Watykan
Ustrój
Teokratyczna monarchia elekcyjna.
Zgodnie z konstytucją apostolską "Universi Dominici Gregis" z 22 II 1996 r. oraz Motu Proprio "Normas nonnullas" z 11 VI 2013 r. papieża, sprawującego najwyższą władzę ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą, wybiera dożywotnio, na konklawe, Kolegium Kardynalskie (z reguły spośród swojego grona). Obecnie (stan z 31 VII 2019 r.) jest 217 kardynałów, z tym że prawo udziału w konklawe ma 119 kardynałów elektorów, którzy nie przekroczyli 80 roku życia. Kardynałów mianuje papież.
W kierowaniu Kościołem wspomaga papieża Kuria Rzymska, która - wraz z osobą samego papieża i wszystkimi swymi urzędami - stanowi rząd Watykanu i zarazem centralną władzę Kościoła katolickiego, zwaną Stolicą Apostolską. Nazwa Watykan (Państwo Watykańskie) nie jest tożsama z nazwą Stolica Apostolska. Stolica Apostolska obejmuje urząd papieski i Kurię Rzymską, które rządzą Państwem Watykańskim.
Funkcję premiera Watykanu pełni sekretarz stanu, który kieruje pracami Sekretariatu Stanu. Sekretariat składa się z 3 sekcji: Pierwsza Sekcja (spraw ogólnych) służy papieżowi pomocą w codziennych obowiązkach; Druga Sekcja (stosunków z państwami) zajmuje się kontaktami z władzami cywilnymi różnych państw (funkcja jej sekretarza odpowiada stanowisku ministra spraw zagranicznych); Trzecia Sekcja (personelu dyplomatycznego) nadzoruje pracę watykańskiego korpusu dyplomatycznego.
Głowa państwa
papież - FRANCISZEK /Jorge Mario BERGOGLIO/ /od 13 III 2013; intronizacja 19 III 2013/
*
poprzedni papież - BENEDYKT XVI /Joseph RATZINGER/ /19 IV 2005 - 28 II 2013/
Sekretariat Stanu
sekretarz stanu - kard. Pietro PAROLIN
Sekcja Spraw Ogólnych
substytut ds. ogólnych - abp Edgar PEÑA PARRA
asesor ds. ogólnych - prał. Paolo BORGIA
Sekcja ds. Stosunków z Państwami
sekretarz ds. stosunków z państwami - abp Paul Richard GALLAGHER
podsekretarz ds. stosunków z państwami - prał. Antoine CAMILLERI
Sekcja Personelu Dyplomatycznego
delegat ds. przedstawicielstw papieskich - abp Jan Romeo PAWŁOWSKI
szef protokołu dyplomatycznego - prał. Joseph MURPHY
Kongregacje
Nauki Wiary
prefekt - kard. Luis Francisco LADARIA FERRER
dla Kościołów Wschodnich
prefekt - kard. Leonardo SANDRI
ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów
prefekt - kard. Robert SARAH
Spraw Kanonizacyjnych
prefekt - kard. Giovanni Angelo BECCIU
ds. Biskupów
prefekt - kard. Marc OUELLET
ds. Ewangelizacji Narodów
prefekt - kard. Fernando FILONI
ds. Duchowieństwa
prefekt - kard. Beniamino STELLA
ds. Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego
prefekt - kard. João BRÁZ de AVIZ
ds. Wychowania Katolickiego /Seminariów i Instytucji Naukowych/ -
prefekt - kard. Giuseppe VERSALDI
Trybunały
Penitencjaria Apostolska (najwyższy sąd kościelny Kościoła rzymskokatolickiego rozpatrujący sprawy sumienia)
wielki penitencjarz - kard. Mauro PIACENZA
Sygnatura Apostolska (najwyższy trybunał apelacyjny złożony z kardynałów powoływanych przez papieża do rozstrzygania spraw nadzwyczajnych wynikłych ze stosowania prawa kanonicznego, sprzeczności kompetencyjnych różnych organów Kurii Rzymskiej, problemów wynikających z przepisów konkordatów z poszczególnymi państwami lub innych spraw zleconych przez papieża)
