Irlandia

Ustrój

Republika. Zgodnie z konstytucją z 29 XII 1937 r., ostatnio modyfikowaną w 2011 r., głową państwa jest prezydent wybierany w głosowaniu powszechnym na 7 lat.
Władza ustawodawcza należy do prezydenta i 2-izbowego parlamentu o kadencji 5-letniej. Zgromadzenie Irlandii (izba niższa) liczy od 153 do 160 deputowanych (obecnie 158) wybieranych w wyborach powszechnych. W skład Senatu (izby wyższej) wchodzi 60 członków (11 mianowanych przez premiera, 6 wybieranych przez uniwersytety oraz 43 - przez ugrupowania zawodowe).
Władza wykonawcza należy do rządu; premiera mianuje i odwołuje prezydent na wniosek Izby Posłów.

Głowa państwa

prezydent - Michael Daniel HIGGINS /bezp./ /od 11 XI 2011; reelekcja 2018/
                                                                                    *
poprzedni prezydent - Mary McALEESE /kob./ /bezp./  /11 XI 1997 - 11 XI 2011/

Rząd

utworzony 14 VI 2017 r. , stan po zmianach z 11 X 2018 r.

premier i min. obrony - Leo VARADKAR /FG/

ministrowie:
spraw zagranicznych i handlu - Simon COVENEY
finansów, wydatków publicznych i reform - Paschal DONOHOE
oświaty i ds. umiejętności - Richard BRUTON
sprawiedliwości i równouprawnienia - Charles FLANAGAN 
kultury, dziedzictwa narodowego i ds. Gaeltachtu - Josepha MADIGAN /kob./
zdrowia - Simon HARRIS
rolnictwa, gospodarki żywnościowej i ds. morza - Michael CREED 
łączności, ds. klimatu i ochrony środowiska - p.o. Richard Martin BRUTON
transportu, turystyki i sportu - Shane ROSS
ds. biznesu, przedsiębiorstw i innowacyjności - Heather Amber HUMPHREYS /kob./ 
ds. dzieci i młodzieży - Katherine ZAPPONE /kob./
ds. społeczności lokalnych i wsi - Michael RING
zatrudnienia i opieki społecznej - Regina DOHERTY /kob./  
budownictwa mieszkaniowego, planowania i samorządu lokalnego - Eoghan MURPHY
                                                                                    *
poprzedni premier - Enda KENNY /FG/ /9 III 2011 - 14 VI 2017/

Parlament

/Oireachtas/

Zgromadzenie Irlandii /Dail Éireann/
spiker - Seán Ó FEARGHAIL /FF/

Podział mandatów po wyborach z 26 lutego 2016 r.: FG 50, FF 44, SF 23, LP 7, AAA-PBP 6, DS 3, GP 2, inne 5, niezależni 18. Razem 158.

Senat /Seanad Éireann/
przewodniczący - Denis O'DONOVAN /FF/

Podział mandatów po wyborach z 25 i 26 kwietnia 2016 r.: FG 19, FF 14, SF 7, LP 5, GP 1, niezależni 14. Razem 60.

Partie

Partia Jedności Irlandzkiej /Fine Gael - FG/ - partia utworzona 8 września 1933 r.; przywódca: Leo VARADKAR; przewodn.: Martin HEYDON.
    
Partia Republikańska /Fianna Fáil, Republican Party - FF/ - partia utworzona 23 marca 1926 r.; przywódca: Michéal MARTIN; przewodn.: Brendan SMITH; sekr. gen.: Sean DORGAN.

"My Sami" /Sinn Féin - SF/ - partia utworzona w 1905 r.; polityczne skrzydło Irlandzkiej Armii Republikańskiej /Irish Republican Army - IRA/; działa również w Irlandii Płn.; przywódca: Mary Lou McDONALD /kob./; przewodn.: Declan KEARNEY; sekr. gen.: Dawn DOYLE.

Partia Pracy /Pairti an Lucht Oibre, The Labour Party - LP/ - utworzona w 1912 r.; ostatecznie ukształtowała się jako samodzielna partia w 1930 r .; w 1997 r. w jej skład weszła Lewica Demokratyczna /Democratic Left - DL; zał. 1992/; przywódca: Brendan William HOWLIN.

