Rumunia

Ustrój

Republika. Zgodnie z konstytucją z 22 XI 1991 r., zaaprobowaną w referendum 8 XII 1991 r., ostatnio modyfikowaną w referendum z 18-19 X 2003 r., głową państwa jest prezydent wybierany w wyborach powszechnych na kadencję 5-letnią (do 2004 r. 4-letnią). 
Organem władzy ustawodawczej jest 2-izbowy parlament, składający się z Izby Deputowanych i Senatu. W skład Izby Deputowanych wchodzi obecnie 329 posłów (w tym 17 przedstawicieli mniejszości narodowych); Senat liczy 136 senatorów (w tym 2 z diaspory). Parlament wybierany jest w wyborach powszechnych na kadencję 4-letnią. Władzę wykonawczą sprawuje rząd z premierem na czele.

Głowa państwa

prezydent - Klaus IOHANNIS /PNL/ /od 21 XII 2014/
                                                                                    *
poprzedni prezydent - Traian BĂSESCU /20 XII 2004 - 21 XII 2014/ 
---------------
Zawieszony w okresie 20 kwietnia - 23 maja 2007 r. oraz 9 lipca - 27 sierpnia 2012 r.

Rząd

utworzony 29 I 2018 r., stan po zmianach z 3 VIII 2019 r.

premier - Vasilica-Viorica DĂNCILĂ /kob./ /PSD/
wicepremier oraz min. rozwoju regionalnego i administracji publicznej - Daniel SUCIU
wicepremier oraz min. ochrony środowiska - Graţiela Leocadia GAVRILESCU /kob./
wicepremier ds. wprowadzenia partnerstwa strategicznego oraz p.o. min. spraw wewnętrznych - Mihai-Viorel FIFOR

ministrowie:
spraw zagranicznych - Ramona-Nicole MĂNESCU /kob./
obrony narodowej - Gabriel-Beniamin LEŞ
finansów - Eugen Orlando TEODOROVICI
sprawiedliwości - Ana BIRCHALL /kob./
rolnictwa i rozwoju wsi - Petre DAEA
edukacji narodowej - wakat
pracy i sprawiedliwości społecznej - Marius-Constantin BUDĂI
gospodarki - Niculae BĂDĂLĂU
energii - Anton ANTON
transportu - Răzvan CUC
ds. kontaktów ze środowiskiem biznesu, handlu i przedsiębiorczości - Ştefan-Radu OPREA
zdrowia - Sorina PINTEA /kob./
kultury i tożsamości narodowej - Valer-Daniel BREAZ
gospodarki wodnej i leśnictwa - Ioan DENEŞ
badań naukowych i innowacyjności - Nicolae HURDUC
łączności i społeczeństwa informacyjnego - Alexandru PETRESCU
młodzieży i sportu - Constantin-Bogdan MATEI
turystyki - Bogdan Gheorghe TRIF
ds. diaspory - Natalia-Elena INTOTERO /kob./
ds. kontaktów z parlamentem - Viorel ILIE
ds. funduszy europejskich - Roxana MÎNZATU /kob./
min. delegowany ds. europejskich - George CIAMBA
                                                                                    *
poprzedni p.o. premier - Mihai-Viorel FIFOR /PSD/ /16 I 2018 - 29 I 2018/

Parlament

Izba Deputowanych /Camera Deputatilor/
przewodniczący - Ion-Marcel CIOLACU /PSD/

Podział mandatów po wyborach z 11 grudnia 2016 r.: PSD 154, PNL 69, USR 30, UDMR 21, ALDE 20, PMP 18, mniejszości narodowe 17. Razem 329.

Senat /Senatul/
przewodniczący - Călin POPESCU-TĂRICEANU /ALDE/

Podział mandatów, po wyborach z 11 grudnia 2016 r.: PSD 67, PNL 30, USR 13, UDMR 9, ALDE 9, PMP 8. Razem 136.