prefekt - kard. Dominique François Joseph MAMBERTI
Rota Rzymska (trybunał apelacyjny sądzący wszystkie sprawy kościelne należące do kompetencji Kurii Rzymskiej, a nie zastrzeżone dla innych jej organów, jak również sprawy państwa miasta Watykanu. Spełnia też rolę trybunału pierwszej instancji w sprawach zastrzeżonych dla kompetencji Stolicy Świętej lub zleconych jej przez papieża reskryptami Sygnatury Apostolskiej. Powszechnie znany sąd w sprawach dotyczących sakramentu małżeństwa)
dziekan - prał. Pio Vito PINTO
Dykasterie
Dykasteria ds. Świeckich, Rodziny i Życia
prefekt - kard. Kevin Joseph FARRELL
Dykasteria ds. Służby na rzecz Integralnego Rozwoju Człowieka
prefekt - kard. Peter Kodwo APPIAH TURKSON
Dykasteria ds. Komunikacji
prefekt - Paolo RUFFINI
Papieskie Rady
ds. Popierania Jedności Chrześcijan
przewodn. - kard. Kurt KOCH
ds. Interpretacji Tekstów Prawnych
przewodn. - abp Filippo IANNONE
ds. Dialogu Międzywyznaniowego
przewodn. - bp Miguel Ángel AYUSO GUIXOT
ds. Kultury
przewodn. - kard. Gianfranco RAVASI
ds. Krzewienia Nowej Ewangelizacji
przewodn. - abp Salvatore FISICHELLA
Urzędy
Kamera Apostolska (urząd do administrowania sprawami doczesnymi - majątkiem i zarządzaniem Kościoła. Jej przewodniczący kieruje dobrami i sprawami Kościoła w czasie tzw. "sede vacante", tj. między śmiercią jednego a wyborem następnego papieża)
kamerling - kard. Kevin Joseph FARRELL
Administracja Dóbr Stolicy Apostolskiej
przewodn. - bp Nunzio GALANTINO
Sekretariat ds. Gospodarczych
przewodn. - wakat
Rada ds. Gospodarki
przewodn. - kard. Reinhard MARX
Biuro Audytora Generalnego
audytor generalny - p.o. Alessandro CASSINIS RIGHINI
Prefektura Domu Papieskiego
prefekt - abp Georg GÄNSWEIN
Urząd Papieskich Nabożeństw Liturgicznych
mistrz ceremonii - prał. Guido MARINI
Biuro Prasowe Stolicy Apostolskiej
dyrektor - Matteo BRUNI
Centralny Urząd Statystyczny Kościoła
odpowiedzialny - wakat
Komisje i Komitety
Międzynarodowa Komisja Teologiczna
przewodn. - kard. Luis Francisco LADARIA FERRER
Papieski Komitet ds. Międzynarodowych Kongresów Eucharystycznych
przewodn. - abp Piero MARINI
Papieski Komitet Nauk Historycznych
przewodn. - Bernard ARDURA
Papieska Komisja Archeologii Sakralnej
przewodn. - kard. Gianfranco RAVASI
Papieska Komisja Biblijna
przewodn. - kard. Luis Francisco LADARIA FERRER
Papieska Komisja ds. Ameryki Łacińskiej
przewodn. - kard. Marc OUELLET
Papieska Komisja ds. Ochrony Nieletnich
przewodn. - kard. Seán Patrick O'MALLEY
Komisja ds. Kontaktów Religijnych z Judaizmem
przewodn. - kard. Kurt KOCH
Komisja ds. Kontaktów Religijnych z Islamem
prefekt - bp Miguel Ángel AYUSO GUIXOT
Komisja ds. Adwokatów
przewodn. - kard. Dominique François Joseph MAMBERTI
Komisja Odwoławcza Badająca Rekursy Duchownych w sprawach "delicta graviora"
przewodn. - abp Charles Jude SCICLUNA
Komisja Kardynałów Nadzorująca Instytut Dzieł Religijnych
przewodn. - kard. Santos ABRIL y CASTELLÓ
Komisja Dyscyplinarna Kurii Rzymskiej
przewodn. - bp Giorgio CORBELLINI
Komitet Bezpieczeństwa Finansowego
przewodn. - prał. Paolo BORGIA
Komitet ds. Watykańskich Mediów
przewodn. - wakat
Komitet "Vox Clara"
przewodn. - wakat
Stałe Komisje Międzydykasterialne
Stała Komisja Międzydykasterialna ds. Kościołów Lokalnych, ich Obsadzania, Tworzenia i Zmian