Solidarność - Ludzie przed zyskiem /Dlúthphartíocht–Pobal Roimh Bhrabús; Solidarity - People Before Profit - AAA-PBP/ - sojusz wyborczy 2 lewicowych partii utworzony w 2015 r. pod nazwą Przymierze Przeciwko Biedzie - Ludzie przed Zyskiem /Anti Austerity Alliance - People Before Profit -AAA-PBP/; kierownictwo kolektywne

Solidarność /Dlúthpháirtíocht; Solidarity/ - partia skrajnie lewicowa,  utworzona w 2014 r.  pod nazwą Przymierze Przeciwko Biedzie /Anti Austerity Alliance - AAA/ ; kierownictwo kolektywne.

Sojusz Ludzie przed Zyskiem /Comhghuaillíocht an Phobail roimh Bhrabús; People Before Profit Alliance - PBPA/ - partia trockistowska, eurosceptyczna, utworzona w październiku 2005 r.; kierownictwo kolektywne.

Socjaldemokraci /Daonlathaigh Shóisialta - DS/ - partia utworzona 15 lipca 2015 r.; przywódcy: Catherine MURPHY /kob./, Róisín SHORTALL. /kob./; sekr. gen.: Brian SHEEHAN. 

Partia Zielona /Comhaontas Glas; The Green Party - GP/ - utworzona w 1981 r. pod nazwą Partia Ekologiczna /The Ecology Party/; obecną nazwę nosi od 1987 r.; przywódca: Eamon RYAN; przewodn.: Roderic O'GORMAN.

Partia Robotnicza /Páirtí na nOibrithe; The Workers' Party - WP/ - utworzona w 1905 r. jako Sinn Féin, od 1977 r. nosiła nazwę "My Sami" - Partia Robotnicza, w 1982 r. zmieniła nazwę na obecną; przywódca: Michael DONNELLY; sekr. gen.: John LOWRY.

Komunistyczna Partia Irlandii /Páirtí Cumannach na hÉireann; Communist Party of Ireland - CPI/ - utworzona w 1921 r.; później nosiła nazwy Liga i Partia Robotnicza; od 15 marca 1970r., po zjednoczeniu z Komunistyczną Partią Irlandii Północnej powróciła do pierwotnej nazwy; składa się z dwóch organizacji: południowej i północnej; przewodn.: Lynda WALKER /kob./; sekr. gen.: Eugene McCARTAN.

Partia Socjalistyczna /Pairti Sóisialach, Socialist Party - SP/ - utworzona w 1996 r.; kierownictwo kolektywne.

Związki zawodowe

Irlandzki Kongres Związków Zawodowych /Irish Congress of Trade Unions - ICTU/ - utworzony w 1959 r. wskutek połączenia Irish Trade Union Congress /ITUC; zał. 1894/ oraz Congress of Irish Unions /CIU; zał. 1945/; liczy 778 136 członków /2013/ skupionych w 48 afiliowanych związkach w Republice Irlandzkiej i Irlandii Północnej; sekr. gen.: David BEGG.

Prasa

Dzienniki

Evening Echo - wieczorny, Cork, zał. 1892.

Evening Herald - niezależny, wieczorny, Dublin, zał. 1891.

Irish Daily Star - Dublin, zał. 29 III 1988.

Irish Examiner - poranny, katolicki, Cork, zał. 1841.

Irish Independent - niezależny, poranny, Dublin; zał. 1891 pt. "Irish Daily Independent"; od 2 I 1905 ukazuje się pod obecnym tytułem; w 1924 r. połączony z "Freeman's Journal".

The Irish Times - niezależny, poranny, Dublin, zał. 29 III 1859.

Czasopisma

An Phoblacht/Republican News - tygodnik, organ partii Sinn Féin, Dublin, zał. 1970.

The Irish Catholic - tygodnik, Dublin, zał. 1888.

Irish Farmers' Journal - tygodnik, Dublin, zał. 1948.

Iris Oifigiuil - oficjalna gazeta rządowa, w jęz. irlandzkim, Dublin, zał. 1922.

Sunday Independent - tygodnik niezależny, Dublin, zał. 1906.

Sunday World - tygodnik, Dublin, zał. 1973.

Agencja prasowa

Ireland International News Agency /IINA/ - Dublin.