Partie

Partia Socjaldemokratyczna /Partidul Social Democrat - PSD/ - utworzona 16 kwietnia 2001 r. w wyniku połączenia się Rumuńskiej Partii Demokracji Społecznej /Partidul Democratiei Sociale din România - PDSR, zał. 1992/ z Rumuńską Partią Socjaldemokratyczną /Partidul Social Democrat Român - PSDR, zał. 1990/; przewodn.: Vasilica-Viorica DĂNCILĂ /kob./; sekr. gen.: Mihai-Viorel FIFOR.

Partia Narodowo-Liberalna /Partidul Naţional Liberal - PNL/ - reaktywowana w styczniu 1990 r.; kontynuatorka partii utworzonej w 1865 r.; w październiku 1990 r. połączyła się z Socjalistyczną Partią Liberalną; 27 lipca 2014 r. w jej skład weszła Partia Demokratyczno-Liberalna /Partidul Democrat-Liberal - PD-L; zał. I 2008/; przewodn.: Ludovic ORBAN.

Sojusz Liberałów i Demokratów /Alianţa Liberaţilor şi Democraţilor - ALDE/ - partia utworzona 19 czerwca 2015 r. w wyniku połączenia Partii Konserwatywnej /Partidul Conservator - PC, zał. 1991/ i Liberalnej Partii Reform; przewodn.: Călin POPESCU-TĂRICEANU.

Partia Ruchu Ludowego /Partidul Mişcarea Populară - PMP/ - utworzona 29 stycznia 2014 r.; 20 lipca 2016 r. w jej skład wszedł Narodowy Związek na rzecz Postępu w Rumunii /Uniunea Naţională pentru Progresul României - UNPR, zał. III 2010/; przewodn.: Traian BĂSESCU; sekr. gen.: Dorel-Constantin ONACA.

Związek Zbawienia Rumunii /Uniunea Salvați România - USR/ - partia utworzona 1 lipca 2015 r.; przywódca: Dan BARNA.

Partia Narodowo-Chłopska, Chrześcijańsko-Demokratyczna /Partidul Naţional Taranesc Creştin şi Democrat - PNTCD/ - utworzona w grudniu 1989 r. z połączenia Partii Narodowo-Chłopskiej /zał. 1926; reaktywowana 1989/ z Partią Chrześcijańsko-Demokratyczną; w marcu 2001r. przyłączył się do niej Narodowy Sojusz Chrześcijańsko-Demokratyczny /Aliantei Naţional Creştin şi Democrat - ANCD, zał. IV 1999/; do 3 maja 2005 r. nosiła nazwę Partia Narodowo-Chłopska, Chrześcijańsko-Demokratyczna /Partidul Naţional Taranesc Creştin şi Democrat - PNTCD/, następnie zmieniła ją na Ludowa Partia Chrześcijańsko-Demokratyczna /Partidul Popular Creştin-Democrat - PPCD/, a ostatecznie powróciła do pierwotnej nazwy; przewodn.: Aurelian PAVALESCU.

Demokratyczny Związek Węgrów w Rumunii /Uniunea Democrata Maghiara din România - UDMR/ - partia mniejszości węgierskiej utworzona 25 grudnia 1989 r.; przewodn.: Kelemen HUNOR.

Partia Wielkiej Rumunii /Partidul România Mare - PRM/ - utworzona w 1991 r., partia skrajnie nacjonalistyczna; przewodn.: Emil STRĂINU.

Rumuńska Partia Zielona /Partidul Verde - PV/ - utworzona w styczniu 1990 r.; przewodn.: Remus CERNEA; sekr. gen.: Silviu DUMITRU.

Narodowa Partia Demokratyczna /Partidului Naţional Democrat - PND/ - utworzona 26 lutego 2015 r. w wyniku rozłamu w Partii Ludowej - Dan Diaconescu /PP-DD/; przewodn.: Daniel FENECHIU.

Nowa Republika /Partidul Noua Republică - NR/ - utworzona 29 stycznia 2013 r.; przewodn.: Alin BOTA; sekr. gen.: Lorin CIOBANU.

