monetarna: 1 birr (ETB) = 100 centów
  • Członkostwo w ważniejszych organizacjach międzynarodowych: ONZ, ACP, IMF (MFW), NAM, AU, WHO