przewodn. - kard. Pietro PAROLIN
Stała Komisja Międzydykasterialna ds. Kościoła w Europie Wschodniej
przewodn. - kard. Pietro PAROLIN
Stała Komisja Międzydykasterialna ds. Zakonów Pracujących na Misjach
przewodn. - kard. Fernando FILONI
Stała Komisja Międzydykasterialna ds. Formacji Kandydatów do Kapłaństwa
przewodn. - kard. Beniamino STELLA
Instytucje związane ze Stolicą Apostolską
Tajne Archiwum Watykańskie
archiwista - abp José Tolentino CALAÇA de MENDONÇA
Apostolska Biblioteka Watykańska
bibliotekarz - abp José Tolentino CALAÇA de MENDONÇA
Urząd Dobroczynności Apostolskiej
jałmużnik papieski - kard. Konrad KRAJEWSKI
Urząd Informacji Finansowej
przewodn. - René BRÜLHART
Watykańska Biblioteka Filmowa
przewodn. - abp Claudio Maria CELLI
Agencja Stolicy Apostolskiej ds. Oceny i Promocji Jakości Kształcenia na Uniwersytetach i Wydziałach Kościelnych (AVEPRO)
przewodn. - Andrzej S. WODKA
Biuro Pracy
prezes - bp Giorgio CORBELLINI
"L'Osservatore Romano"
dyrektor - Andrea MONDA
Peregrinatio ad Petri Sedem (zajmuje się opieką nad pielgrzymami)
przewodn. - abp Francesco GIOIA
Prasa
Acta Apostolicae Sedis - oficjalny miesięcznik Stolicy Apostolskiej, Watykan, zał. 29 IX 1908 na mocy dekretu papieża Piusa X, pierwszy numer ukazał się 1 I 1909; publikuje przemówienia i dokumenty papieskie, informacje o działalności Kościoła i ustawy Stolicy Apostolskiej.
La Civilta Cattolica - pismo redagowane przez jezuitów, ukazuje się 2 razy w miesiącu (w pierwszą i trzecią sobotę miesiąca), Rzym, zał. 6 IV 1850.
L'Osservatore Romano - półoficjalny organ Kurii papieskiej, dziennik wieczorny, opatrzony jest podtytułem "Giornale Quotidiano Politico Religioso"; zał. 1 VII 1861, od 5 XI 1929 wydawnictwo znajduje się na terenie Państwa Watykańskiego; wychodzi w jęz. włoskim, teksty oficjalne podaje w jęz. łacińskim; wyd. tygodniowe ukazują się w językach: angielskim, francuskim, hiszpańskim, portugalskim, niemieckim i malajskim; wyd. miesięczne w jęz. polskim.
Agencja prasowa
Agenzia Fides - służba informacyjna Kongregacji ds. Ewangelizacji Narodów, rozpowszechnia informacje o działalności misyjnej Kościoła Katolickiego, zał. 5 VI 1927.
Wszelkie materiały (w szczególności depesze agencyjne, zdjęcia, grafiki, filmy) zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.
Watykan
Flaga
Godło
- Państwo Watykańskie, Status Civitatis Vaticanae, Stato della Citta del Vaticano
- Obszar: 0,44 km2
- Ludność: 852 (2017)
- Język urzędowy: łacina, włoski
- Jednostka monetarna: 1 euro (EUR) = 100 eurocentów
-
Plac św. Piotra Fot. PAP/EPA/CIRO FUSCO
-
Pałac watykańskiego rządu Fot. PAP/EPA/SAMANTHA ZUCCHI
-
Kaplica Sykstyńska Fot. PAP/EPA/MUSEI VATICANI/ANSA/CLAUDIO PERI
Europa
- Albania
- Andora
- Austria
- Belgia
- Białoruś
- Bośnia i Hercegowina
- Bułgaria
- Chorwacja
- Czarnogóra
- Czechy
- Dania
- Estonia
- Finlandia
- Francja
- Gibraltar
- Grecja
- Guernsey
- Hiszpania
- Holandia
- Irlandia
- Irlandia Północna
- Islandia
- Jersey
- Kosowo
- Liechtenstein
- Litwa
- Luksemburg
- Łotwa
- Macedonia Północna
- Malta
- Mołdawia
- Monako
- Niemcy
- Norwegia
- Polska
- Portugalia
- Rosja
- Rumunia
- San Marino
- Serbia
- Słowacja
- Słowenia
- Szwajcaria
- Szwecja
- Ukraina
- Węgry
- Wielka Brytania
- Włochy
- Wyspa Man
- Wyspy Owcze