Partia Zjednoczonej Rumunii /Partidul România Unită - PRU/ - utworzona 23 kwietnia 2015 r.; przewodn.: Bogdan DIACONU; sekr. gen.: Horațiu ŞERB.
                                                                                    *
Sojusz Rumuńskiej Prawicy /Alianta România Dreaptă - ARD/ - koalicja PD-L, PNTCD i FC; przywódca: Vasile BLAGA.

Związki zawodowe

Krajowa Konfederacja Wolnych Związków Zawodowych - Braterstwo/Confederatia Naţională a Sindicatelor Libere din România - Fratia /CNSLR-Fratia/ - założona 13 czerwca 1993 r. z połączenia Konfederacji Wolnych Związków Zawodowych /zał. 1990/ z Konfederacją Niezależnych Związków Zawodowych "Braterstwo" /Confederatia Sindicatelor Independente "FRATIA", zał. 1990/; liczy 800 000 członków; przewodn.: Leonard BARASCU; sekr. gen.: Sorin STAN.

Konfederacja Demokratycznych Związków Zawodowych /Confederatia Sindicatelor Democratice din România - CSDR/ - założona w 1994 r.; liczy 345 000 członków; przewodn.: Jacob BACIU. 

Krajowy Blok Związków Zawodowych /Blocul Naţional Sindical - BNS/ - założony w czerwcu 1991 r.; liczy 375 000 członków, skupionych w 39 federacjach związkowych; przewodn.: Dumitru COSTIN; sekr. gen.: Matei BRATIANU. 

Krajowa Konfederacja Związków Zawodowych "Kartel ALFA" /Confederatia Naţională Sindicala "Cartelul ALFA"/ - centrala związkowa założona w czerwcu 1990 r.; liczy 325 000 członków; przewodn.: Bogdan HOSSU; sekr. gen.: Ion HOMOS.

Prasa

Dzienniki

Adevărul /Prawda/ - polityczno-społeczny, Bukareszt, zał. 25 XII 1989 zamiast dziennika "Scînteia" /zał. 1931/.

Cotidianul - Bukareszt, zał. 1991; od 23 XII 2009 dostępny tylko w wersji online, od XI 2016 ponownie w wersji drukowanej.

Curierul National - Bukareszt, zał. 5 XII 1990.

Evenimentul Zilei /Wydarzenia Dnia/ - niezależny, Bukareszt, zał. 22 VI 1992.

Gândul - Bukareszt, zał. V 2005; od IV 2011 dostępny w wersji online.

Jurnalul National - Bukareszt, zał. 7 VI 1993.

Libertatea /Wolność/ - gazeta wieczorna, Bukareszt, zał. 1990 zamiast "Informatia Bucureştiului" /zał. 1953/.

România Libera /Wolna Rumunia/ - niezależny, poranny, Bukareszt, zał. 1877.

Czasopisma

Capital - ilustrowany tygodnik ekonomiczny, Bukareszt, zał. 1990.

Economistul - tygodnik gospodarczy, Bukareszt, zał. 29 VI 1990.

Femeia Română - pismo kobiet rumuńskich, Bukareszt, zał. I 1990.

Flacara /Płomień/ - ilustrowany tygodnik społeczno-polityczny i literacko-artystyczny, Bukareszt, zał. 22 X 1911.

România Literara - tygodnik literacko-artystyczny wyd. przez Związek Pisarzy, Bukareszt, zał. 1 I 1855, zamknięty 3 XII 1855, wznowiony 1954; do grudnia 1968 nosił nazwę "Gazeta Literare".

România Mare /Wielka Rumunia/ - tygodnik skrajnie nacjonalistyczny, wyd. przez Partię Wielkiej Rumunii, Bukareszt, zał. 1990.

Romanian Panorama - miesięcznik w jęz. angielskim, francuskim, niemieckim, rosyjskim i hiszpańskim, Bukareszt, zał. 1995.

Super Magazin - czasopismo, Bukareszt, zał. 1993. 

Tribuna Economica - tygodnik ekonomiczny, Bukareszt, zał. 1990.

Agencja prasowa

ROMPRES - agencja prasowa, Bukareszt, zał. 1949; do I 1990 nosiła nazwę "Agentia Româna de Presa /Agerpres/".